J Craniomaxillofac Surg. 2017 May;45(5): 614-619. doi: 10.1016/j.jcms.2017.01.026. Epub 2017 Feb 9.

PMID: 28336319

Acceptance of new technology is influenced by a number of situational and social factors. So far, only limited data are available on the influence of the teaching staff’s gender on the acceptance of virtual dental implant planning by students. This study aimed at assessing the influence of the teaching staff’s gender on the acceptance of a virtual implant planning course by male and female undergraduate dental students and their general attitude toward implantology. Two groups of third-year dental students (group 1, 9 males, 22 females; group 2, 12 males, 20 females) attended a virtual dental implant planning course. For the first group the teaching staff was all-male, while the teaching staff was all-female for the second group. After completion of the course the students filled in a technology acceptance questionnaire. An all-female teaching staff led to a degree of technology acceptance that did not differ significantly for male and female students. When the teaching staff was all-male, significant differences for technology acceptance occurred between male and female students. However, male as well as female students attributed the practice of implantology to both genders of dentists, equally, without statistically significant difference independent of the gender of the teaching staff. The more evenly distributed degree of technology acceptance of students of both genders being taught by a female staff is a favorable effect which may be explained by the more egalitarian style of women. Therefore, while feminization in dentistry proceeds, adequate measures should be taken to increase the number of female teachers.

KEYWORDS: Gender; Students; Teaching staff; Technology acceptance; Virtual implant planning

Anticancer Res. 2016 Nov;36(11): 6093-6096. PMID: 27793937

AIM: To study if the angiotensin receptor blocker olmesartan reduces levels of plasminogen activator inhibitor 1 (PAI1), a risk factor for oral cancer, in a mouse model and therefore whether it could be used in the treatment of this malignancy.

MATERIALS AND METHODS: Twelve transgenic PAI1 mice aged 16-20 weeks were divided in two groups each containing six animals. One group was given olmesartan every day for 30 days in drinking water in an amount corresponding to their weight, 0.005 mg/g, while the second group did not receive any medication (control group). Blood samples were obtained from animals of both groups, before and after one month of olmesartan administration and plasma PAI1 levels were measured using enzyme-linked immunosorbent assay.

RESULTS: In the olmesartan-treated group, a significant decrease of PAI1 level was found after 1 month of treatment (11.9±8.6 vs. 21.7±7.2 ng/ml, respectively; p=0.028). However, no statistically significant difference was observed in PAI1 levels between the olmesartan-treated and control groups after one month, (p=0.177).

CONCLUSION: Olmesartan did not significantly affect PAI1 levels in this mouse model.

KEYWORDS: PAI-1; olmesartan; oral cancer; transgenic mice

Cleft Palate Craniofac J. 2016 Nov;53(6): 736-740. Epub 2015 Nov 17. PMID: 26575963

For full-arch reconstruction of an atrophied cleft maxilla with missing premaxilla, a prefabricated microvascular free bony flap is a relevant option. A fibula flap was prefabricated in a cleft patient who received six dental implants and an epithelial layer. Six weeks later, maxillary reconstruction was performed. The inpatient period could be confined to 2 weeks. A fixed provisional prosthesis was delivered after an additional 2 weeks. A prefabricated flap allows for the reduction of the interval without a dental prosthesis to only a few weeks, even when a complex full-arch reconstruction of the maxilla is required.

KEYWORDS: dental implant; fibula flap; prefabrication; prelamination; vascularized free flap

Int J Prosthodont. 2016 Jan-Feb;29(1): 53-8. doi: 10.11607/ijp.4010. PMID: 26757329

The present clinical case history report describes an interdisciplinary treatment protocol that combines maxillary tumor resection with immediate reconstruction to achieve functional rehabilitation. A fibula flap that received four dental implants and a split-thickness graft epithelial layer was prefabricated for a 31-year-old man. The flap was designed so that it could be adapted to fit in different extents of tumor resection. Resection and immediate reconstruction were successfully performed 6 weeks after flap prefabrication, with the final bar-retained dental prosthesis delivered 4 weeks later.

J Craniomaxillofac Surg. 2015 Jul;43(6): 913-7. doi: 10.1016/j.jcms.2015.04.004. Epub 2015 Apr 14.PMID: 25964007

The aim of the present study was to perform a bibliometric analysis of the gender distribution of first and senior authorships in important oral and maxillofacial journals over the 30-year period from 1980 to 2010. Articles published in three representative oral and maxillofacial surgery journals were selected. The years 1980, 1990, 2000, and 2010 were chosen as representative points in time for article selection. Original research, case reports, technical notes, and reviews were included in the analysis. Case reports and technical notes were pooled in one group. For each article, the gender of the first author as well as that of the senior author was determined, based on the inspection of their first name. The type of article was determined and the country of origin of the article was documented. A total 1412 articles were subjected to the data analysis. A significant increase in female authorship in oral and maxillofacial surgery could be identified over the chosen 30-year period. However, the number of publications by male authors was still significantly higher at all points of time, exceeding those of female authors by at least 3.8 fold in 2010. As there is a trend towards feminization of medicine and dentistry, the results of the present study may serve as the basis for further analysis of the current situation, and the identification of necessary actions to accelerate the closure of the gender gap in publishing in oral and maxillofacial surgery.

Anticancer Res. 2015 Apr;35(4): 1881-916. PMID: 25862842

AIM: Τo identify biological interactions between proliferating fibroblasts and HeLa cells in vitro.

MATERIALS AND METHODS: Fibroblasts were isolated from both normal and tumour human tissues. Coverslip co-cultures of HeLa and fibroblasts in various ratios with medium replacement every 48 h were studied using fixed cell staining with dyes such as Giemsa and silver staining, with immunochemistry for Ki-67 and E-cadherin, with dihydrofolate reductase (DHFR) enzyme reaction, as well as live cell staining for non-specific esterases and lipids. Other techniques included carmine cell labeling, autoradiography and apoptosis assessment.

RESULTS: Under conditions of feeding and cell: cell ratios allowing parallel growth of human fibroblasts and HeLa cells, co-cultured for up to 20 days, a series of phenomena occur consecutively: profound affinity between the two cell types and exchange of small molecules; encircling of the HeLa colonies by the fibroblasts and enhanced growth of both cell types at their contact areas; expression of carbonic anhydrase in both cell types and high expression of non-specific esterases and cytoplasmic argyrophilia in the surrounding fibroblasts; intense production and secretion of lipid droplets by the surrounding fibroblasts; development of a complex net of argyrophilic projections of the fibroblasts; E-cadherin expression in the HeLa cells; from the 10th day onwards, an increasing detachment of batches of HeLa cells at the peripheries of colonies and appearance of areas with many multi-nucleated and apoptotic HeLa cells, and small HeLa fragments; from the 17th day, appearance of fibroblasts blocked at the G2-M phase. Co-cultures at approximately 17-20 days display a cell-cell fight with foci of (a) sparse growth of both cell types, (b) overgrowth of the fibroblasts and (c) regrowth of HeLa in small colonies. These results indicate that during their interaction with HeLa cells in vitro, proliferating fibroblasts can be activated against HeLa. This type of activation is not observed if fibroblast proliferation is blocked by contact inhibition of growth at confluency, or by omitting replacement of the nutrient medium.

CONCLUSION: The present observations show that: (a) interaction between proliferating fibroblasts and HeLa cells in vitro drastically influences each other’s protein expression, growth pattern, chromatin features and survival; (b) these functions depend on the fibroblast/HeLa ratio, cell topology (cell-cell contact and the architectural pattern developed during co-culture) and frequent medium change, as prerequisites for fibroblast proliferation; (c) this co-culture model is useful in the study of the complex processes within the tumour microenvironment, as well as the in vitro reproduction and display of several phenomena conventionally seen in tumour cytological sections, such as desmoplasia, apoptosis, nuclear abnormalities; and (d) overgrown fibroblasts adhering to the boundaries of HeLa colonies produce and secrete lipid droplets.

In Vivo. 2014 Sep-Oct;28(5): 851-61. PMID: 25189899

BACKGROUND/AIM: Aberrant microRNA (miRNA) expression in blood of cancer patients is a common finding. The present study aimed at evaluating the differences in miRNA expression in whole blood samples of oral squamous cell carcinoma (OSCC) patients compared to healthy controls.

MATERIALS AND METHODS: Microarray based miRNA profiling was performed on whole blood samples of 20 OSCC patients and 20 healthy volunteers and the differences in expression patterns between the two groups were evaluated. The results were validated by Reverse Transcription quantitative-Polymerase Chain Reaction (RT-qPCR) in 50 OSCC patients and 35 volunteers.

RESULTS: 21 miRNAs were identified to be significantly differentially expressed in whole blood of OSCC patients compared to healthy controls. The impact of miR-186 (p=0.002), miR-494 (p=0.001) and miR-3651 (p=0.0001) could be validated by RT-qPCR.

CONCLUSION: The aberrant expressions of miR-186, miR-494 and miR-3651 in whole blood of OSCC patients may serve as the basis for establishing minimally-invasive screening methods for OSCC based on miRNAs as biomarkers.

J Craniofac Surg. 2014;25(2): 689-93. doi: 10.1097/SCS.0000000000000607.

PMID: 24621725

The current prospective study aimed at assessing skeletal stability and complications arising from transantral maxillary distraction adopted for advancements of less than 12 mm in patients with cleft lip, alveolus, and palate malformations.The recruited patients with cleft lip, alveolus, and palate were followed up for 12 months. Lateral skull radiographs were obtained before surgery (T0), at the end of the activation period of the distractors (T1), and after completion of the follow-up interval (T2). Length and height of the maxilla were assessed at the different points of time. The relapse rate of maxillary advancement was calculated. Complications such as infections, distractor breakage and loosening, nonunions, and the need for reoperation were documented.Seven patients were included in this study (mean [SD] age, 19.5 [2.6] y). The length of the maxilla significantly increased by 6.4 ± 1.1 mm at T1 (P = 0.018) but showed a significant relapse by 7.5% at T2 (P = 0.018). As a complication, a case of infection of the cheek occurred during the consolidation period, which could be treated conservatively. In an additional patient, there was a loosening of a distractor at the end of the distraction period, which required reoperation with conventional fixation of the maxilla in the intended position. At the time of removal of the distractors and the conventional osteosynthesis plates, no cases of nonunion could be identified.It seems that the low horizontal relapse rate of transantral maxillary distraction in patients with cleft lip and palate outweighs the possible complications of this procedure in cases of limited distances of advancement of less than 12 mm.

Oncol Rep. 2014 Mar;31(3): 1429-36. doi: 10.3892/or.2014.2983. Epub 2014 Jan 20.

PMID: 24452363

microRNAs (miRNAs) are aberrantly expressed in the whole blood of patients suffering from different types of cancer. Collection of whole blood samples is a minimally invasive procedure. To date, little is known concerning the altered miRNA expression in patients suffering from oral squamous cell carcinoma (OSCC). The present study aimed to evaluate the difference in miRNA expression in whole blood samples in OSCC patients as compared to healthy volunteers who served as controls. In 20 blood samples from patients and healthy volunteers, the expression patterns of 1,205 human miRNAs were examined by miRNA microarray in order to identify those with the most pronounced differential expression. The results were verified by quantitative RT-PCR (RT-qPCR) for miR-186, miR-3651 and miR-494 using 57 samples of patients and 33 samples of healthy volunteers. Receiver operating characteristic (ROC) curves and the highest Youden index were calculated in order to assess cut-off points (COPs) that allowed the distinguishing of blood samples of OSCC patients from those of healthy volunteers. Significantly different expression rates were found for miR-186 (p=0.01), miR-3651 (p=0.0001) and miR-494 (p=0.004) between the OSCC patients and healthy controls. In the OSCC patients, there was a 2-fold upregulation for miR-494 and miR-3651 and a 2-fold downregulation for miR-186. Based on the determined COPs, significant correlations between miR-3651 overexpression and lymph node status (p=0.04), tumor grade (p=0.02) and clinical stage (p=0.04) were indicated. Aberrant expression levels of miR-186, miR-494 and miR-3651 in whole blood samples of OSCC patients may provide the possibility to establish a minimally invasive screening method for OSCC.

Head Face Med. 2013 Dec 9;9: 38. doi: 10.1186/1746-160X-9-38.

PMID: 24321223

PURPOSE: This prospective study was aimed at assessing cleft lip and palate (CLP) patients’ opinions and attitudes towards their upper lip and nose and the number of secondary corrective surgical interventions electively undertaken to upper lip and nose that were carried out during a 2 year follow-up period.

MATERIALS AND METHODS: During a 2 year follow-up period CLP outpatients were recruited for the study who attended follow-up examinations at a cleft lip and palate craniofacial center and received a recommendation for secondary corrective facial surgery. The participants filled in a questionnaire that included questions regarding the patients’ opinions and attitudes towards appearance of lip and nose and need for secondary corrective facial surgery. During an additional interval of 2 years the rate of patients who underwent secondary corrective surgery to lip and nose was documented.

RESULTS: Out of 362 CLP patients 37 (mean age 13.6 ± 7.6 years) received a recommendation for secondary corrective surgery to upper lip and/or nose. 22 patients (mean age 12.6 ± 6.3 years) filled in the questionnaire (response rate of 62.1%). The satisfaction with the overall facial appearance following the first corrective operation was statistically significantly better than the satisfaction with the nose (p = .016). The satisfaction with facial symmetry (5.6 ± 2.0) did not differ statistically significantly from the overall satisfaction with the facial appearance (6.2 ± 1.8; p = .093). Significantly fewer patients (n = 9) opted for corrective surgery compared to the number of patients who got the recommendation to have secondary corrective surgery done (n = 22, p < .0005).

CONCLUSIONS: The findings of the present study may reflect a high overall patient satisfaction with the primary treatment outcome following surgery for CLP. Perceived patient need for secondary operation for the lip/nose may be as low as 5%.

Anticancer Res. 2013 Sep;33(9): 4033-9.

PMID: 24023347

It is well-known that there is an interplay between hemostasis, thrombosis and cancer. Functional DNA polymorphisms in genes encoding factors related to thrombosis have been associated with increased risk for oral squamous cell carcinoma (OSCC). The present study investigated the possible combinatory effect of 10 such polymorphisms as primary risk predictors for OSCC in a European population. Two groups including 160 patients with OSCC and 168 healthy controls of Greek and German origin were studied. The patient and control groups were comparable regarding ethnicity, age and gender. For all studied individuals, 10 genotypes of functional polymorphisms were investigated: 5,10-methylene tetrahydrofolate reductase (MTHFR) C677T, coagulation factor V (F5) Leiden, coagulation factor II (F2, also known as prothrombin) G20210A, coagulation factor XII (F12) C46T, coagulation factor XIII A1 subunit (F13A1) Val34Leu, serpine1 (SERPINE1, also known as plasminogen activator inhibitor-1) 4G/5G, protein Z (PROZ) -A13G, angiotensin I-converting enzyme (ACE) I/D, angiotensinogen (AGT) Met325Thr, and carboxypeptidase B2 (CPB2, also known as thrombin-activatable fibrinolysis inhibitor) C1040T. Multivariate logistic regression models were used in order to evaluate the relation and contribution of homozygous and heterozygous variant polymorphisms upon overall, early and advanced stages of OSCC. Five out of the studied polymorphisms, influencing the expression of SERPINE1 and ACE genes, as well as the activity of CPB2, F12 and F13 proteins, were recognized as significant predictive factors for OSCC. The ‘mode of inheritance’ regression model, in particular, revealed the low expression I allele of ACE to be a primary predictor in overall, early and advanced stages of oral cancer. Comparing the present findings with previous knowledge, possible interactions of these factors and their relation to the risk for OSCC development are discussed.

KEYWORDS: Oral cancer; SNPs; angiotensin-converting enzyme; angiotensinogen; coagulation factors; regression analysis; serpine1

Oncol Rep. 2013 Sep;30(3): 1149-56. doi: 10.3892/or.2013.2545. Epub 2013 Jun 19.

PMID: 23784518

The present study evaluated the relevance of EGFR overexpression in prediction of malignant transformation of oral leukoplakia (OLP). The retrospective study comprised paraffin-embedded tissue samples of OLP that transformed into oral squamous cell carcinoma (OSCC) (n=53) and tissue samples of OLP that did not transform into OSCC (n=45) during a follow-up period of 5 years. EGFR overexpression was assessed immunohistochemically. A significantly different expression rate of EGFR was determined between transformed and non-transformed OLP (p=0.017). A statistically significant increase of EGFR expression for low dysplasia lesions in group I compared to group II was proven (D0, p=0.013; D1, p=0.049). By calculation of ROC curve and determination of highest Youden index the optimal threshold value [cut-off point (COP) = 44.96] for distinguishing the transformed from non-transformed lesions was estimated (critical expression rate of EGFR). Using the determined COP the correlation between high-risk lesions and the detection of increased expression rates were significant (p=0.001). In the future, the assessment of EGFR overexpression in OLP may allow identifying OLP lesions with an increased risk of malignant transformation that may have been regarded harmless when only the grade of dysplasia had been taken into account.

Gynecol Oncol. 2013 May;129(2): 395-400. doi: 10.1016/j.ygyno.2013.02.015. Epub 2013 Feb 18.

PMID: 23428459

OBJECTIVE: Human papillomavirus (HPV) is strongly associated with cervical cancer and possibly with some oropharyngeal cancers. However, the relation between oral and cervical HPV infection is not fully understood. This study evaluates the prevalence rate and type-concordance of HPVs in these areas.

METHODS: HPV DNA typing was performed in saliva and cervical specimens of 43 sexually active women, with the use of general consensus PCR and nested PCR (NPCR) tests.

RESULTS: The prevalence rate of HPV DNA in cervical and saliva samples was 51.2% and 11.6% with general PCR, and 60.5% and 44.2% with NPCR, respectively. The probability of HPV DNA detection with general PCR in saliva was about 8 times lower compared to the cervix (P<0.001, OR: 0.13, 95% CI: 0.04-0.37), but showed no difference when the more sensitive NPCR method was applied (P=0.139, OR: 0.52, 95% CI: 0.22-1.21). The distribution of HPV variants according to their oncogenic potential revealed no statistically significant difference, regardless to the PCR method used for both sites. All general PCR HPV DNA positive saliva specimens belonged to women with cytology findings (n=5). These women had also 8.5 times higher risk for presenting with positive HPV detection in saliva with the NPCR method (P=0.009, OR=8.50, 95% CI: 1.74-39.70).

CONCLUSIONS: Women with genital HPV infection are at higher risk for asymptomatic oral HPV infection. Prophylactic HPV-vaccination may reduce the burden of HPV-related diseases in both cervix and oropharynx.

Arch Dermatol Res. 2013 May;305(4): 333-9. doi: 10.1007/s00403-012-1312-7. Epub 2013 Jan 9.

PMID: 23299466

The incidence of basal cell carcinoma (BCC) is significantly reduced in individuals treated with inhibitors of angiotensin I-converting enzyme (ACE) that produces angiotensin II. The objective of this study was to investigate the possible association of a functional polymorphism in the ACE gene, which affects its transcription, with risk for BCC. In DNA samples of 92 patients with BCC and 103 healthy controls of Greek origin and comparable age and gender, we studied the ACE gene insertion/deletion (I/D) polymorphism. Fisher’s exact test was used for comparison of allele and genotype frequencies between the control and patients’ groups. The detected low expression I allele frequency in the group of BCC patients was significantly decreased compared to controls (15.8 vs. 31.1 %, respectively; P = 0.001). ID heterozygotes exhibited 3.06 times lower BCC risk, compared with DD homozygotes (P = 0.001; OR = 0.327, 95 % CI = 0.174-0.615). The protective role of I allele was particularly prominent in women (P = 0.007, OR = 0.299, 95 % CI = 0.125-0.716), while for men it exhibited a marginal level (P = 0.041). These findings indicate that the low expression ACE I allele carriers have a decreased risk for BCC. The protective effect of the ID genotype against BCC may be explained by a possible underlying mechanism involving the effect of produced angiotensin II levels on its receptors due to putatively different binding affinity.

Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2013 Mar 1;18(2): e257-62.

PMID: 23229265

OBJECTIVES: The present prospective study aimed at objectively evaluating the relevance of a single horizontal Y-V vermilion plasty including orbicularis oris muscle repair for secondary correction of whistling deformities in unilateral as well as bilateral cleft lip cases.

STUDY DESIGN: Ten patients were included in the study (mean age 20.2 ± 6.2 years). The size of the whistling defects was determined on photographs before and 12 months after surgery. Additional surgical procedures like columella lengthening and rhinoplasty were documented.

RESULTS: Seven minor and 3 moderate whistling defects were corrected. In 7 patients additional procedures were carried out. The data of the 12 months follow-up showed that the whistling defect was significantly reduced in size (p < 0005). In 7 out of 10 patients the result of surgery was rated “good” and in 3 patients “moderate”.

CONCLUSIONS: The present prospective study is the first one to show on an objective basis that the presented technique allows reducing whistling deformities significantly with good overall results in the majority of the cases. Moreover, the technique can be combined with other corrective procedures like columella lengthening without problems. As a consequence, it is a relevant and universal surgical technique for the correction of whistling defects.

J Craniofac Surg. 2012 Nov;23(6): 1900-5. doi: 10.1097/SCS.0b013e318266fb43.

PMID: 23172438

Adjustable osteosynthesis miniplates are used to facilitate positioning of the mandible after bilateral sagittal split osteotomy (BSSO) to avoid skeletal relapse and occlusal discrepancies. The short Obwegeser BSSO reduces neurosensory disturbances. Adjustable osteosynthesis plates suited for the Obwegeser BSSO are not commercially available. This study tested adjustable miniplates for the short Obwegeser BSSO in advancement of the mandible and correction of facial asymmetry, assessing (1) sensitivity impairment of the lower lip and (2) skeletal stability.A prototype of L-shaped, 6-hole, 2.0-mm miniplate with 2 sliding holes was used. Five patients with facial asymmetry (group 1) and 10 patients with mandibular hypoplasia (group 2) were operated on. Sensitivity of the lower lip was quantified using the pain and thermal sensitivity test before the surgery (T0), 1 week after the surgery (T1), and 12 months after the surgery (T2). The length of the ascending ramus (group 1) and the corpus (group 2) was determined at T1 and T2 using cone beam computed tomographic scans and lateral skull radiographs, respectively.After the surgery, occlusion was adequate. There was no need for revisional surgery. At T2, no patient showed a pathologically reduced sensitivity of the lower lip. The length of the ascending ramus in group 1 and the length of the corpus in group 2 did not have statistically significant changes between T1 and T2.The current study revealed that the adjustable osteosynthesis plates especially designed for the short Obwegeser BSSO can be safely used for the advancement of the mandible and the correction of facial asymmetry, with a minimum risk for neurosensory disturbance and a high skeletal stability.

In Vivo. 2012 Nov-Dec;26(6): 1001-5.

PMID: 23160684

AIM: In an effort to assess the role of plasminogen activator inhibitor-1 (PAI-1) in oral squamous cancer development and progression, two different carcinogen treatment protocols were conducted.

MATERIALS AND METHODS: Protocol I included mice from a PAI-1 transgenic (Tg) breed (n=56) and their wild-type (WT) counterparts (n=56), divided into one control group and two main experimental groups, treated with 7,12-dimethylbenz[a]anthracene (DMBA) for 8 and 16 weeks, respectively. Protocol II included the same number and types of animals and groups, which were similarly treated with 4-Nitroquinoline 1-oxide (4-NQO) in drinking water. Two drugs that affect plasma PAI-1 levels, enalapril and pravastatin, were administered to certain subgroups of animals in both protocols.

RESULTS: None of the animals developed macroscopically-visible oral cancer lesions. Eleven animals under Protocol I and 52 animals under Protocol II died. Skin lesions were noted only in DMBA-treated animals (n=9). Almost all animals administered with 4-NQO developed alopecia and lost weight, while two of them developed stomach tumours, and one female mouse developed a large ovarian cyst.

CONCLUSION: Transgenic mice may respond differently when used in well-established carcinogen models and oral carcinogenesis is hard to achieve in these rodents.

BMC Med Educ. 2012 Sep 29;12: 90. doi: 10.1186/1472-6920-12-90.

PMID: 23020863

BACKGROUND: Advances in healthcare such as virtual dental implant planning have the capacity to result in greater accuracy, speed, and efficiencies leading to improvement in patient care. It has been suggested that the acceptance of new technology is influenced by a variety of factors including individual differences, social and situational influences, user beliefs, and user attitudes. Despite the large volume of work in this area, only limited research has been conducted in the field of dental education. Therefore, the present study aimed at assessing the acceptance of virtual dental implant planning software by undergraduate students.

METHODS: Forty-three third-year dental students of the University of Erlangen-Nuremberg, Germany, were included in the study. They filled in a questionnaire based on a combination of the technology acceptance model and the theory of planned behavior (C-TAM-TPB). Cronbach’s α, Pearson product moment correlation coefficients, and squared multiple correlations (R2) were calculated.

RESULTS: Cronbach’s α exceeded.7 for all constructs. Pearson correlations were significant for the pairs perceived usefulness/behavioral intention, perceived usefulness/attitude, and attitude/behavioral intention. Perceived ease of use explained.09% of the variance of perceived usefulness (R2 =.09). Perceived ease of use and perceived usefulness accounted for 31% of the variance of attitude (R2 =.31). Perceived usefulness, attitude, subjective norm, and perceived behavioral control explain 37% of the variance of behavioral intention (R2 =.37).

CONCLUSIONS: Virtual dental implant planning software seems to be accepted by dental students especially because of its usefulness and the students’ attitude towards this technology. On the other hand, perceived ease of use does not play a major role. As a consequence, the implementation of virtual dental implant planning software in a dental undergraduate curriculum should be supported by highlighting the usefulness by the supervisors, who should also strengthen the attitude of the students towards this technology.

Int J Oncol. 2012 Sep;41(3): 1085-93. doi: 10.3892/ijo.2012.1532. Epub 2012 Jun 26.

PMID: 22751922

The risk of the malignant transformation of oral leukoplakia (OLP) is difficult to predict by histopathology. Melanoma-associated antigen-A (MAGE-A) expression is restricted to malignant cells and may be useful for the more accurate estimation of the potential malignant transformation of pre-malignant lesions. The aim of the present study was to investigate whether the expression of MAGE-A can be used to predict the malignant transformation of OLP. Paraffin-embedded tissue samples of OLP from 74 patients followed-up for at least 5 years were included. A total of 24 progressing and 50 non-progressing OLP, 18 corresponding tumor and 30 healthy mucosa specimens were analysed for MAGE-A 1, 3, 4, 6 10 and 12 expression by nested realtime RT-PCR and graded for dysplasia. In total, 46% of the progressing lesions expressed at least 1 out of the examined MAGE-A antigens, whereas no expression was detected in any of the non-progressing OLP and normal specimens. The correlation between malignant transformation and MAGE-A expression was statistically significant (p=0.00001). Furthermore, 42% of the progressing OLPs without dysplasia (D0) expressed at least 1 antigen. The correlation between the grade of dysplasia and MAGE-A staining in the malignant transformation group was not significant (p=0.08). The detection of at least 1 MAGE-A antigen may allow the identification of high-risk lesions that may progress into carcinoma with time. Therefore, the investigation of MAGE-A expression should be assessed in order to obtain a more accurate evaluation of the potential cancer risk of OLP.

Cancer Invest. 2012 Aug;30(7): 495-502. doi: 10.3109/07357907.2012.691191. Epub 2012 May 31.

PMID: 22646284

The study aimed at checking if MAGE-A expression in oral leukoplakia (OLP) lesions is related to malignant transformation. The 48 samples of OLP that transformed to oral squamous cell carcinoma (OSCC) (group 1) and 50 samples of OLP that did not transform to OSCC (group 2) were included in the study. The expression of MAGE-A was restricted to group 1. The correlation between malignant transformation and MAGE-A occurrence in OLP was statistically significant (p <.0001). Detection of MAGE-A may allow identifying OLP with a high risk of malignant transformation giving a view to a new approach to prevention of oral cancer.

BMC Med Educ. 2012 May 23;12: 32. doi: 10.1186/1472-6920-12-32.

PMID: 22621409

BACKGROUND: The present study aimed at determining if the addition of spaced education to traditional face-to-face lectures increased the time students kept busy with the learning content of a theoretical radiological science course.

METHODS: The study comprised two groups of 21 third-year dental students. The students were randomly assigned to a “traditional group” and a “spaced education group”. Both groups followed a traditional face-to-face course. The intervention in the spaced education group was performed in way that these students received e-mails with a delay of 14 days to each face-to-face lecture. These e-mails contained multiple choice questions on the learning content of the lectures. The students returned their answers to the questions also by e-mail. On return they received an additional e-mail that included the correct answers and additional explanatory material.All students of both groups documented the time they worked on the learning content of the different lectures before a multiple choice exam was held after the completion of the course. All students of both groups completed the TRIL questionnaire (Trierer Inventar zur Lehrevaluation) for the evaluation of courses at university after the completion of the course. The results for the time invested in the learning content and the results of the questionnaire for the two groups were compared using the Mann-Whitney-U test.

RESULTS: The spaced education group spent significantly more time (216.2 ± 123.9 min) on keeping busy with the learning content compared to the traditional group (58.4 ± 94.8 min, p < .0005). The spaced education group rated the didactics of the course significantly better than the traditional group (p = .034). The students of the spaced education group also felt that their needs were fulfilled significantly better compared to the traditional group as far as communication with the teacher was concerned (p = .022).

CONCLUSIONS: Adding spaced education to a face-to-face theoretical radiological science course activates students in a way that they spend significantly more time on keeping busy with the learning content.

Anticancer Res. 2012 May;32(5): 1791-800. Review.

PMID: 22593463

Accumulating evidence has revealed the role of various components of the coagulatory system in different stages of carcinogenesis including precancerous and initial stages, tumor growth, angiogenesis, stroma generation, and metastasis of malignant cells. This comprehensive review discusses major points of evidence, in addition to recent findings on specific factors associated with the paradigm of oral squamous cell carcinoma. During carcinogenesis, angiogenesis is favored by local conditions of hypoxia, cell-to-cell interactions, and by expression of paracrine growth factors and inflammatory cytokines. In the oral region specifically, genetic association studies have revealed that constitutively high gene expression of certain inflammatory cytokines plays a major role in carcinogenesis. Tissue factor (TF) has a physiological role in hemostasis, but it also constitutes a notable procoagulant in many types of cancer, since it appears to be constitutively expressed by tumor cells. Furthermore, its pathway regulates mechanisms which involve plasmin and matrix metallo-proteinases, both of which seem to be critical in oral carcinogenesis. Thrombin has a central role in hemostasis but it may also promote angiogenesis through pathways independently of fibrin generation. Thrombomodulin may act through attenuation of the tumor-promoting properties of thrombin, but it also may function as a cell-to-cell adhesion molecule, independently of its anticoagulant action. The activation of fibrinogen by thrombin and its cleavage to fibrin monomers result in the rapid formation of fibrin matrix. Furthermore, it is well documented that fibrinogen and cross-linked fibrin reside inside the tumor stroma, facilitating its remodeling, angiogenesis, tumor growth and metastasis. In conclusion, the hemostatic system contributes to the development of the malignant phenotype acting on many different levels.

BMC Med Educ. 2012 Mar 30;12: 18. doi: 10.1186/1472-6920-12-18.

PMID: 22463757

BACKGROUND: Technology-enhanced learning (TEL) gives a view to improved education. However, there is a need to clarify how TEL can be used effectively. The study compared students’ attitudes and opinions towards a traditional face-to-face course on theoretical radiological science and a TEL course where students could combine face-to-face lectures and e-learning modules at their best convenience.

METHODS: 42 third-year dental students were randomly assigned to the traditional face-to-face group and the TEL group. Both groups completed questionnaires before the beginning and after completion of the course on attitudes and opinions towards a traditional face-to-face lectures and technology-enhanced learning. After completion of the course both groups also filled in the validated German-language TRIL (Trierer Inventar zur Lehrevaluation) questionnaire for the evaluation of courses given at universities.

RESULTS: Both groups had a positive attitude towards e-learning that did not change over time. The TEL group attended significantly less face-to-face lectures than the traditional group. However, both groups stated that face-to-face lectures were the basis for education in a theoretical radiological science course. The members of the TEL group rated e-mail reminders significantly more important when they filled in the questionnaire on attitudes and opinions towards a traditional face-to-face lectures and technology-enhanced learning for the second time after completion of the course. The members of the technology-enhanced learning group were significantly less confident in passing the exam compared to the members of the traditional group. However, examination results did not differ significantly for traditional and the TEL group.

CONCLUSIONS: It seems that technology-enhanced learning in a theoretical radiological science course has the potential to reduce the need for face-to-face lectures. At the same time examination results are not impaired. However, technology-enhanced learning cannot completely replace traditional face-to-face lectures, because students indicate that they consider traditional teaching as the basis of their education.

In Vivo. 2012 Jan-Feb;26(1): 165-72.

PMID: 22210734

BACKGROUND/AIM: Thrombophilia is a multifactorial predisposition for thromboembolism affecting about a tenth of any population. We investigated whether genetic counseling combined with molecular testing for two common dominant mutations (coagulation factor V Leiden and prothrombin G20210A) may increase prevention of venous thromboembolic incidents in individuals with a positive family history compared to the general population.

PATIENTS AND METHODS: Mutation detection was carried out by Restriction Fragment Length Polymorphism analysis in DNA samples of 96 unrelated healthy Greeks (group A) who asked for genetic counseling for various reasons and had at least two relatives with thromboembolic incidents and 100 unrelated healthy Greeks (group B).

RESULTS: In group A, both mutations were detected at five-fold higher frequencies (33.33% for Leiden and 19.79% for G20210A) compared to group B, which had frequencies typically found in the Greek population (6% and 4%, respectively).

CONCLUSION: In populations with a high prevalence for these two common mutations, genetic counseling and molecular testing of at-risk individuals may significantly increase prevention of thromboembolic disease.

Neurocirugia (Astur). 2011 Dec;22(6): 498-506.

PMID: 22167280

Ultrasound activated resorbable pin osteosynthesis (UARPO) has recently shown favourable results in operations on children suffering for craniosynostosis. However, data on complications coming with this new technique in children suffering from craniosynostoses are scarce and have only been assessed retrospectively so far. It has been the aim of the present study to prospectively follow up children undergoing craniosynostosis surgery with a focus on complications related to UARPO materials. Ten pediatric patients (3 female/7 male) were operated due to craniosynostosis at an average age of 9.1±3.8 months using UARPO (SonicWeld/Resorb-X, KLS Martin, Tuttlingen, Germany). Clinical followup evaluations were carried out 1, 3, 6, 9, 12 and 18 months after surgery according to signs of local infection, stability of the remodeled cranial vault and the palpability of the osteosynthesis material. If secondary surgery was necessary, the indication was documented and evaluated by histological and wound smear examinations. No intra-operative or postoperative complications during the inpatient period occurred. 3 patients needed secondary operation due to a localized chronic swelling at the former incision site which developed 3, 9 and 12 months after the operation. Histological examinations yielded a giant cell formation surrounding the resorbable materials in all cases. Additionally, the wound smear showed a bacterial infection in one site. The current prospective study is the first in the field. It reveals a high percentage of delayed foreign body reactions with UARPO, bearing the need of secondary surgery. It seems that this high complication rate found in the present prospective study may weigh out the advantages of UARPO.

Arch Facial Plast Surg. 2011 Jul-Aug;13(4): 271-7. doi: 10.1001/archfacial.2011.41.

PMID: 21768562

OBJECTIVE: To compare individually prefabricated computer-assisted designed/computer-assisted manufactured (CAD/CAM) glass-bioceramic implants with nonpreformed titanium meshes for orbital floor reconstruction in secondary correction of enophthalmos.

METHODS: In a nonrandomized, comparative, prospective cohort study, 2 groups of 10 patients received secondary correction of enophthalmos with CAD/CAM implants in one group and titanium meshes in the other. Relative enophthalmometry and exophthalmometry data were assessed preoperatively, at the end of the operation, at day 90 postoperatively, and at day 365 postoperatively.

RESULTS: In both groups, the globe position improved significantly at the end of the operation (P =.005 in both groups). At day 90, there was a significant tendency toward relapse of enophthalmos in both groups (P =.005 in the CAD/CAM group and P =.008 in the titanium mesh group). However, the globe position did not change significantly between postoperative days 90 and 365 in both groups (P =.57 in the CAD/CAM group and P =.35 in the titanium mesh group).

CONCLUSIONS: Individually prefabricated CAD/CAM glass-bioceramic implants and nonpreformed titanium meshes produce similar results in secondary enophthalmos correction. Because of higher costs, the use of CAD/CAM implants should be confined to selected cases in secondary enophthalmos correction.

Support Care Cancer. 2010 Apr;18(4): 449-60. doi: 10.1007/s00520-009-0688-1. Epub 2009 Jul 17.

PMID: 19609572

GOALS OF WORK: This is a prospective clinical study aimed at assessing the success rate of osteotomy and primary wound closure in patients with bisphosphonate-associated osteonecrosis of the jaw (BONJ).

MATERIALS AND METHODS: Fifty patients who had received bisphosphonates intravenously and subsequently suffered from BONJ were included in the study. All patients underwent osteotomy of the affected jaw bone region and primary wound closure under general anaesthesia. They were followed up bimonthly for a period of 12 months.

RESULTS: Macroscopically altered bone could be completely removed in all cases. In two patients with plasmocytoma, major bleeding occurred postoperatively that required monitoring in an intensive care unit. In two cases, recurrence of BONJ was diagnosed during the first 2 months. In three patients, recurrence appeared between the fourth and the sixth month. In these cases, an additional osteotomy had to be performed. Six patients died during the follow-up period. In the remaining 39 patients, no signs of recurrence could be detected during the follow-up of 12 months. The success rate of the surviving patients was 89% after 1 year.

CONCLUSION: Due to the high success rate of osteotomy and primary wound closure, it should be checked for every patient suffering from BONJ if osteotomy is a viable treatment option.

Clin Oral Investig. 2010 Jun;14(3): 311-7. doi: 10.1007/s00784-009-0293-1. Epub 2009 Jun 10.

PMID: 19513765

It was the aim of the present study to find out which radiological imaging techniques allow assessing the extent of bisphosphonate-associated osteonecrosis of the jaw (BONJ) in an adequate way. Twenty-four patients suffering from BONJ were included in the study. Before surgery, each patient was examined with panoramic radiograph, contrast-enhanced magnetic resonance imaging (MRI) and non-enhanced computed tomography. The detectability of BONJ was assessed for the three imaging techniques. The extent of the jaw region affected by BONJ was determined in MRI and CT scans and compared to the intra-operative situation. The detectability of BONJ lesions was 54% for panoramic radiographs, 92% for MRI scans and 96% for computed tomography (CT) scans. The intra-operatively assessed extent of BONJ correlated significantly with the measurements on CT scans (p = 0.0004) but did not correlate significantly with the measurements in MRI scans (p = 0.241). The intra-operatively measured extent of BONJ differed significantly from the CT measurements (p = 0.00003) but not from the MRI data (p = 0.137). Although MRI as well as CT have a high detectability for BONJ lesions that exceeds that of panoramic radiographs by far, both techniques show problems with the exact assessment of the extent of BONJ lesions in the individual patients. Therefore, the relevance of MRI and CT for the preoperative assessment of the extent of BONJ lesions is limited. Future research should focus on the identification of imaging techniques that allow assessing the extent of BONJ lesions with a higher accuracy.

J Craniomaxillofac Surg 2009 Apr;37(3): 132-6. doi: 10.1016/j.jcms.2008.10.007. Epub 2008 Dec 4. PMID: 19062300

INTRODUCTION: Orbital cellulitis is usually a complication of paranasal sinus infection. Either the infection may dissect under the periosteum and lead to subperiosteal abscess (SPA) or intraorbital abscess may be formed secondary to a progressive and localized cellulitis. Without appropriate treatment orbital infection may lead to serious complications, even death.

REPORT OF CASES: Three cases are described, one of orbital cellulitis, one of SPA and one of intraorbital abscess and the literature is being reviewed.

CONCLUSION: Prompt treatment is mandatory to avoid visual loss or intracranial complications. Initially, IV antibiotics may be administered, but if no improvement appears within 48h, surgical drainage of the orbit and the affected sinuses must be performed. In medial or medial-inferior SPA a transnasal approach is used, but in superior orbital abscess an external incision is required.

Oral Oncol 2009 Mar;45(3): 247-53. doi: 10.1016/j.oraloncology.2008.05.003. Epub 2008 Jul 31. PMID: 18674955

Genetic association studies have implicated functional DNA polymorphisms in genes encoding factors related to angiogenesis, inflammation and thrombosis with increased risk for oral squamous cell carcinoma (OSCC). This study examines possible interactions between nine such genotype polymorphisms and their combinatory effect in assessing the OSCC risk in a European population. OSCC cases (N=162) and healthy controls (N=168) of comparable age, gender, and ethnicity (Greeks and Germans) were studied. Multivariate logistic regression models were constructed in order to assess the contribution of homozygous or heterozygous variant genotypes of polymorphisms MMP-1 (-1607 1G/2G), MMP-3 (-1171 5A/6A), MMP-9 (-1562C/T), TIMP-2 (-418C/G), VEGF (+936C/T), GPI-alpha (+807C/T), PAI-1 (4G/5G), ACE (intron 16D/I) and TAFI (+325C/T) upon overall, early and advanced stages of OSCC. Four out of nine polymorphisms affecting PAI-1, MMP-9, TIMP-2 and ACE expression contributed significantly in OSCC prediction in the various logistic regression models. Based on these findings and previous reports, possible interactions of the implicated factors leading to OSCC development, as well as an algorithm of risk estimation are discussed.

J Cancer Res Clin Oncol 2009 Apr;135(4): 603-12. doi: 10.1007/s00432-008-0494-z. Epub 2008 Oct 15. PMID: 18855010

PURPOSE: We investigated the possible association of DNA polymorphisms -2548G/A and Q223R in the leptin (LEP) and leptin receptor (LEPR) genes, respectively, which both affect the amount of circulating cytokine-type hormone leptin, with risk for development of oral cancer.

METHODS: Polymerase chain reaction-based restriction analysis was performed in DNA samples of 150 patients with oral squamous cell carcinoma (OSCC) and 152 healthy control subjects of equivalent gender, age, and ethnicity (Greeks and Germans).

RESULTS: Compared to controls, the homozygous high gene expression genotype A/A of the LEP -2548G/A polymorphism was significantly increased in the subgroups of patients with advanced cancer stages (P = 0.0001; OR 9.0, 95% CI 2.62-30.89), with a positive family history of cancer (P = 0.0346; OR 3.55, 95% CI 1.15-11.01), without tobacco abuse (P = 0.0051; OR 9.69, 95% CI 1.03-91.24), and without alcohol abuse (P = 0.0472; OR 2.16, 95% CI 0.87-5.37). The homozygous low-leptin-binding genotype G/G of the LEPR Q223R polymorphism was strongly associated with an increased risk for OSCC for all patients (P = 0.0028; OR 4.11, 95% CI 1.30-12.97) as well for most of the patient subgroups.

CONCLUSIONS: The above findings are consistent with the growth-promoting role of leptin in cancer and its induction effect on angiogenesis and metastasis. This is the first study indicating the association of these LEP and LEPR gene polymorphisms with increased risk for OSCC.

J Oral Maxillofac Surg. 2009 Sep;67(9): 2009-12. doi: 10.1016/j.joms.2009.04.032. PMID: 19686941

Anticancer Res. 2009 Dec;29(12): 5125-30.

PMID: 20044626

BACKGROUND: Cancer/testis antigen 1B (NY-ESO-1) is exclusively expressed in various types of tumor but not in healthy normal tissue, except testis, and induces strong cellular and humoral immune responses. Therefore, it represents an ideal target for diagnostic and immunotherapeutic applications. The aim of the study was to investigate the expression of NY-ESO-1 in oral squamous cell carcinoma (OSCC) to determine its impact as a diagnostic parameter or a therapeutic target for oral cancer.

PATIENTS AND METHODS: A total of 65 OSCC and 20 normal oral mucosal samples of otherwise healthy volunteers were included in this study. Expression of NY-ESO-1 was determined using reverse transcriptase polymerase chain reaction (RT-PCR). The results were correlated to diagnosis and clinicopathological parameters.

RESULTS: NY-ESO-1 was expressed in 27.7% of the investigated tumor samples, but not in normal oral mucosal. The correlation between NY-ESO-1 expression and malignancy was significant (p=0.008). The prevalence of NY-ESO-1 expression was significantly associated with tumor size (p=0.033), but not with histological grading, positive lymph node status or clinical stage of disease.

CONCLUSION: NY-ESO-1 expression is restricted to OSCC, clearly indicating malignancy. However, the expression rate of this antigen is too low for clinical application but it might be a useful additional biomarker within a multiple marker system for the diagnosis of OSCC. In addition, NY-ESO-1 might be a candidate for immunotherapy and polyvaccination in patients suffering from OSCC.

Dis Markers. 2009;27(2): 75-84. doi: 10.3233/DMA-2009-0652.

PMID: 19893202

OBJECTIVE: Melanoma associated antigens-A (MAGE-A) expression is highly specific to cancer cells. Thus, they can be the most suitable targets for the diagnosis of malignancy. The aim of this study was to evaluate the sensitivity of multiple MAGE-A expression analysis for the diagnosis of oral squamous cell carcinoma (OSCC).

METHODS: Total of 70 OSSC and 20 normal oral mucosal (NOM) samples of otherwise healthy volunteers were examined for the expression of 10 different single antigens out of 12 different MAGE-A subtypes by highly sensitive reverse transcriptase polymerase chain reaction (RT-PCR) methods. The results were correlated to clinicopathological parameters of tumor samples.

RESULTS: Expression of MAGE-A was restricted to OSCC. The expression frequency of single antigen was between 10% and 55%. However, expression rate was increased up to 93% by the elevated number of genes examined. A significant correlation was found between the expression of MAGE-A and malignancy (p = 0.0001). In addition, multiple MAGE-A detection has also correlated to the incidence of lymph node metastasis, grading and advanced clinical stages.

CONCLUSIONS: Analysis of multiple MAGE-A expression is more sensitive than the analysis of a single MAGE-A for the diagnostic evaluation of OSCC. Multiple MAGE-A expression analysis may be a very sensitive method to be used for the diagnosis even in the early stage of OSCC.

Mol Med Rep. 2009 Nov-Dec;2(6): 947-52. doi: 10.3892/mmr_00000197.

PMID: 21475926

To date, there are no objective parameters regarding the early prediction of malignant transformation in leukoplakia. Expression analysis of melanoma-associated antigens (MAGE-A) can differentiate between healthy and already malignant transformed tissues. Thus, expression analysis may also be used as an additional diagnostic tool for oral pre-malignant lesions to monitor potential malignant changes. In this study, four specimens collected from the same patient within a year were examined. Specimens were taken from the part of the lesion that displayed a rapid progression from fibroma to oral squamous cell carcinoma (OSCC). Clinically and histopathologically, the oral lesion was first diagnosed as fibroma with inflammatory infiltration, then as leukoplakia with hyperplasia, then as leukoplakia with severe dysplasia, and lastly as OSCC. Expression of MAGE-A1, -A3, -A4, -A6, -A10 and -A12 was investigated in the frozen tissue specimens using RT-PCR and quantitative real-time RT-PCR. There was no expression of MAGE-A in the specimen of fibroma with inflammatory infiltration. However, four genes were expressed by the second specimen of leukoplakia with hyperplasia. With the exception of MAGE-A1, all antigens were expressed in the specimens, which were histopathologically diagnosed as leukoplakia with severe dysplasia and OSCC. Expression analysis of six different MAGE-A genes indicated a high potential for malignant change in the specimens diagnosed as leukoplakia that eventually developed into OSCC. Thus, analysis of MAGE-A expression can predict malignant transformation in leukoplakia.

J Reconstr Microsurg. 2009 Nov;25(9): 545-53. doi: 10.1055/s-0029-1236832. Epub 2009 Aug 20.

PMID: 19697284

The aims of the present study were to check for metabolism of the bony segments of osteocutaneous free flaps that included lateral as well as medial scapular crests by 18F-fluoride positron emission tomography (PET)/computed tomography (CT) examinations and to assess donor site morbidity. Twenty patients were included in the study. In 10 patients, osteocutaneous free flaps were harvested that included lateral as well as medial scapular crests. Seven days after surgery, an 18F-fluoride PET/CT examination was performed to assess the metabolism and viability of the bony segments. In the additional 10 patients, flaps were harvested that only included the lateral scapular crest. All patients were asked to fill in the disabilities of the arm, shoulder, and hand (DASH) questionnaire 1 and 6 months after surgery. In the 10 free flaps that included lateral as well as medial scapular crests, 18F-fluoride PET/CT examinations revealed metabolism and viability of both bony segments. The DASH scores for the two patient groups did not differ significantly at 1 and 6 months after surgery (p(1 month) = 0.520, p(6 months) = 0.545). It seems that scapular osteocutaneous free flaps adopting lateral as well as medial scapular crests are a viable option for mandibular reconstruction and may be an alternative to the fibular double barrel.

J Oral Maxillofac Surg. 2009 Sep;67(9): 2009-12. doi: 10.1016/j.joms.2009.04.032. No abstract available.

PMID: 19686941

J Mater Sci Mater Med. 2009 Dec;20(12): 2455-63. doi: 10.1007/s10856-009-3825-y.

PMID: 19634005

Layer-by-layer self-assembled films of molecular oligoelectrolytes were used to modify Ti-6Al-4V surfaces in order to test their ability as potential drug delivery system. With regard to medical application the in vitro behavior of the modified material was investigated. The Ti-6Al-4V (6% aluminium, 4% vanadium) material was treated in a layer-by-layer (LbL) process with 2, 4, 6 and 8 layers of molecular oligoelectrolytes 1 and 2 and thereby doped with a fluorescent reporter molecule 2. Human osteoblasts were cultured for a period up to 5 days on the modified material. Ti-6Al-4V surfaces without modification were used as control. In order to investigate the in vitro behavior of the coating as well as the influence of components of the coating on osteoblastic cells, respectively, cell proliferation, differentiation and attachment of hFOB cells were observed by means of cell number, osteoblastic gene expression and fluorescence microscopy. Degradation behavior of the OEM (oligoelectrolyte multilayer film) was examined using optical spectroscopy. Measurement data imply that the layer-by-layer coating was successfully assembled on the Ti surface and endures steam sterilization. The fluorescence signal in cell culture medium increased strictly linear with increasing pre-assembled number of layers on the surface. Proliferation rates of the cells in experimental groups did not differ significantly from each other (P >or= 0.783). Differentiation pattern was not significantly changed by the coating. The fluorescent reporter component of the film was absorbed by osteoblastic cells and was detected by fluorescence microscopy.

Clin Oral Implants Res. 2009 Jun;20(6): 555-9. doi: 10.1111/j.1600-0501.2008.01598.x.

PMID: 19515034

AIMS/BACKGROUND: For sinus floor augmentation and simultaneous implant placement, a minimum of 5 mm of residual bone height has been recommended empirically. This study was designed to test this assumption in an experimental animal trial.

MATERIAL AND METHODS: In eight mini pigs, three premolars and two molars were removed on one side of the maxilla. Three months later, the animals were assigned to four groups of two animals each. A cavity was created at the base of the alveolar process so that the residual bone height was reduced to 2, 4, 6 and 8 mm, respectively. Six implants were installed and an inlay augmentation procedure was carried out using a particulated iliac bone graft. Implants were loaded with fixed provisional restorations after a healing period of 6 months. The animals were sacrificed after 6 months of functional loading. Histologic specimens were prepared and histomorphometric analysis was performed [bone-to-implant contact (BIC) ratio, interthread bone area, peri-implant bone area, crestal bone resorption (CBR)].

RESULTS: Two implants were lost during follow-up and fibrous encapsulation was detected in one additional implant. All failures occurred in one animal with a residual alveolar height of 2 mm. On the buccal aspect, BIC turned out to be significantly higher for 6 mm when compared with 2/4 mm (75.8 +/- 26.1 vs. 58 +/- 23.2/53.9 +/- 22.8; P<0.05), while on the palatal aspect, BIC was significantly higher for 6/8 mm when compared with 2/4 mm (80 +/- 17.8/78.9 +/- 10.3 vs. 55.8 +/- 26.5/55.6 +/- 21.3; P<0.05). For an alveolar height of 8 mm, CBR tended to be significantly lower than for bone heights of 2/4 mm (3.8 +/- 2.3 vs. 5.3 +/- 2.6/5.8 +/- 3.9; P<0.05). Correlation analysis revealed a significant association of BIC and interthread bone area as well as a negative association to CBR on the palatal aspect.

CONCLUSION: The results of the present study show that the combination of maxillary inlay grafting and simultaneous implant placement does not hinder osseous integration even though the alveolar crest has been reduced to a residual height of 4 mm and below. However, according to histomorphometry, the highest predictability is gained in sites with residual bone heights of 6 and 8 mm.

Head Neck. 2009 Nov;31(11): 1461-9. doi: 10.1002/hed.21117.

PMID: 19384935

BACKGROUND: The aim of this prospective cohort study was to determine whether an immediate postoperative period of deep sedation and artificial respiration in an intensive care unit (ICU) leads to fewer complications and a reduced failure rate of microvascular flaps compared with a situation in which patients are allowed to breathe spontaneously without sedation in a recovery room.

METHODS: Each group comprised 50 patients. General medical complications and flap donor and recipient site complications were documented.

RESULTS: Significantly, more patients had problems with weaning from ventilation in the ICU group (p =.022). More cases of respiratory insufficiency (p =.240) and pneumonia (p =.081) occurred in the ICU group compared with the recovery room group without statistically significant differences. The number of flaps lost was comparable in both groups (p =.646).

CONCLUSIONS: Admission to an ICU did not reduce complications after microvascular reconstruction and, therefore, has only to be considered for selected cases.

J Musculoskelet Neuronal Interact. 2009 Jan-Mar;9(1): 32-7.

PMID: 19240366

OBJECTIVE: Bone is perpetually absorbed and reformed, serving also to electrolyte homeostasis, mainly for calcium and phosphorus. Anticonvulsant medications are traditionally considered harmful to bone because of their interaction with the metabolism of vitamin D, due to hepatic enzyme induction. A study of the effect of anticonvulsant medications on mandibular bone quality was undertaken.

MATERIALS AND METHODS: 24 Wistar rats in three groups received diphenylhydantoin or diazepam or placebo intraperitoneally (i.p.). Absolute bone weight, bone to body weight ratio, specific bone weight, absolute calcium concentration, calcium to mandibular bone weight ratio and mineral element concentration were examined after animal sacrifice, three months later. From the results it may be concluded that diazepam and diphenylhydantoin administration affect the mandibular bone density and calcium content in terms of absolute weight and specific weight. Mandibular calcium concentration was affected only by diphenhylhydantoin treatment.

Cancer. 2009 Apr 1;115(7): 1481-8. doi: 10.1002/cncr.24132.

PMID: 19224554

BACKGROUND: The objective of this study was to assess the impact of perioperative transfusion on the prognosis of patients who underwent complete (R0) resection of oral squamous cell carcinoma and reconstruction by microvascular flaps.

METHODS: By following an inclusion and exclusion protocol, 223 patients were included in the study who underwent R0 resection of oral squamous cell carcinoma and reconstruction by microvascular flaps at a single center. Clinical and pathologic factors as well as transfusion data were retrieved from a prospective database and analyzed retrospectively. Survival data were assessed using the method of Kaplan and Meier. For multivariate analysis the accelerated failure time model (Weibull distribution) was chosen.

RESULTS: The overall survival rate was 71% at 1 year, 67% at 3 years, and 55% at 5 years. In univariate analysis, age (P =.003), tumor size (P =.005), lymph node status (P =.008), tumor differentiation (P =.008), transfusion (P =.006), American Society of Anesthesiologists (ASA) class (P =.001), and mandibular reconstruction (P =.045) were associated significantly with overall survival. Multivariate analysis identified only age, histopathologic differentiation, and ASA class as independent risk factors (P <.001, P =.04, and P =.049, respectively). Age was identified as the strongest independent predictor for overall survival (hazards ratio for each 13-year increase in age, 1.97; 95% confidence interval, 1.36-2.85).

CONCLUSIONS: Transfusion of >4 U of blood did not appear to influence overall survival in patients who underwent primary surgery for oral squamous cell carcinoma. Because age and ASA class evolved as the strongest predictors of shortened overall survival, associated comorbidities may require more attention, particularly in elderly or socially deprived patients.

J Oral Pathol Med. 2009 Jul;38(6): 530-4. doi: 10.1111/j.1600-0714.2009.00748.x. Epub 2009 Feb 13.

PMID: 19222712

BACKGROUND: The aim of this study was to determine the detection of cytokeratin (CK) mRNA in oral squamous cell carcinoma (OSCC) cells and to evaluate the CK relevance for OSCC diagnosis in a brush biopsy test.

METHODS: Fifty-two pairs of OSCC cells and normal oral mucosal cells were obtained by brush biopsy from OSCC patients. mRNA was extracted from cell pellets for real-time quantitative reverse transcriptase polymerase chain reaction (RT-qPCR). The over-expression levels of CK 17, CK 19 and CK 20 mRNA in OSCC cells were examined by SYBR green real-time RT-qPCR.

RESULTS: Compared to normal mucosal cells, the over-expression of CK 17 mRNA was detectable in 40 OSCC cells (76.9%), that of CK 19 mRNA in 19 (36.5%), while that of CK 20 mRNA was not detectable. Compared with CK 19, the mean value of CK 17 mRNA expression level was significantly higher in all 52 patients (P < 0.02). Moreover, the value of CK 17 was significantly higher in T1 and T2 OSCC patients (P < 0.03, respectively), in patients without metastases of neck lymph nodes (P < 0.04), in stage I and stage II patients (P < 0.03 and P < 0.05, respectively) and in well differentiated OSCC patients (P < 0.05).

CONCLUSION: Brush biopsy properly serves for detection of CK mRNA using real-time RT-qPCR. This preliminary study demonstrates the CK 17 possibility for application; however, pivotal studies are encouraged to confirm CK 17 as a diagnostic marker of OSCC in a brush biopsy test.

Int J Dent. 2009;2009: 725628. doi: 10.1155/2009/725628. Epub 2009 Jan 27.

PMID: 20339569

Gingivitis and periodontitis are chronic bacterial diseases of the underlying and surrounding tooth tissues. Diabetes mellitus is responsible for tooth deprivation both by decay and periodontal disease. The streptozotocin-induced diabetes results in a diabetic status in experimental animals similar to that observed in diabetes patients. The aim of the study was to investigate the relationship between the gingival lesions and the microangiopathy changes in streptozotocin-induced diabetes mellitus. Forty male Wistar rats were divided into two groups (control and experimental). Diabetes mellitus was induced by 45 mg/kg IV streptozotocin. The histological investigation of the marginal gingival and the relevant gingival papilla showed inflammation of the lamina propria and the squamous epithelium as well as marked thickness of the arteriole in the diabetic group, but no changes were observed in the control group. The results suggested a probable application of a routine gingival histological investigation in diabetic patients in order to control the progress of disease complications. It may be concluded that histological gingival investigation can be used as a routine assay for the control of the diabetic disease and prevention of its complications.

J Orofac Orthop. 2008 Jul;69(4): 268-82. doi: 10.1007/s00056-008-0746-1. Epub 2008 Sep 13. English, German.

PMID: 18797831

AIM: Presentation of a new technique to determine the plane of symmetry of a face, and to assess the degree of facial symmetry in patients with unilateral cleft lip and palate based on three-dimensional (3D) optical surface data.

PATIENTS AND METHODS: After having determined a plane of symmetry according to optical 3D facial surface data, we identified differences in landmarks, the surface areas of the upper lip vermilion and nostrils and virtual volumes of the midface, nose and upper lip for cleft and unaffected sides in forty 10-year-old patients suffering from complete unilateral cleft lip, alveolus and palate. The children had undergone lip repair via the Tennison-Randall technique and had received subsequent orthodontic treatment (but not secondary osteoplasty).

RESULTS: Statistically significant differences were apparent between cleft and non-cleft sides in terms of the nasal landmarks, nostril angle and virtual volume of the nose. The upper lip was symmetrical when cleft and non-cleft sides were compared.

CONCLUSIONS: This new technique of symmetry analysis reveals that the noses of 10-year-old patients with complete unilateral cleft lip and palate who had not undergone revisional surgery present a measurable and significant degree of asymmetry, while the upper lip is symmetrical as a consequence of interdisciplinary treatment by orthodontists and oral and maxillofacial surgeons. Further 3D analyses on larger numbers of patients will allow more comprehensive and consistent analysis of the potential and limitations of various surgical and conservative methods so as to identify those techniques with the best outcome in terms of facial symmetry.

Anticancer Res. 2008 Jul-Aug;28(4B): 2253-7.

PMID: 18751403

BACKGROUND: This animal study researches the effect of biopsy on metastasis of oral carcinoma.

MATERIALS AND METHODS: Sixty hamsters developed oral tumors after treatment with 9,10-dimethyl-1,2-benzanthracene and were then divided into six groups. Animals of groups 1 and 2 did not receive any treatment, while groups 3-6 were biopsied at the end of the 14th week and groups 5 and 6 also received a prebiopsy intratumoral injection of bleomycin. Animals of groups 1, 3, 5 and 2, 4, 6 were sacrificed at the 17th and 19th week respectively. Specimens of tumors, ipsilateral cervical lymph nodes, lungs and livers were obtained from all animals and histologically examined.

RESULTS: All animals developed oral squamous cell carcinomas. In group 4, four out of ten animals showed metastases to the cervical lymph nodes, and one out of four showed a distant metastasis to the lung.

CONCLUSION: Delay of treatment following biopsy can increase the risk of cervical lymph node metastases which can be reduced by an intratumoral administration of bleomycin.

Oral Maxillofac Surg. 2008 May;12(1): 5-12. doi: 10.1007/s10006-008-0094-8.

PMID: 18600355

AIM: It has been the objective of the present prospective study to assess visible volume changes of the facial soft tissue after LeFort I osteotomy with advancement and to determine the soft-tissue-to-hard-tissue ratios of advancement.

PATIENTS AND METHODS: Twenty adult patients (ten female, ten male, mean age 33.9 +/- 14.9 years) received a LeFort I osteotomy with advancement because of a maxillary protrusion. Lateral skull radiographs and optical three-dimensional (3D) scans of the facial surface were assessed preoperatively and 12 months after surgery. The lateral skull radiographs were used to carry out standard linear and angular cephalometric measurements. The pre- and postoperative optical 3D surface scans were registered. A well-defined area in the malar region was used to determine the visible volume changes for each side separately. The mean accommodation vector that transforms the preoperative into the postoperative surface was assessed for each facial half separately. The soft-tissue-to-hard-tissue ratios between the incision superius and the labrale superius, the maximal parasagittal advancement of soft tissue, and the accommodation vectors were calculated.

RESULTS: A mean advancement of the incision superius of 5.3 +/- 2.1 mm was accompanied by a volume increase of 5.2 +/- 4.1 cm(3) in the right malar-midfacial region and 4.6 +/- 4.7 cm(3) on the left side, respectively, revealing a symmetrical volume change (p = 0.370). The soft-tissue-to-hard-tissue ratios were 80 +/- 94% for labrale superius and incision superius, 56 +/- 79% (right) and 51 +/- 56% (left) for accommodation vector and incision superius and 97 +/- 79% (right) and 98 +/- 89% (left) for maximal parasagittal advancement of soft tissue and incision superius.

DISCUSSION: The determination of volume changes and accompanying accommodation vectors complete the cephalometric analysis during the follow-up of patients undergoing LeFort I osteotomy. The data show that maxillary advancement leads to a more pronounced shifting of the soft tissues in the malar-midfacial area than of the upper lip. The new parameters will help to assess normative soft tissue data based on 3D imaging with a view to an improved three-dimensional prediction of the operative outcome of orthognathic surgery away from the midline.

Int J Oral Maxillofac Surg. 2008 Jan;37(1): 60-5. Epub 2007 Sep 6.

PMID: 17825529

Markers of cell proliferation (Ki-67 antigen) and apoptosis (Bax, Bcl-2) were studied in an experimental model of chemically induced carcinogenesis in normal and diabetic (type I) Sprague-Dawley rats. Thirteen diabetic and 12 normal rats developed cancer after 4-nitroquinoline-N-oxide treatment, while 6 diabetic and 6 normal animals were used as controls. The biopsies were classified pathologically (from oral mucosal dysplasia to moderately differentiated squamous cell carcinoma) and studied immunohistochemically using monoclonal antibodies against Bax, Bcl-2 and Ki-67 proteins. The Bcl-2/Bax ratio was almost stable during the oncogenesis process in the diabetic rats, whereas the normal rats showed an increased Bcl-2/Bax ratio during the stage of moderately differentiated carcinoma. In contrast, Ki-67 expression was higher in diabetic rats than in normal ones in almost all stages of oral oncogenesis, and it reached significantly increased levels in the stages of normal control tissue, dysplasia and moderately differentiated squamous cell carcinoma. These data suggest that diabetes results in increased cell proliferation during oral oncogenesis, but this is accomplished without affecting the Bax/Bcl-2-mediated apoptotic pathways.

Eur J Surg Oncol. 2008 Apr;34(4): 450-5. Epub 2007 May 11.

PMID: 17498910

AIM: In light to recently found contribution of factors associated with angiogenesis, thrombosis and inflammation to carcinogenesis, we investigated the possible association of metalloproteinase-9 (MMP-9) with increased risk of oral cancer.

METHODS: In DNA samples of 152 patients with oral squamous cell carcinoma and 162 healthy controls of comparable ethnicity, age and sex, we studied the -1562 C/T polymorphism in the MMP-9 gene promoter, which affects its transcription.

RESULTS: The detected frequency for the high expression T allele in the patients’ group was significantly increased in comparison to that of the control group (22% versus 15%, respectively; P<0.05). This difference was due to the relative increase of C/T heterozygotes in the group of patients, in comparison to controls (P<0.05, 95% OR 1.92, CI 1.21-3.06). The same pattern of significance was observed between controls and the subgroups of patients with initial (I & II) stages of cancer, without positive family history of cancer or thrombophilia, with smoking and alcohol abuse habits.

CONCLUSIONS: The investigated MMP-9 polymorphism has a strong association with increased risk for developing oral cancer in a subset of the general population. These results are in accordance to previous studies of constitutive expression and secretion of MMP-9 in invasive oral carcinoma cell lines. The observation that T allele carriers have an increased risk for developing oral cancer only in initial stages, but not in advanced ones, may be due to the role of MMP-9 in the inhibition of angiogenesis by generating angiostatin from plasminogen.

Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2008 Jul;106(1): e8-e10. doi: 10.1016/j.tripleo.2008.03.014. PMID: 18585618

A 38-year-old caucasian male, after continuous nose blowing caused by common flu, developed left diplopia, especially in downward gaze, and complained of orbital dull pain during the preceding 48 hours. Clinical signs included left lower eyelid crepitant edema, mild exophthalmos and restriction of the eye movement. The patient had been operated on for orbital fractures 12 days previously. Open reduction had been performed, stabilization had been achieved with osteosynthesis miniplates, and the orbital floor defect was reconstructed with a piece of Liodura. Orbital computerized tomographic scan demonstrated a large air collection, diagnostic of emphysema, without displacement of the fractures. Under local anesthesia, aspiration-decompression was performed using a 25-gauge needle. On the next day, the patient was free of pain, and 2 days after surgery the diplopia and exophthalmos resolved with no sequelae.

Anticancer Res 2008 Aug;29(8): 3191-3. PMID: 19661334

BACKGROUND: The ataxia-telangiectasia-mutated gene (ATM) product is a well-characterized tumour suppressor that plays a key role in the maintenance of genomic stability. Given the fact that the loss of heterozygosity at the ATM locus is common in head and neck tumours, we investigated the possible association of 7636del9, which is the most frequent ATM deletion, with risk for oral cancer.

PATIENTS AND METHODS: The 7636del9 9nt deletion was investigated in DNA samples of 67 German and Greek patients with oral cancer and 57 healthy controls of equivalent ethnicity, age and gender, by polymerase chain reaction (PCR) followed by electrophoretic analysis.

RESULTS: The anticipated deleted sequence was not detected in any of the DNA samples of oral cancer patients or controls.

CONCLUSION: The findings of the present study indicated no association of the most common mutation in the ATM gene with risk for oral cancer.

Oral Oncol 2008 Dec;44(12): 1093-9. doi: 10.1016/j.oraloncology.2008.02.012. Epub 2008 May 16. Review.

PMID: 18486534

Mutations in oncogenes or tumor suppressor genes, as well as environmental factors such as tobacco chewing or smoking, poor oral hygiene, ill-fitting dental appliances, infection by certain HPV types, or alcohol abuse, seem to be involved in the multifactorial process of carcinogenesis in head and neck. Recently, several genetic association studies have indicated that common DNA polymorphisms in low penetrance genes may affect the susceptibility of an individual to malignancy. Cytokines are an important group of proteins that regulate and mediate inflammation and angiogenesis. Tumor growth, invasion and metastasis are facilitated when there is a deregulation in their production. Cytokines include interleukins (ILs), tumor necrosis factors (TNFs) and certain growth factors (GFs). A number of genetic association studies have recently investigated the putative correlation between functional DNA polymorphisms in cytokine genes and head and neck carcinomas. This review discusses the findings of such studies in oral, nasopharyngeal and esophageal squamous cell carcinomas. Extensive research has indicated that functional polymorphisms affecting gene expression of IL-4,-6,-8,-10 as well as TNF-alpha are strongly associated with increased risk for oral cancer. Gene expression of TNF-alpha seems to be associated also with esophageal carcinomas, while for nasopharyngeal cancer the picture is yet unclear. It is generally believed that such genetic association studies will gradually increase our knowledge regarding the predisposed manifestation and advancement of these malignancies in the head and neck region.

In Vivo 2008 Sep-Oct;22(5): 599-602. PMID: 18853753

BACKGROUND: Human papilloma virus (HPV) has been established as a major etiological factor of anogenital cancer. In addition, HPV has also been implicated in oral carcinogenesis but its detection rates appear to be highly variable, depending on the patient population tested, the molecular methodology used, as well as the type of oral specimen investigated. For example, saliva is an oral fluid that may play a role in HPV transmission, although the detection rates of the virus are lower than tissue. Recent evidence has indicated that HPV-related pathology is increased in the oral cavity of human immunodeficiency virus (HIV)-positive individuals. In order to investigate whether the presence of different HPV types in saliva depends on immune system efficiency, oral fluid samples of patients with oral cancer and without any known immune deficiency were compared with those of HIV-positive individuals.

PATIENTS AND METHODS: Saliva samples were collected from 68 patients with oral squamous cell carcinoma and 34 HIV seropositive individuals. HPV DNA sequences were detected by L1 concensus polymerase chain reaction (PCR), followed by restriction fragment length polymorphism (RFLP) analysis and DNA sequencing for HPV typing.

RESULTS: HPV DNA was detected in 7/68 (10.3%) of the oral cancer patients and in 12/34 (35.3%) of the HIV-positive individuals, a highly significant difference (p = 0.006; odds ratio 4.753; 95% confidence interval 1.698-13.271). Among HPV-positive samples, the prevalence of HPV types associated with high oncogenic risk was similar in oral cancer and HIV-positive cases (71.4% and 66.7%, respectively). In both groups, the most common HPV type was high-risk 16 (50% and 42.8%, respectively).

CONCLUSION: Although a similar pattern of HPV high-risk types was detected in oral cancer and HIV-positive cases, the quantitative detection of HPV in saliva significantly depended on immune system efficiency. Furthermore, the significantly increased detection rates of HPV in saliva of HIV-positive individuals may be associated with high risk for development of HPV-related oral lesions, including malignancy.

Int J Oral Maxillofac Surg 2008;37(1): 60–65.

Μελετήθηκαν οι δείκτες του κυτταρικού πολλαπλασιασμού (αντιγόνο Ki–67) και της απόπτωσης (Bax, Bcl–2) σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικά προκλητής καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου Ι) αρουραίους Sprague–Dawley. Δεκατρία διαβητικά και δώδεκα φυσιολογικά ζώα ανέπτυξαν καρκίνο μετά από την εφαρμογή της ουσίας 4–nitroquinoline–N–oxide, ενώ έξι διαβητικά και έξι φυσιολογικά ζώα χρησιμοποιήθηκαν σαν ομάδα ελέγχου. Οι βιοψίες ταξινομήθηκαν παθολογοανατομικά (από στοματική βλεννογονική δυσπλασία έως και μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος) και μελετήθηκαν ανοσοϊστοχημικά χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίον των πρωτεϊνών Bax, Bcl–2 και Ki–67. Φαίνεται ότι η αναλογία Bcl–2/Bax είναι περίπου σταθερή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της ογκογένεσης στους διαβητικούς αρουραίους σε αντίθεση με τους φυσιολογικούς αρουραίους που εμφανίζονται να έχουν αυξημένη αναλογία Bcl–2/Bax στο στάδιο του μετρίως διαφοροποιημένου ακανθοκυτταρικού καρκινώματος. Σε αντίθεση, η έκφραση της πρωτεΐνης Ki–67 ήταν αυξημένη στους αρουραίους με διαβήτη παρά στους φυσιολογικούς σε όλα σχεδόν τα στάδια της στοματικής ογκογένεσης και έφτασε σε σημαντικά αυξημένες τιμές σε στάδια από τους ιστούς της ομάδας ελέγχου καθώς και στα στάδια της δυσπλασίας και του μέτρια διαφοροποιημένου ακανθοκυτταρικού καρκινώματος. Τα παραπάνω δεδομένα υποδηλώνουν ότι ο διαβήτης οδηγεί σε αύξηση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης, αλλά αυτό το γεγονός πραγματοποιείται χωρίς να επηρεάζεται η οδός της απόπτωσης που διαμεσολαβείται από τις πρωτεΐνες Bax/Bcl–2.

Br J Oral Maxillofac Surg 2008;46(1): 1–5. PMID: 17931758

Εισαγωγή: Πρόσφατα εμφανίστηκαν νέες προσεγγίσεις για τη θεραπεία του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος, οι οποίες περιλαμβάνουν ταυτόχρονη προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία (neoadjuvant) και εγχείρηση σε ένα στάδιο με εκτομή του όγκου και αποκατάσταση της περιοχής. Εάν λάβουμε υπόψη τη μακροχρόνια επιβίωση των ασθενών, θα βρούμε επαρκή στοιχεία που δείχνουν ότι η συνδυασμένη θεραπεία που βασίζεται σε προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία είναι αποτελεσματικότερη της θεραπείας που περιλαμβάνει αρχικά χειρουργείο και ακολούθως μετεγχειρητική ακτινοβόληση (adjuvant). Υλικό και Μέθοδος: Μελετήσαμε δύο ομάδες ασθενών που αποτελούνταν από 74 ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία και 54 ασθενείς που αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά. Ενενήντα εννεά ασθενείς έπασχαν από κακοήθειες σταδίου ΙΙΙ και IV σύμφωνα με τα κριτήρια της UICC. Η μακροχρόνια επιβίωση εκτιμήθηκε με τη μέθοδο Kaplan–Meier. Αποτελέσματα: Η προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία αύξησε την προοπτική μακροχρόνιας επιβίωσης ελεύθερης όγκου. Με τις καμπύλες Kaplan–Μeier προσδιορίστηκε μία πενταετής επιβίωση ελεύθερης όγκου στην κατηγορία T1 του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος, κατά 83% στην ομάδα που έλαβε προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία και κατά 70% στην ομάδα της μετεγχειρητικής ακτινοβόλησης. Οι αντίστοιχες εικόνες για το στάδιο Τ2 ήταν 79% και 57% αντίστοιχα και για το στάδιο Τ3 68% και 33% αντίστοιχα, ενώ για το στάδιο Τ4, 51% και 30% αντίστοιχα. Η διαφορά αυτή για τους όγκους σταδίου Τ1, Τ2 και Τ4 ήταν σημαντική. Η προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία εμφανίστηκε δραστική και από το γεγονός ότι παθολογοανατομικά δείγματα από εκτομές ήταν ελεύθερα όγκου σε 28 ασθενείς της ομάδας αυτής. Τέσσερεις ασθενείς πέθαναν κατά τη διάρκεια της προεγχειρητικής συνδυασμένης θεραπείας. Από το σύνολο των ασθενών το 65% της ομάδας που έλαβε μετεγχειρητική ακτινοβόληση και το 72% της ομάδας που έλαβε προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία, επιβίωσαν κατά την περίοδο της παρατήρησης. Συμπέρασμα: Η προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία οδηγεί σε καλύτερη αποτελέσματα όσον αφορά στην πενταετή επιβίωση από ότι η θεραπεία που στηρίζεται σε συμπληρωματική μετεγχειρητική ακτινοβόληση.

Dis Markers 2008;24(1): 27–32. PMID: 18057533

Τα αντιγόνα – Α που σχετίζονται με το μελάνωμα παραμένουν σιωπηλά στους φυσιολογικούς ιστούς με την εξαίρεση των όρχεων. Εντούτοις ενεργοποιούνται σε μία ποικιλία όγκων. Για το λόγo αυτό η έκφρασή τους παρουσιάζει μεγάλη ειδικότητα για τα καρκινικά κύτταρα. Η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης με τη βοήθεια αντίστροφης τρανσκριπτάσης (RT–nPCR) είναι μία εξαιρετικά ευαίσθητη τεχνική, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς για την ανεύρεση των γονιδίων MAGE σε δείγματα ιστών. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να αναλύσει το ρυθμό έκφρασης του αντιγόνου MAGE–A12 στο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος χρησιμοποιώντας RT–nPCR υψηλής ευαισθησίας. Στη μελέτη αυτή συμπεριελήφθηκαν συνολικά 57 δείγματα ιστών από ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 20 δείγματα φυσιολογικού βλεννογόνου στόματος από υγιείς εθελοντές. Δεν παρατηρήθηκε έκφραση του εν λόγω αντιγόνου στους φυσιολογικούς ιστούς. Το αντιγόνο MAGE–A12 εκφράστηκε στο 49.1% των μελετηθέντων δειγμάτων όγκων. Ο συσχετισμός ανάμεσα στις κακοήθεις βλάβες και στην ανεύρεση MAGE–A12 ήταν σημαντικός (P<0.001). Συμπεραίνεται ότι τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, υποδηλώνουν ότι το αντιγόνο MAGE–A12 μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ένας πρόσθετος δείκτης στη διάγνωση του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος σε πρώιμο στάδιο, καταδεικνύοντας την καρκινική εξαλλαγή, αλλά και βοηθώντας στη διάγνωση σε περιπτώσεις αμφιβολιών ή ακόμα και σε περιπτώσεις όπου έχει γίνει διασπορά των καρκινικών κυττάρων. Επιπροσθέτως, η έκφραση του γονιδίου MAGE–A12 στο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος, μπορεί να αποτελέσει νέο στόχο για ανοσοθεραπεία και να εγγυηθεί έτσι την ανάπτυξη εμβολίου για την κακοήθεια αυτή.

J Oral Pathol Med 2008;37(2): 88–93. PMID: 18197853

Υπόβαθρο: Τα αντιγόνα–Α που σχετίζονται με το μελάνωμα (MAGE–A) εκφράζονται σε μία ποικιλία όγκων, αλλά όχι σε φυσιολογικούς ιστούς. Για το λόγω αυτό, η ανεύρεση τους εμφανίζει υψηλή ειδικότητα με τα καρκινικά κύτταρα και τα καθιστά πιθανούς στόχους για τη διάγνωση, πρόγνωση και ανοσοθεραπεία των νεοπλασιών. Υλικό και Μέθοδος: Προκειμένου να διερευνηθεί το πρότυπο έκφρασης και ο πιθανός ρόλος των αντιγόνων MAGE–A στο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος, αναλύθηκαν τα πρότυπα έκφρασης των αντιγόνων MAGE–A1–A6 και A12 σε 55 δείγματα βλεννογόνου από ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και σε 20 υγιείς βλεννογόνους, χρησιμοποιώντας υψηλής ευαισθησίας αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης με τη βοήθεια αντίστροφης τρανσκριπτάσης (RT–nPCR). Αποτελέσματα: Το 85.45% των δειγμάτων από τους όγκους εξέφραζαν τουλάχιστον ένα από αυτά τα γονίδια. Διαπιστώθηκε μία σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην έκφραση των αντιγόνων MAGE–A1–A6 και Α12 και της κακοήθειας (P = 0.0001). Εν αντιθέσει, κανένα από τα δείγματα των φυσιολογικών βλεννογόνων δεν εξέφρασε κάποιον από τους υποτύπους MAGE–A. Η έκφραση των αντιγόνων δεν σχετίστηκε με κλινικοπαθολογικές παραμέτρους όπως η σταδιοποίηση TNM, ο βαθμός και το κλινικό στάδιο του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος. Συμπέρασμα: Η πολλαπλή ταυτόχρονη ανίχνευση της έκφρασης των αντιγόνων MAGE–A1–A16 και Α12 είναι πιο ειδική και ευαίσθητη από την ανίχνευση ενός μόνο αντιγόνου MAGE–A για τη διαγνωστική και προγνωστική εκτίμηση του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος. Επιπλέον, συνεκφραζόμενα γονίδια μπορεί να εγγυηθούν και την ανάπτυξη πολυδύναμων εμβολίων.

J Oral Maxillofac Surg 2008;66(2): 302–307. PMID: 18201613

Σκοπός: Σκοπός αυτής της εργασίας αποτελεί η σύγκριση πολλαπλών τομών της υπολογιστικής τομογραφίας – αγγειογραφίας (MSCTA) και της ψηφιακής αφαιρετικής αγγειογραφίας (DSA) που αφορά την αγγειακή χαρτογράφηση της κεφαλής και του τραχήλου. Ασθενείς και Μέθοδοι: Διενεργήθηκε MSCTA πριν από την εγχείρηση σε 50 ασθενείς, οι οποίοι είχαν προγραμματιστεί για μικροαγγειακή αποκατάσταση της κάτω γνάθου με οστεομυοδερματικούς κρημνούς. Η DSA χρησιμοποιήθηκε σαν μέθοδος αναφοράς. Έγινε λήψη επιλεγμένων αγγειογραμμάτων της κοινής καρωτίδος σε δύο προβολές και για τις δύο πλευρές του τραχήλου. Διενεργήθηκε σπειροειδής υπολογιστική τομογραφία 64 τομών με πρωτόκολλο διπλής φάσης, χρησιμοποιώντας τις εικόνες της αρτηριακής φάσης για τρισδιάστατη υπολογιστική ανακατασκευή. Εφαρμόστηκε διευθέτηση του όγκου για την απεικόνιση των δεδομένων από την MSCTA. Αποτελέσματα: Δεν παρατηρήθηκε καμία παρενέργεια ή επιπλοκή κατά τη διάρκεια ή μετά από τις παραπάνω διαδικασίες. Όλα τα αγγειογράμματα της υπολογιστικής τομογραφίας ήταν κατάλληλα για διάγνωση. Δεν ανευρέθηκαν διαφορές σε στατιστικά σημαντικό βαθμό ανάμεσα στο MSCTA και DSA στην ανεύρεση κλάδων της έξω καρωτίδας αρτηρίας, οι οποίοι αποτελούν κατάλληλα αγγεία για μικροχειρουργική αποκατάσταση, τόσο στην ομάδα των ασθενών που δεν είχαν προηγούμενη χειρουργική εμπειρία (P =0.687), όσο και στην ομάδα των ασθενών με επανεμφάνιση όγκου ή είχαν προσβληθεί από οστεονέκρωση συνεπεία ακτινοβόλησης (P = 0.508). Συμπέρασμα: Η μέθοδος MSCTA αποτελεί μία αξιόπιστη εναλλακτική μέθοδο της DSA στην αγγειακή χαρτογράφηση στη φάση του σχεδιασμού της μικροχειρουργικής αποκατάστασης της κάτω γνάθου.

Anticancer Res 2008;28(1A): 309–314. PMID: 18383862

Υπόβαθρο: Αυξημένες τιμές της ιντερλευκίνης–10 (IL–10) έχουν παρατηρηθεί σε ασθενείς με καρκίνο του στόματος, πιθανόν λόγω καταστολής της ανοσολογικής απόκρισης. Υπό το πρίσμα αυτό, ερευνήσαμε τον πολυμορφισμό 1082 A/G, ο οποίος επηρεάζει την έκφραση του γονιδίου της IL–10, για πιθανή σχέση του με την ανάπτυξη καρκίνου του στόματος. Μεθοδολογία: Ο πολυμορφισμός αυτός εξετάστηκε σε δείγματα DNA 144 ασθενών με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 141 υγιών μαρτύρων αντίστοιχου φύλου, ηλικίας και εθνικότητας. Αποτελέσματα: Οι ευρεθείσες συχνότητες για το υψηλής έκφρασης αλληλόμοφο G ήταν σημαντικά αυξημένες στους ασθενείς σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (34.7% έναντι 21.3% αντίστοιχα, P=0.0004), καθώς και στους ασθενείς οι οποίοι έκαναν κατάχρηση καπνού, όχι όμως και σε αυτούς που έκαναν κατάχρηση αλκοόλ. Αυτή η μεγάλη διαφορά στη συχνότητα εντόπισης του G αλληλομόρφου οφειλόταν κυρίως στην αύξηση των ετεροζυγωτών AG στους ασθενείς, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (OR 3.05, 95% CI 1.84–5.05). Συμπέρασμα: Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι το υψηλής έκφρασης αλληλόμορφο G του πολυμορφισμού –1082 A/G στο γονίδιο της IL–10, (μίας κυττοκίνης που συνδεέται με τη φλεγμονή και την αγγειογένεση), σχετίζεται στενά με αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του στόματος.

Anticancer Res 2008;28(1Α): 271–276. PMID: 18383856

Υπόβαθρο: Η πρωτεΐνη SDF–1 η οποία σχετίζεται με την αγγειογένεση και τη φλεγμονή, έχει ήδη συσχετιστεί και με την εξέλιξη ενός αριθμού κακοηθειών, αλλά όχι με το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος. Υπό το πρίσμα της γνωστής συμβολής στην ανάπτυξη καρκίνου του στόματος, άλλων γενετικών πολυμορφισμών που επηρεάζουν πρωτεΐνες υπεύθυνες για την αγγειογένεση, τη φλεγμονή και τη θρόμβωση, η παρούσα εργασία ερευνά εάν ο πολυμορφισμός G807A στο γονίδιο της πρωτεΐνης SDF–1 συνδέεται με αυτόν τον τύπο κακοήθειας. Μεθοδολογία: Μελετήθηκε ο πολυμορφισμός G807A μέσω ανάλυσης περιοριστικών τμημάτων DNA, σε δείγματα αίματος 159 ασθενών με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και σε 101 υγιείς μάρτυρες. Αποτελέσματα: Η ευρεθείσα συχνότητα για το υψηλής έκφρασης αλληλόμορφο Α στην ομάδα ελέγχου ήταν 25.3%. Υπήρξε μία μικρή πτώση στη συχνότητα του αλληλομόρφου αυτού στους ασθενείς (18.6%) η οποία δεν ήταν στατιστικά σημαντική. Η ίδια εικόνα παρατηρήθηκε στις υποομάδες των ασθενών όσον αφορά στις συνήθειες καπνίσματος και στο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ή θρόμβωσης. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, η συχνότητα του Α αλληλομόρφου ήταν εμφανώς μειωμένη στους ασθενείς με προχωρημένα στάδια καρκίνου III και IV (12.5%, P=0.005) και στους ασθενείς με κατάχρηση αλκοόλ (12.5%, P=0.02). Συμπεράσματα: ο πολυμορφισμός G807A του γονιδίου SDF–1 αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος προχωρημένου σταδίου, ειδικά στα άτομα που κάνουν κατάχρηση αλκοόλ.

Eur J Surg Oncol 2008 Apr;34(4): 450-5. Epub 2007 May 11. – PMID: 17498910.

Σκοπός: Υπό το πρίσμα της πρόσφατης ευρεθείσας συμβολής αγγειογενετικών, θρομβωτικών και φλεγμονωδών παραγόντων στην καρκινογένεση, διερευνήσαμε την σχέση της μεταλλοπρωτεϊνάσης–9 (MMP–9) με πιθανή αύξηση του κινδύνου για καρκίνο της στοματικής κοιλότητας. Μέθοδος: Σε δείγματα DNA από 152 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος και 162 υγειών μαρτύρων, αντίστοιχης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου, μελετήσαμε τον πολυμορφισμό –1562C/T στον υποκινητή του γονιδίου ο οποίος και επηρεάζει τη μεταγραφή του. Αποτελέσματα: Η συχνότητα της υψηλής έκφρασης του T αλληλομόρφου στην ομάδα των ασθενών ανευρέθηκε σημαντικά αυξημένη σε σύγκριση με την ομάδα των υγειών μαρτύρων (22% έναντι 15%, αντίστοιχα; P < 0.05). Η διαφορά αυτή οφείλεται στη σχετική αύξηση των ετεροζυγωτών C/T στην ομάδα των ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P < 0.05, OR 1.92, 95% CI 1.21 – 3.06). Ανάλογες σημαντικές διαφορές παρατηρήθηκαν ανάμεσα στην ομάδα ελέγχου και στις υποομάδες των ασθενών με αρχικά στάδια καρκίνου (I & II), χωρίς θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ή θρομβοφιλίας, καθώς και σε εκείνους με κατάχρηση αλκοόλ ή καπνού. Συμπεράσματα: Ο υπό μελέτη πολυμορφισμός του γονιδίου της μεταλλοπρωτεϊνάσης–9 σχετίζεται σε υψηλό βαθμό με αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του στόματος σε ένα τμήμα του γενικού πληθυσμού. Τα αποτελέσματα αυτά είναι συμβατά με προηγούμενες μελέτες της έκφρασης και έκκρισης της μεταλλοπρωτεϊνάσης–9 σε κυτταρικές σειρές προερχόμενες από καρκίνο του στόματος επιθετικού τύπου. Η παρατήρηση ότι οι φορείς του Τ

* Συντ. απήχησης (Impact Factor) περιοδικών έτους 2006, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, Αθήνα αλληλομόρφου εμφανίζουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος, αρχικού και όχι προχωρημένου σταδίου, πιθανώς να οφείλεται στη συμβολή της μεταλλοπρωτεϊνάσης–9 στην καταστολή της αγγειογένεσης λόγω της συμβολής της στην αυξημένη παραγωγής αγγειοστατίνης μέσω του πλασμινογόνου.

J Biomed Mater Res A 2008 Mar 15;84(4): 1111-9. – PMID: 17685409.

Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εκτιμήσει την καταλληλότητα διαφορετικών επιφανειών Ti–6Al–4V οι οποίες παρήχθησαν με τη μέθοδο τήξης με ακτίνα ηλεκτρονίων (EBM) προκειμένου να λειτουργήσουν ως μήτρες για την προσκόλληση, πολλαπλασιασμό και διαφοροποίηση ανθρώπινων εμβρυϊκών οστεοβλαστών (hFOB 1.19). Οι ανθρώπινοι οστεοβλάστες καλλιεργήθηκαν in vitro σε λείας και άγριας υφής δίσκους κραμάτων Ti–6Al–4V. Ελέγχθηκε η κυτταρική προσκόλληση και ο πολλαπλασιασμός με τη μέθοδο προσδιορισμού του κυτταρικού αριθμού και ζωτικότητας και των μικρογραφιών SEM. Ο ρυθμός διαφοροποίησης εξετάστηκε χρησιμοποιώντας ανάλυση PCR για τη γονιδιακή έκφραση της αλκαλικής φωσφατάσης (ALP), του τύπου Ι κολλαγόνου (Coll–I), της σιαλοπρωτεΐνης οστού (BSP) και της οστεοκαλσίνης (OC). Ύστερα από τρεις ημέρες επώασης υπήρξε μία εμφανώς υψηλότερη ζωτικότητα (p<0.02) και ικανότητα πολλαπλασιασμού (p < 0.02) των κυττάρων hFOB σε λείες επιφάνειες (R(a) = 0.077 mum) και συμπιεσμένες επιφάνειες με προσκολλημένα μερικώς τετηγμένα σωματίδια τιτανίου στην επιφάνειά τους (R(a) </= 24.9 mum). Στα δείγματα αυτά τα κύτταρα εξαπλώνονται σχεδόν κατά μήκος ολόκληρης της επιφάνειας. Σε πορώδεις επιφάνειες με υψηλότερες τιμές R(a), ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός μειώθηκε σημαντικά. Η ποσοτική ανάλυση PCR έδειξε ότι η έκφραση δεικτών διαφοροποίησης κατά την οστεογένεση, δεν επηρεάστηκε από τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας. Η γονιδιακή έκφραση δεν διέφερε πάνω από το διπλάσιο για τα διαφορετικά δείγματα. Τα συμπιεσμένα δείγματα τιτανίου με προσκολλημένα μερικώς τετηγμένα σωματίδια τιτανίου στην επιφάνεια (R(a) </= 24.9 mum) δημιουργήθηκαν μέσω της διαδικασίας EBM και φαίνεται ότι ήταν το πιο κατάλληλο υλικό για τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, ενώ οι πολύ άγριες επιφάνειες (R(a) >/= 56.9 mum) μείωσαν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων hFOB. Τα χαρακτηριστικά της επιφάνειας του τιτανίου μπορούν εύκολα να τροποποιηθούν από τη μέθοδο EBM ώστε να βελτιώσουν περαιτέρω τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων.

J Cancer Res Clin Oncol 2008 Mar;134(3): 337-44. Epub 2007 Aug 18. – PMID: 17704947.

Σκοπός: Να μελετηθεί η έκφραση των υποδοχέων των πρωτεϊνών erbB2 και erbB3 σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικώς προκληθείσας στοματικής καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου I) αρουραίους Sprague–Dawley. Μεθοδολογία: Δεκατρείς διαβητικοί και δώδεκα φυσιολογικοί αρουραίοι ανέπτυξαν προκαρκινικές και καρκινικές βλάβες μετά από την εφαρμογή της ουσίας 4–nitroquinoline–N–oxide, ενώ έξι διαβητικά και έξι φυσιολογικά ζώα χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδα ελέγχου. Οι τομές από τις βιοψίες όλων των ζώων ταξινομήθηκαν ιστολογικά στις ακόλουθες κατηγορίες: φυσιολογικός βλεννογόνος, υπερπλασία, δυσπλασία, αρχόμενη διήθηση, καλά και μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Κάθε τομή μελετήθηκε ανοσοϊστοχημικά χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίων των πρωτεϊνών erbB2 και erbB3 και σε κάθε μία αναλύθηκαν έξι αντιπροσωπευτικές ιστολογικές περιοχές. Αποτελέσματα: Η έκφραση της πρωτεΐνης erbB2 εμφανίστηκε πολύ χαμηλή στους φυσιολογικούς αρουραίους, ενώ στα διαβητικά ζώα η έκφραση της αυξήθηκε σημαντικά στο στάδιο της αρχόμενης διήθησης. Η έκφραση της πρωτεΐνης erbB3 εμφανίστηκε σημαντικά αυξημένη στο καλά διαφοροποιημένο καρκίνωμα στα φυσιολογικά ζώα (P = 0.01), ενώ στα διαβητικά εμφανίστηκε σημαντικά αυξημένη στα στάδια της υπερπλασίας και δυσπλασίας του στοματικού βλεννογόνου (P = 0.03 και 0.0007, αντίστοιχα). Η σύγκριση της έκφρασης της πρωτεΐνης erbB2 ανάμεσα στους διαβητικούς και τους φυσιολογικούς αρουραίους αποκάλυψε σημαντικές διαφορές σε όλα τα στάδια εκτός από το καρκινικό στάδιο του μέτρια διαφοροποιημένου καρκινώματος (P = 0.01, 0.00001, 0.00001, 0.003 και 0.00001). Όσον αφορά στην έκφραση της πρωτεΐνης erbB3, σημαντικές διαφορές ανάμεσα στους διαβητικούς και στους φυσιολογικούς αρουραίους εμφανίστηκαν μόνο στα φυσιολογικά, μη– καρκινικά και προ–καρκινικά στάδια (P = 0.007, 0.0001, 0.0003). Συμπεράσματα: Φαίνεται ότι ο διαβήτης προάγει την έκφραση των πρωτεϊνών erbB2 και erbB3 σε συγκεκριμένα στάδια της στοματικής ογκογένεσης και πιθανώς οδηγεί σε αύξηση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού και σε καταστολή της απόπτωσης.

J Cancer Res Clin Oncol 2008 Apr;134(4): 515-21. Epub 2007 Sep 4. Erratum in: J Cancer Res Clin Oncol. 2008 Apr;134(4): 523-4. – PMID: 17786476.

Σκοπός: Η ανεύρεση δεικτών για την ταυτοποίηση του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος είναι σημαντική τόσο για την έγκαιρη διάγνωση όσο και για την εκάστοτε θεραπεία. Οι κυττοκερατίνες (CKs), όπως η CK 19 και η CK 20, είναι ήδη γνωστό ότι αποτελούν χρήσιμους διαγνωστικούς και προγνωστικούς δείκτες για τους συμπαγείς όγκους. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να αξιολογήσει την καταλληλότητα και άλλων κυττοκερατινών στη διάγνωση του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος. Υλικό και Μέθοδος: Σε δείγματα ιστών από 10 ακανθοκυτταρικά καρκινώματα στόματος και 5 από φυσιολογικούς βλενογόννους, εξετάστηκε το πρότυπο έκφραση 31 γονιδίων κυττοκερατινών χρησιμοποιώντας μικροσυστοιχίες cDNA ώστε να ευρεθούν οι κυττοκερατίνες με την πλέον εκσεσημασμένη έκφραση. Για τις κυττοκερατίνες CK 17, CK 19 και CK 20 τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν σε επιπλέον 46 δείγματα ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος με σχετική ποσοτικοποίηση (RQ) μέσω ανάλυσης RT qPCR (αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης με χρήση αντίστροφης τρανσκριπτάσης). Κατόπιν διενεργήθηκε συσχέτιση των τιμών έκφρασης των κυττοκερατινών με τα διάφορα στάδια των όγκων. Αποτελέσματα: Οι αναλύσεις των μικροσυστοιχιών cDNA έδειξαν ότι πέρα από όλες τις κυττοκερατίνες, η ενεργότητα του γονιδίου της CK 17 αυξήθηκε πολύ στο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα σε σύγκριση με τα δείγματα από φυσιολογικό βλενογόννο και η επακόλουθη υπερ–έκφραση του, συσχετίστηκε με τη διάγνωση. (P=0.002). Οι βαθμοί έκφρασης των CK 19 και CK 20 δεν διέφεραν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό ανάμεσα στα δείγματα με καρκίνο και στα φυσιολογικά δείγματα. Στα 56 δείγματα στα οποία έγινε η ανάλυση τύπου RT qPCR, το γονίδιο της CK 17 εμφάνισε υψηλή έκφραση σε 53 (94.6%), το γονίδιο της CK 19 σε 18 δείγματα (32.1%) και το γονίδιο της CK 20 σε 7 (12.5%). Η υπερ–έκφραση του γονιδίου της CK 17 σχετίστηκε σε στατιστικά σημαντικό βαθμό με λεμφαδενικές μεταστάσεις (P<0.05). Το γονίδιο της CK 19 υπερ–εκφράστηκε σε ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα κατηγορίας T3 και Τ4, σε ασθενείς σταδίου ΙΙΙ και ΙV (P < 0.05) και σε χαμηλής διαφοροποίησης ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος. (P < 0.03). H υπερ–έκφραση του γονιδίου της CK 20, σχετίστηκε σε στατιστικά σημαντικό βαθμό με μεταστάσεις στους λεμφαδένες της περιοχής του τραχήλου (P < 0.03). Όπως προέκυψε από την ακόλουθη RQ ανάλυση, η μέση τιμή της υπερ–έκφρασης του γονιδίου της CK 17, ήταν σημαντικά υψηλότερη από αυτή των άλλων κυττοκερατινών (P < 0.001). Συμπέρασμα: Η CK 19 πιθανώς να συνδέεται με την κλινική εξέλιξη και διαφοροποίηση του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος, ενώ η CK 20 μπορεί να συσχετιστεί με λεμφαδενικές μεταστάσεις του καρκινώματος αυτού στην περιοχή του τραχήλου. Λόγω της σημαντικής αύξησης της ενεργότητάς του και της ισχυρής του υπερ–έκφρασης, το γονίδιο της CK 17 μπορεί να αποτελέσει τον πλέον κατάλληλο δείκτη για τη διάγνωση του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος, από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας των κυττοκερατινών.

HNO 2008 Nov;56(11): 1142-7. German.– PMID: 17891362.

Ο εκσεσημασμένος ενόφθαλμος δημιουργεί περιορισμούς στους ασθενείς τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά. Τυπικά συμπτώματα αποτελούν η διπλωπία και στους δύο οφθαλμούς, αλλά και η ασυμμετρία, καταστάσεις που παρατηρήθηκαν και στον 67χρονο ασθενή που παρουσιάζεται στην παρούσα εργασία. Τα δεδομένα από την υπολογιστική τομογραφία χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να κατασκευαστεί ένα ειδικό για τον ασθενή κεραμικό εμφύτευμα για την αποκατάσταση του εδάφους του αριστερού οφθαλμικού κόγχου, στον οποίο υπήρχε ενόφθαλμος της τάξης των 4mm. Κατά τη διάρκεια της εγχείρησης το εμφύτευμα εφάρμοσε σωστά ανατομικά, αλλά εμφανίστηκε εξόφθαλμος. Το εμφύτευμα χρειάστηκε να αλλάξει μέγεθος και παράλληλα να τροποποιηθεί στο ραχιαίο τμήμα ώστε να μειωθεί η υπερδιόρθωση που προέκυψε. Με τη βοήθεια οπτικής τρισδιάστατης ένδο– και εξω– οφθαλμομμετρίας μετρήθηκε κατ’ επανάληψη κατά τη διάκεια της εγχείρησης η θέση της κορυφής του κερατοειδή. Κατά το πέρας της εγχείρησης ο εξόφθαλμος ανήλθε στα 1.5mm. Μετά από 12 μήνες υπάρχει πλέον ενόφθαλμος της τάξης του 1mm. Αυτή η περίπτωση παρουσιάζει το συνδυασμό της χρήσης ενός εμφυτεύματος, ειδικά κατασκευασμένου για την αποκατάσταση του εδάφους του οφθαλμικού κόγχου, με παράλληλη οπτική τρισδιάσταση ένδο– και εξω– οφθαλμομμετρία προκειμένου να διορθωθεί ο ενόφθαλμος με υψηλό βαθμό ακρίβειας. Για το λόγω αυτό πρέπει να χρησιμοποιούνται και οι δύο τεχνικές σε συνδυασμό, όταν απαιτούνται πολύπλοκες διορθώσεις του ενόφθαλμου.

Ophthalmologe 2008 Jun;105(6): 578-83. German. – PMID: 17899120.

Σε περίπτωση παρεκτόπισης του οφθαλμικού βολβού, όπως σε ενόφθαλμο συνεπεία τραυματισμού, ο ασθενής επηρεάζεται με διπλό τρόπο: λειτουργικά και αισθητικά. Προκειμένου να προληφθεί η διπλωπία ή η ευδιάκριτη ασυμμετρία, πρέπει να γίνει ακριβής διόρθωση της θέσης του οφθαλμικού βολβού. Ο σκοπός αυτής της εργασίας είναι να παρουσιάσει μία διεγχειρητική, υποβοηθούμενη από υπολογιστή, μη εφαπτόμενη, οπτική τρισδιάστατη διαδικασία για την εξακρίβωση της θέσης του οφθαλμικού βολβού, προκειμένου να γίνει πιο απλή η περίπλοκη αποκατάσταση του εδάφους του οφθαλμικού κόγχου.

Παρουσιάζεται η περίπτωση ενός 33χρονου άνδρα, ο οποίος εμφάνισε εμβύθιση του δεξιού οφθαλμού κατά τον οριζόντιο και κάθετο άξονα, 6 μήνες μετά από εγχείρηση για ζυγωματο–κογχικό κάταγμα, το οποίο περιελάμβανε και το έδαφος του οφθαλμικού κόγχου. Ο ασθενής εμφάνιζε διπλωπία και μία έκδηλη ελλατωματική θέση του οφθαλμού. Προκειμένου να σχεδιαστεί η διόρθωση της θέσης του οφθαλμού έγινε τρισδιάστατη απεικόνιση του προσώπου με ανοιχτά μάτια με τη βοήθεια οπτικού αισθητήρα. Αυτόματη σύγκριση της συμμετρίας στην ενδο– και εξω– οφθαλμομετρία, αποκάλυψε ενόφθαλμο 4mm. Λήφθηκε απόφαση να ανασηκωθεί το έδαφος του οφθαλμικού κόγχου με τεμάχιο κρανιακού οστικού μοσχεύματος. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου η θέση του βολβού ελέγχθηκε με τη βοήθεια της τρισδιάστατης αυτής οπτικής τεχνικής. Στο τέλος της εγχείρησης εμφανίστηκε εξόφθαλμος της τάξης του 1mm. Έξι εβδομάδες μετά την εγχείρηση ο ασθενής δεν εμφάνιζε διπλωπία. Μετά από 3 έως και τους 24 μήνες ο ενόφθαλμος ήταν 1mm. Αυτή η περίπτωση δείχνει πως η μη ιοντική, μη εφαπτόμενη, οπτική τρισδιάστατη τεχνική μπορεί να βοηθήσει στο σχεδιασμό, στη διεγχειρητική τροποποίηση και στην κλινική παρακολούθηση, ώστε να προσδιοριστεί η σωστή θέση της κορυφής του κερατοειδούς σε περίπλοκη αποκατάσταση του εδάφους του οφθαλμικού κόγχου.

Oral Oncol 2008 Apr;44(4): 315-24. Epub 2007 Dec 3. Review. – PMID: 18061531.

Σκοπός: Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος είναι μία συχνή μορφή καρκίνου που χαρακτηρίζεται από χαμηλό δείκτη επιβίωσης και κακή πρόγνωση. Η διαδικασία της στοματικής ογκογένεσης περιλαμβάνει πολλαπλά βήματα και επηρεάζεται από έναν αριθμό γενετικών συμβάντων όπως τροποποιήσεις σε ογκογονίδια και ογκοκατασταλτικά γονίδια. Η χρήση κατάλληλων πειραματικών ζωικών μοντέλων που αναπαριστούν όσο το δυνατόν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις κυτταρικές και μοριακές αλλαγές που σχετίζονται με την έναρξη και περαιτέρω ανάπτυξη του ανθρώπινου καρκίνου του στόματος είναι ζωτικής σημασίας. Το ζωικό μοντέλο που βασίζεται στη διαδικασία καρκινογένεσης μέσα στον παρειακό θύλακο από Syrian golden hamsters, είναι το πλέον γνωστό ζωικό σύστημα που σχετίζεται στενότερα με τα γεγονότα που συμβαίνουν κατά την ανάπτυξη των ανθρώπινων όγκων. Για τον λόγο αυτό, δημιουργήσαμε ένα πειραματικό μοντέλο χημικά προκληθείσας καρκινογένεσης σε hamsters, προκειμένου να μελετήσουμε τα διαφορετικά στάδια ανάπτυξης του όγκου: φυσιολογικός βλεννογόνος, υπερκεράτωση, υπερπλασία, δυσπλασία, αρχόμενη διήθηση, καλά διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και μέτρια διαφοροποιημένο. Μεθοδολογία: Στο παραπάνω μοντέλο ερευνήσαμε την έκφραση των ογκογονιδίων EGFR, erbB2, erbB3, FGFR–2, FGFR–3, c–myc, N–ras, ets–1, H–ras, c–fos and c–jun, των δεικτών της απόπτωσης Bax και Bcl–2, τα ογκοκατασταλτικά γονίδια p53 και p16 και τον δείκτη κυτταρικού πολλαπλασιασμού Ki–67 σε διαδοχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης. Εδώ περιγράφουμε τα ευρήματα από το πειραματικό αυτό μοντέλο υπό το πρίσμα της συμμετοχής μονοπατιών μεταφοράς κυτταρικών σημάτων σε κάθε στάδιο της καρκινικής ανάπτυξης. Αποτελέσματα: Αυξημένη απόπτωση και κυτταρικός πολλαπλασιασμός παρατηρήθηκαν στα αρχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης. Επιπλέον, η αυξημένη έκφραση των διαμεμβρανικών υποδοχέων (EGFR, erbB2, FGFR–2 και FGFR–3) καθώς και η αυξημένη έκφραση των πυρηνικών παραγόντων μεταγραφής στα αρχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης, καταδεικνύει ότι οι παράγοντες αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν αρχικοί προγνωστικοί δείκτες για την περαιτέρω εξέλιξη του ακανθοκυτταρικικού καρκίνου του στόματος. Εφόσον τόσο ο παράγοντας H–ras όσο και ο παράγοντας N–ras δεν φαίνεται να επηρεάζουν τη διαμεταγωγή σήματος κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης, μπορούμε να υποθέσουμε ότι ένα άλλο μονοπάτι διαμεταγωγής κυτταρικών σημάτων όπως το PI3K και/ή το PLCγ εμπλέκονται στην παθογένεση του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος.

J Cancer Res Clin Oncol 2008 Aug;134(8): 821-32. doi: 10.1007/s00432-008-0360-z. Epub 2008 Feb 14. PMID: 18273643 – In Press.

Λειτουργικοί πολυμορφισμοί DNA που επηρεάζουν τη γονιδιακή έκφραση και αντίστοιχα τη στάθμη στον ορό ή το σάλιο των ιντερλευκινών IL–1β,–4,–6,–8,–10 και των παραγόντων νέκρωσης όγκων TNF–α,–β, έχουν σχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος. Η παρούσα αναδρομικού τύπου μελέτη διερευνά τις πιθανές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα σε επτά πολυμορφικούς γονοτύπους και τη συνδυασμένη τους δράση στην πρόβλεψη της εμφάνισης ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος σε πληθυσμό Καυκασίων. Μελετήθηκαν 330 Έλληνες και Γερμανοί, αποτελούμενος από 162 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 168 υγιείς μάρτυρες συγκρίσιμης ηλικίας, φύλου και εθνικότητας.

Κατασκευάστηκε μία σειρά από μοντέλα πολυπαραγοντικής λογιστικής παλινδρόμησης, προσαρμοσμένων για την ηλικία και το φύλο ώστε να εκτιμηθεί η συμβολή των ομόζυγων ή ετερόζυγων γονοτύπων των πολυμορφισμών IL1β (+3953C/T), IL–4 (–590C/T), IL–6 (–174G/C), IL–8 (–251A/T), IL–10 (–1082A/G), TNF–α (–308G/A) και TNF–β (+252G/A) στο σύνολο, στα αρχικά στάδια και στα τελικά στάδια ανάπτυξης του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.

Η παρουσία των γονιδίων του TNF–α και της IL–6 ήταν σημαντική σε σχεδόν όλα τα μοντέλα που κατασκευάστηκαν. Επιπλέον, όταν ο τρόπος κληρονομικότητας του κάθε γονιδίου ελήφθη υπόψη σε ένα «βιολογικό» πολυπαραγοντικό μοντέλο λογιστικής παλλινδρόμησης, τέσσερεις πολυμορφισμοί εμφανίστηκαν σαν κύριοι παράγοντες πρόβλεψης για την εμφάνιση ακανθοκυτταρικού καρκινώματος τους στόματος: TNF–α [OR=15.27; 95% CI=7.30–31.96], IL–6 [OR=8.33; 95% CI=3.95–17.58], IL–8 [OR=3.54; 95% CI=1.69–7.43] και IL–10 [OR=2.65; 95% CI=1.28–5.46]. Οι πολυμορφισμοί IL–1β, IL–4 και TNF–β δεν αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες για την πρόβλεψη της ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκινώματος σε όλα τα κατασκευασμένα μοντέλα. Αυτή η μελέτη ανέδειξε την υψηλής σημασίας συμβολή 2 από τους επτά μελετημένους πολυμορφισμούς κυτοκινών (IL–6 και TNF–α) στην εμφάνιση του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος. Βασιζόμενοι σε αυτά τα ευρήματα και σε προηγούμενες μελέτες, αναλύουμε πιθανές στοιχειομετρικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ κυττοκινών οι οποίες είναι δυνατό να οδηγήσουν στο σχηματισμό ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος.

Clin Oral Implants Res 2008 Aug;20(8): 751-5. doi: 10.1111/j.1600-0501.2008.01570.x. – In Press. PMID: 19453570

Εμπειρικά, για την τοποθέτηση εμφυτεύματος που συνδέεται με ανύψωση του εδάφους του ιγμορείου έχει προταθεί η ύπαρξη ενός ελάχιστου υπολοιπόμενου οστικού ύψους 5 χιλιοστών ώστε να επιτευχθεί μία επαρκής αρχική σταθερότητα του εμφυτεύματος. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν ο έλεγχος αυτής της υπόθεσης σε ένα πειραματικό ζωϊκό πρότυπο.

Αφαιρέθηκαν 3 προγόμφιοι και 2 γομφίοι στη μία πλευρά της γνάθου από 8 χοίρους. Τρεις μήνες αργότερα το ύψος της φατνιακής απόφυσης μειώθηκε στα 2, 4, 6 και 8 mm αντίστοιχα. Μία διαδικασία ανύψωσης πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας ένα τμήμα ομόλογου οστικού μοσχεύματος ενώ τοποθετήθηκαν 6 εμφυτεύματα (Xive, Dentsply Friadent, διαμέτρου 3.8 mm και μήκους 13 mm). Η σταθερότητα του μοσχεύματος αξιολογήθηκε με ανάλυση της συχνότητας αντήχησης τη στιγμή της τοποθέτησης (T0), μετά από 6 μήνες αφόρτιστης επούλωσης (T1) και μετά από 6 μήνες λειτουργικής φόρτισης (T2). Κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου 2 εμφυτεύματα απωλέσθηκαν σε περιοχές με υπολειπόμενο φατνιακό ύψος 2mm. Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης του εμφυτεύματος οι συχνότητες αντήχησης ήταν 6754.4 ±268.0 Hz, 6500.3 ±281.5 Hz, 6890.3 ±255.4 Hz και 7877.9 ±233.7 Hz για τα υπολοιπόμενα οστικά ύψη των 2, 4, 6 κα 8mm αντίστοιχα. Στο χειρουργείο του δεύτερου σταδίου και μετά από 6 μήνες λειτουργικής φόρτισης, οι συχνότητες αντήχησης ήταν 6431.7 ±290.8 Hz, 6351.8 ±437.6 Hz, 6213.4 ±376.2 Hz και 6826.8±458.9 Hz έναντι 6171.0 ±437.4 Hz, 6047.0 ±572.4 Hz, 6156.7 ±272.6 Hz και 6412.8 ±283.5 Hz. Η στατιστική ανάλυση αποκάλυψε σύνδεση του υπολειπόμενου φατνιακού ύψους και της σταθερότητας του εμφυτεύματος στο στάδιο T0 και Τ1 μόνο (P<.01), ενώ το ύψος του οστού δε φάνηκε να επηρεάζει τη βιωσιμότητα του εμφυτεύματος.

Τα αποτελέσματα από την παρούσα μελέτη καταδεικνύουν μία σύνδεση ανάμεσα στο ύψος του φατνιακού οστού και της σταθερότητας του εμφυτεύματος τη στιγμή της τοποθέτησης του εμφυτεύματος και στο χειρουργείο του δεύτερου σταδίου. Παρόλα αυτά η υπόθεση ότι 5mm υπολοιπόμενου ύψους οστού είναι ένα σχετικό κατώφλι για ταυτόχρονη τοποθέτηση εμφυτεύματος και ανύψωση του εδάφους του ιγμορείου δεν υποστηρίζεται από μία πειραματική οπτική.

J Biomed Mater Res A 2008 Dec 15;87(4): 896-902. doi: 10.1002/jbm.a.31822. – PMID: 18228252.

Τα μη απορροφήσιμα θερμοπλαστικά πολυμερή, λόγω των εξαιρετικών φυσικών τους ιδιοτήτων, έχουν καταστεί σημαντικά στο πεδίο της επανορθωτικής χειρουργικής. Στόχος της μελέτης αυτής αποτελεί η διερεύνηση των επιδράσεων που εμφανίζονται σε οστεοβλάστες in vitro, από τη σύντηξη πολυεθερεθερκετόνης (PEEK) με ενσωματούμενα βιοενεργά οστικά υποκατάστατα με τη βοήθεια ακτίνας laser. Ανθρώπινοι οστεοβλάστες (hFOB 1.19) εμφυτεύθηκαν σε υλικό δειγμάτων που περιείχε νανοσωματίδια μαύρου άνθρακα, β-τριβασικό φωσφορικό ασβέστιο (β-TCP) και βιοενεργό γυαλί 45S5, συντηγμένα με πολυεθερεθερκετόνη (PEEK) με χρήση ακτίνας laser. Οι οστεοβλάστες μελετήθηκαν ως προς την κυτταρική βιωσιμότητα, τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και τη μορφολογία τους. Σταθερός πολλαπλασιασμός των οστεοβλαστών ήταν δυνατό να παρατηρηθεί σε όλα τα δείγματα που περιείχαν τις υψηλότερες τιμές σε βιοενεργό γυαλί, κατά την 7η (OD 1.76 ± 0.22) και την 14η ημέρα (OD 3.75 ± 0.31) και τις χαμηλότερες τιμές σε β-τριβασικό φωσφορικό ασβέστιο (β-TCP) σε όλη τη διάρκεια της μελέτης, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου η οποία περιελάμβανε μόνο καθαρή πολυεθερεθερκετόνη (PEEK). Η υψηλότερη κυτταρική βιωσιμότητα παρατηρήθηκε σε δείγματα που περιείχαν βιοενεργό γυαλί (95,5% ± 3,32%). Αντίθετα, όταν οστεοβλάστες εμφυτεύθηκαν σε δείγματα που περιείχαν β-τριβασικό φωσφορικό ασβέστιο (β-TCP) παρατηρήθηκε μειωμένη κυτταρική βιωσιμότητα αυτών (88.4% ± 4,32%).

Τα εμφυτεύματα συντηγμένης με laser πολυεθερεθερκετόνης φαίνεται πως θα μπορούσαν να είναι υποψήφια για χρήση τους ως οστικά υποκατάστατα στην επανορθωτική χειρουργική. Αυτό θα μπορούσε να αποδοθεί στη συμβατότητά τους με τους ιστούς, στο ιδιαίτερο σχήμα τους και στη δυνατότητα ανάμειξης βιοαδρανούς πολυμερούς σκόνης με βιοενεργά υλικά, γεγονός το οποίο ίσως να ευνοεί τον οστικό σχηματισμό in vivo.

Anticancer Res 2008 May-Jun;28(3A): 1675-9. PMID: 18630525 – In Press.

Σκοπός: Υπό το πρίσμα της πρόσφατης ευρεθείσας συμβολής παραγόντων που σχετίζονται με την αγγειογένεση και τη φλεγμονή στην ανάπτυξη κακοηθειών, αυτή η μελέτη διερεύνησε την πιθανή σχέση του γονιδίου του αγγειοτενσινογόνου (AGT) με πιθανή αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης του καρκίνου του στόματος. Μέθοδος: Αξιολογήθηκε ο πολυμορφισμός M235T ο οποίος επηρεάζει την έκφραση του γονιδίου του AGT με τη μέθοδο της ανάλυσης DNA περιοριστικών τμημάτων, σε 163 Γερμανούς και Έλληνες ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 124 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχης ηλικίας, φύλου και εθνικότητας. Αποτελέσματα: Δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στις συχνότητες του μεταλλαγμένου αλληλομόρφου 235T που οδηγεί σε αύξηση της έκφρασης του γονιδίου AGT, στη συνολική ομάδα των ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Παρομοίως, δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά τόσο στη συχνότητα του αλληλομόρφου ή των φορέων αυτού σε κάθε υποομάδα των ασθενών χωριστά, εκτός από την υποομάδα των ασθενών με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου όπου παρατήρηθηκε σημαντική αύξηση του μεταλλαγμένου Τ αλληλομόρφου και της συχνότητας των φορέων αυτού σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (50% έναντι 36.7% και 79.3% έναντι 61.3% αντίστοιχα, P<0.05 και στις δύο περιπτώσεις). Σε αυτή τη συγκεκριμένη υποομάδα ασθενών το οdds ratio στους ομοζυγώτες ΤΤ ασθενείς ήταν 3.57 (CI 95% 1.2-10.62), ενώ για τους MT ετεροζυγώτες ήταν 2.41 (CI 95% 1.06-5.49). Συμπεράσματα: Αυτή η μελέτη δεν καταδεικνύει σχέση του πολυμορφισμού AGT M235T με τη στοματική ογκογένεση, αλλά βεβαίως καταδεικνύει σύνδεση αυτού του πολυμορφισμού με άλλους τύπους καρκίνου. Τα ευρήματα από την παρούσα εργασία βρίσκοντα σε συμφωνία με προηγούμενη μελέτη γενετικού συσχετισμού που αφορούσε το ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης (ACE), υποδηλώνοντας ότι το μονοπάτι που οδηγεί στη στοματική ογκογένεση βασίζεται στην αλληλεπίδραση ACE και βραδυκινίνης και όχι στα πεπτίδια του AGT και της αγγειοτενσίνης.

Colloid Surface B 2008 Jul 15;64(2): 275-83. doi: 10.1016/j.colsurfb.2008.02.002. Epub 2008 Feb 14. PMID: 18346882 – In Press.

Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτελεί η εκτίμηση της καταλληλότητας πλέγματος κυτταρίνης καλυμμένου είτε με καθαρή πυριτική γέλη νατρίου, είτε με πυριτική γέλη νατρίου ενισχυμένη με διαφορετικές συγκεντρώσεις διφωσφονικής παμιδρονάτης, για την προσκόλληση, τον πολλαπλασιασμό και τη διαφοροποίηση ανθρώπινων εμβρυϊκών οστεοβλαστών (hFOB 1.19).

Οι ανθρώπινοι οστεοβλάστες καλλιεργήθηκαν in vitro για μια περίοδο έως και 14 ημερών σε διαφορετικά πλέγματα κυτταρίνης. Μη επεξεργασμένα πλέγματα κυτταρίνης, καθώς και πλέγματα κυτταρίνης επικαλυμμένα με άλας πυριτικού νατρίου χρησιμοποιήθηκαν σαν ομάδα ελέγχου. Τα υπόλοιπα πλέγματα επικαλύφθηκαν με καθαρή πυριτική γέλη νατρίου και γέλη πυριτικού άλατος νατρίου εμπλουτισμένη με παμιδρονάτη. Προκειμένου να εκτιμηθεί η επίδραση της παμιδρονάτης, χρησιμοποιήθηκαν συγκεντρώσεις διαλύματος πυριτικού άλατος νατρίου-παμιδρονάτης της τάξης των 0,667mg Νa-pamidronate/ml, 0,333mg Νa-pamidronate/ml και 3,33·10-3 mg Na-pamidronate/ml για τη διαδικασία της επικάλυψης. Ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός, η βιωσιμότητα και η προσκόλληση των κυττάρων ελέγχθηκαν με τη μέτρηση του αριθμού των κυττάρων, την εφαρμογή του WST-1 τεστ και με μικροσκόπηση με τη βοήθεια φλουοροσκεϊνης και ηλεκτρονικού μικροσκοπίου σάρωσης. Ο σχετικός βαθμός διαφοροποίησης των κυττάρων hFOB ελέγχθηκε χρησιμοποιώντας τη μέθοδο qRT-PCR για τη γονιδιακή έκφραση της αλκαλικής φωσφατάσης και της οστεοκαλσίνης.

Ο κυτταρικός πολλαπλασιασμός και η διαφοροποίηση των ανθρώπινων οστεοβλαστών ενισχύθηκαν με τις επικαλύψεις πυριτικού άλατος νατρίου εμπλουτισμένου με παμιδρονάτη συγκριτικά με τις επικαλύψεις που περιείχαν μόνο καθαρό πυριτκό νάτριο. Παρατηρήθηκε αμοιβαία συσχέτιση της βιωσιμότητας των κυττάρων με την συγκέντρωση της παμιδρονάτης. Η υψηλότερη βιωσιμότητα παρατηρήθηκε στις επιφάνειες εκείνες με την ελάχιστη συγκέντρωση παμιδρονάτης. Η αλκαλική φωσφατάση, ένας πρώιμος δείκτης διαφοροποίησης, υπερεκφράστηκε μετά από 7 ημέρες στα κύτταρα σε όλες τις επιφάνειες που περιείχαν παμιδρονάτη (έως και 350% συγκριτικά με την μη επεξεργασμένη κυτταρίνη). Η οστεοκαλσίνη, ένας όψιμος δείκτης κυτταρικής διαφοροποίησης υπερεκφράστηκε μετά από 14 ημέρες στα κύτταρα σε όλες τις επικαλυμμένες επιφάνειες (έως και 300.000% συγκριτικά με την μη επεξεργασμένη κυτταρίνη).

Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι λόγω της τροποποιημένης διαδικασίας επικάλυψης μπορεί να επιτευχθεί η ομοιογενής κάλυψη των πλεγμάτων και συνεπώς ενίσχυση της κυτταρικής προσκόλλησης και των επακόλουθων κυτταρικών λειτουργιών. Οι χαμηλές συγκεντρώσεις παμιδρονάτης φαίνεται να ασκούν ουσιαστική επίδραση στον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και στη βιωσιμότητα των κυττάρων και για το λόγο αυτό προτείνονται για τη βελτίωση των ιδιοτήτων των βιοϋλικών.

In Vivo 2008 Sep-Oct;22(5): 621-8. – PMID: 18853758 – In Press.

Υπόβαθρο: Τα ογκογκονίδια H-ras και c-fos αλληλεπιδρούν σε οδούς διαμεταγωγής σήματος, αλλά το επίπεδο και η χρονική στιγμή της έκφρασής τους κατά τη διάρκεια ανάπτυξης του καρκίνου του στόματος δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Η παρούσα εργασία βασίστηκε στη χρήση ενός ζωικού προτύπου για την ταυτόχρονη διερεύνηση της έκφρασης των γονιδίων H-ras και c-fos σε διαδοχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης. Μεθοδολογία: Χρησιμοποιήθηκαν τρεις πειραματικές ομάδες με Syrian golden hamsters και μία ομάδα ελέγχου. Στους παρειακούς θυλάκους των ζώων των πειραματικών ομάδων εφαρμόστηκε η καρκινογόνος ουσία DMBA. Οι βιοψίες ταξινομήθηκαν παθολογοανατομικά, κυμάνθηκαν από φυσιολογικό στοματικό βλεννογόνο έως μέτρια διαφοροποιημένο καρκίνωμα και μελετήθηκαν με ανοσοϊστοχημικές μεθόδους. Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε μείωση της έκφρασης των γονιδίων H-ras και c-fos από την ομάδα Α στη Β και από τις υπερπλασίες στα καλώς διαφοροποιημένα καρκινώματα, ενώ μία παράλληλη αύξηση της έκφρασης τους παρατηρήθηκε από τις ομάδες Β ως Γ και από τα καλώς στα μετρίως διαφοροποιημένα καρκινώματα. Συμπεράσματα: Τα ογκογονίδια H-ras και c-fos εμφανίζουν παρόμοια επίπεδα έκφρασης κατά τη στοματική καρκινογένεση, μία παρατήρηση που υποστηρίζεται από τη γνωστή μοριακή οδό που συνδέει το σήμα από τον παράγοντα H-ras με την επακόλουθη μεταγραφή του γονιδίου c-fos. Η μειωμένη έκφραση των δύο ογκογονιδίων που ανευρέθηκε στα αρχικά στάδια της ογκογένεσης του στόματος πιθανόν αντανακλά το γεγονός ότι η απόπτωση παραμένει αυξημένη στα στάδια αυτά.

Anticancer Res 2008 Jul-Aug;28(4B): 2233-7. PMID: 18751400

BACKGROUND: Several types of human papilloma virus (HPV) have been associated with increased risk for epithelial malignancies. In light of a recently available vaccine that protects against persistent infection by certain HPV types (6, 11, 16, 18) and resulting neoplasias, the prevalence of HPV types was investigated in a cohort of people with a suspected viral infection.

PATIENTS AND METHODS: The studied material consisted of genital or oral scrapings obtained from 263 consecutively referred Greeks (aged 18-64 years) with a clinical indication of HPV infection. DNA samples isolated from scrapings were tested by PCR, using consensus primers for at least 50 HPV types. In cases of detected viral DNA sequence, HPV typing was performed by restriction analysis using 4 enzymes and confirmed by DNA sequencing.

RESULTS: 215/263 (81.7%) of the samples were HPV-positive. HPV types associated with high risk for neoplasias were detected in 91/215 (423%), intermediate risk types in 64/215 (29.8%) and low-risk types in 60/215 (27.9%) of the positive samples. A total of 85/215 (39.5%) were positive for one of the vaccine-related types. Furthermore, types 16 and 18 comprised about the same proportion of the high-risk types detected in this study (35/91, 385%).

CONCLUSION: The observed high prevalence rate of high-risk types underlines the importance of testing individuals with an indication of a possible HPV infection. In addition, there is a need for prevention strategies, such as the annual Pap smear screening of women, as well as wider use of HPV molecular screening and vaccines targeted at common HPV types.

J Surg Oncol 2008 Anticancer Res. 2009 Jan;29(1): 291-7. PMID: 19331164

BACKGROUND: The study was designed to detect disseminated tumor cells (DTCs) in postoperative peripheral blood of patients with oral squamous cell carcinoma (OSCC) and to determine their relevance as prognostic markers by cytokeratin (CK) expression analysis.

MATERIALS AND METHODS: Forty samples of peripheral blood mononuclear cells (PBMCs) isolated 4 weeks after surgery were screened for occurrence of four CK mRNA transcripts by real-time quantitative RT qPCR. Detection of mRNA expression was compared with clinicopathological parameters and disease-free survival (DFS).

RESULTS: CK 17 and CK 19 could not be detected in any samples. CK 18 and CK 20 were detectable in 1 (2.5%) and in 14 (35.0%), respectively. The detection of CK 20 was not significantly associated with lymph node status, clinical stage, or differentiation grade, but was significantly higher in patients with T3 and T4 OSCC (p = 0.04). DFS was not associated with tumor size, clinical stage, or differentiation grade. But poor DFS was significantly associated with the occurrence of lymph node metastasis (p = 0.01) and detection of CK 20 (p = 0.01).

CONCLUSION: DTCs in PBMCs of postoperative patients with OSCC could only be detected by determination of CK 20 mRNA. Detection of CK 20 mRNA in peripheral blood seems to be of relevance for prognosis in OSCC.

*Both authors have contributed equally in this work

Int J Biol Markers 2008 Jun;29(6): 2379-86. PMID: 19528505

BACKGROUND: In light of the recently found contribution of inflammation-related factors to oral oncogenesis, the possible correlation of tumor necrosis factor alpha and beta genes (TNF-alpha and TNF-beta) with risk of oral cancer was investigated.

MATERIALS AND METHODS: DNA samples of 160 German and Greek patients with oral squamous cell carcinoma and 153 healthy controls of equivalent age, gender and ethnicity were studied. The functional polymorphisms TNF-alpha (-308 G/A) and TNF-beta (252 G/A), which affect gene expression, were investigated by restriction fragment length polymorphism analysis.

RESULTS: The frequencies of high expression A2 (-308A) TNF-alpha allele and high expression B1 (252G) TNF-beta allele were significantly increased in cancer patients compared to controls (respectively: 62.2% versus 14.7%, p<0.0001; OR 8.65, 95% CI 5.74-13.04 and 66.9% versus 15.7%, p<0.0001; OR 10.92, 95% CI 7.4-16.2). Three combined TNF-alpha/TNF-beta genotypes (A2A2/B1B1, A1A2/B1B2, A1A2/B1B1) were over-represented in cancer patients (p<0.001). No significant differences in allele frequencies were detected among most subgroups of patients divided in regard to cancer stage, family history for cancer or thrombosis, smoking or heavy alcohol consumption habits.

CONCLUSION: This study showed a strong association of TNF-alpha and TNF-beta high expression alleles with increased risk of oral cancer. These findings are in accordance with previously observed high TNF-alpha levels in serum of patients with oral cancer in comparison to healthy controls.

Histol Histopathol 2008 May;24(5): 531-9. doi: 10.14670/HH-24.531.

PMID: 19283661

EGFR kinase activity triggers numerous signaling pathways, such as the Ras/Raf/MAPK cascade, leading to the activation of various mitogen activated protein kinases, which are implicated in cell proliferation through induction of several genes, including c-fos. The possible effect of diabetes on the expression of the oncogenes EGFR, H-ras and c-fos was investigated in an experimental model of chemically induced oral oncogenesis in normal and diabetic (type I) Sprague-Dawley rats. Thirteen diabetic and twelve normal rats developed cancer after 4NQO treatment, while six diabetic and six normal animals were used as controls. The biopsies were classified pathologically (ranging from dysplasia to moderately differentiated oral squamous cell carcinoma) and were studied immunohistochemically. Several representative histological regions from each biopsy were analysed in regard to EGFR, H-ras and c-fos expression, and a comparison between normal and diabetic rats was effected. A trend of decreased EGFR expression in diabetic compared to normal rats was revealed throughout oncogenesis, which was significant in the stage of dysplasia (P<0.05). On the contrary, a trend of increased H-ras expression was observed in diabetic compared to normal rats during oncogenesis, which rose significantly in early invasion and well differentiated OSCC (P<0.001 and P<0.01 respectively). Finally, no statistical differences concerning c-fos expression were detected between diabetic and normal animals. In conclusion, it seems that diabetes reduces the expression of EGFR and initiates the Ras/Raf/MAPK signal transduction pathway by enhancing activation of other signalling molecules, such as the diabetes-associated Insulin Receptor Substrate-1, leading to increased cell proliferation without c-fos involvement.

Arch Med Res 2008 In Vivo. 2012 Nov-Dec;26(6): 1095-101.

PMID: 23160700

Genetic association studies have revealed a correlation between DNA variations in genes encoding factors of the haemostatic system and thrombosis-related disease. This study investigated the prevalence of 13 such genetic risk factors in a sample (N=400 alleles) of the Hellenic population of Greece. Some of these polymorphisms [coagulation factor V (F5) Leiden, coagulation factor II (F2) G20210A, 5,10-methylene tetrahydrofolate reductase (MTHFR) C677T, coagulation factor XIII A1 subunit (F13A1) Val34Leu, serpine1 (SERPINE1) 4G/5G, angiotensin I-converting enzyme (ACE) I/D, angiotensinogen (AGT) Met325Thr, integrin A2 (ITGA2) C807T] have been previously studied in Hellenic populations of Greece and Cyprus, while others such as coagulation factor XII (F12) C46T, plasma carboxypeptidase B2 (CPB2) C1040T, platelet glycoprotein Ib α polypeptide (GP1BA) VNTR, thrombomodulin (THBD) -A33G and protein Z (PROZ) – A13G have not. Most of the allelic frequencies observed are similar to those reported for other Southern European populations. Knowledge of the prevalence of these variations in a given population may assist in the design of effective preventive measures against cardiovascular disease.

*Both authors have contributed equally in this work.

Oral Oncol 2007;43(2): 165–173. PMID: 16860589

Υπό το φως προσφάτων επιδημιολογικών μελετών που συσχετίζουν τον διαβήτη με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του στόματος, διερευνήσαμε σε διαβητικούς (τύπου I) και φυσιολογικούς αρουραίους με προκλητό ακανθοκυτταρικό καρκίνο του στόματος, εάν η μοριακή βάση για αυτή την πιθανή συσχέτιση περιλαμβάνει το υπόστρωμα του υποδοχέα ινσουλίνης–1 (IRS–1) και την κινάση εστιακής πρόσδεσης (FAK). Δεκατέσσερις διαβητικοί και δώδεκα φυσιολογικοί αρουραίοι ανέπτυξαν καρκίνο μετά από εφαρμογή της ουσίας: 4–nitroquinoline–N–oxide ενώ έξι διαβητικά και έξι φυσιολογικά ζώα χρησιμοποιήθηκαν σαν ομάδες ελέγχου. Οι τομές από το στόμα μελετήθηκαν χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα έναντίον των πρωτεϊνών IRS–1 και FAK. Η έκφραση του IRS–1 ήταν σημαντικά υψηλότερη στα διαβητικά παρά στα φυσιολογικά ποντίκια, αλλά μειώθηκε στα διαβητικά ζώα με όγκο, ειδικά σε περισσότερο προχωρημένα στάδια. Η έκφραση του FAK ήταν σημαντικά μεγαλύτερη σε αρουραίους με καρκίνο σε σύγκριση με αυτούς χωρίς, ασχέτως με την ύπαρξη διαβήτη. Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η οδός IRS–1/FAK τροποποιείται από τον διαβήτη οδηγώντας σε μείωση της κυτταρικής προσκόλλησης και πιθανόν σε αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του στόματος.

HNO 2007;55(4): 287–292. PMID: 16622693

Οι μονήρεις ινώδεις όγκοι απαντώνται σπάνια, είναι κυρίως ινοβλαστικοί όγκοι, που συνήθως εμφανίζονται στην περιοχή των πλευρών. Έχουν επίσης περιγραφεί και εξωπλευρικές εντοπίσεις τέτοιων όγκων. Παρόλα αυτά, στοματική κοιλότητα αποτελεί ασυνήθη περιοχή εντόπισης για τον όγκο αυτό. Αναφέρουμε μία εξαιρετικά ασυνήθη περίπτωση ενός τέτοιου όγκου, ο οποίος επηρέαζε τη γλώσσα και ο οποίος μπορούσε να εξαιρεθεί πλήρως λόγω της καθαρής του απόκλισης από τους γύρω ιστούς. Προκειμένου να εξαιρεθεί η κακοήθεια εφαρμόστηκαν διεγχειρητικές τομές για βιοψία. Για την τελική ταξινόμηση του όγκου, έπρεπε να διενεργηθούν επιπρόσθετες παθολογοανατομικές εξετάσεις. Επειδή οι όγκοι αυτού του είδους επιδεικνύουν κακοήθη συμπεριφορά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και η επανεμφάνισή τους μετά από ολική αφαίρεση δεν έχει σημειωθεί ποτέ ως τώρα, η χειρουργική προσπέλαση πρέπει να εστιαστεί στη διατήρηση ακέραιης της λειτουργίας της γλώσσας.

J Cancer Res Clin Oncol 2007;133(4): 227–233. PMID: 17072648

Σκοπός: Να διευκρινισθεί εάν η αλληλουχία γεγονότων που εμφανίζεται μετά την ενεργοποίηση του γονιδίου ras, οδηγεί σε ενεργοποίηση της έκφρασης του γονιδίου ets–1 στα διαδοχικά ιστολογικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης σε πειραματικό μοντέλο ζώων. Μεθοδολογία: 37 Syrian golden χάμστερ διαιρέθηκαν σε τρεις πειραματικές ομάδες (Α, Β, Γ) και σε μία ομάδα ελέγχου. Οι παρειακοί θύλακοι των χάμστερ στις πειραματικές ομάδες επαλείφθηκαν με 0.5% 9, 10–dimethyl–1, 2–benzanthracene (DMBA) για 14 εβδομάδες και έγινε εκτομή τους στις 10, 14 και 19 εβδομάδες αντιστοίχως. Οι βιοψίες κατηγοριοποιήθηκαν παθολογοανατομικά (φυσιολογικός βλενογόννος, υπερκεράτωση, υπερπλασία, δυσπλασία, αρχική διήθηση, καλώς και μετρίως διαφοροποιημένο καρκίνωμα) και μελετήθηκαν ανοσοϊστοχημικά. Η στατιστική ανάλυση έγινε με το Student’s t–test κατά ζεύγη για κάθε ομάδα ζώων και κάθε ιστολογική κατηγορία. Αποτελέσματα: Η έκφραση του ets–1 αυξήθηκε στα αρχικά στάδια σχηματισμού και διήθησης του στοματικού όγκου. Η έκφραση του N–ras προοδευτικά μειώθηκε κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης όπως προηγουμένως παρατηρήθηκε με το H–ras. Συμπεράσματα: Ούτε το N–ras ούτε το H–ras επηρεάζουν την έκφραση του ets–1 σε αντίθεση με άλλους τύπους καρκίνου στους οποίους το N–ras και το ets–1 εμπλέκονται στην ίδια οδό μεταφοράς σημάτων. Οπότε η υπάρχουσα οδός που περιλαμβάνει αυτές τις πρωτεΐνες πρέπει με κάποιο τρόπο να τροποποιείται κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης. Φαίνεται πως το ets–1 αποτελεί ένα καλό προγνωστικό δείκτη για την επιθετικότητα και για την εξέλιξη του καρκίνου στο στόμα.

Eur J Surg Oncol 2007;33(4): 504–507. PMID: 17174061

Σκοπός: Υπό το πρίσμα της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής αγγειο–γενετικών και φλεγμονωδών παραγόντων στην ανάπτυξη κακοηθειών, αυτή η μελέτη διερεύνησε την πιθανή σύνδεση του γονιδίου της ιντερλευκίνης–8 (IL–8) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Μεθολογία: Ο πολυμορφισμός IL–8 (–251A/T), ο οποίος επηρεάζει την έκφραση του γονιδίου IL–8, αξιολογήθηκε μέσω ανάλυσης RFLP σε δείγματα DNA από 168 Γερμανούς και Έλληνες ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και 159 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχου φύλου, εθνικότητας και ηλικίας. Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση του μεταλλαγμένου αλληλόμορφου (A–251), το οποίο οδηγεί σε αυξημένη έκφραση της IL–8, στην ομάδα των ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P<0.001). Οι ετεροζυγώτες A/T εμφάνισαν διπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος σε σύγκριση με τους ομοζυγώτες Τ/Τ (OR: 1.76, CI: 1.11–2.79). Επιπλέον, σημαντικά αυξημένες τιμές της συχνότητας του μεταλλαγμένου αλληλομόρφου παρατηρήθηκαν στην συνολική ομάδα των ασθενών καθώς και στις υποομάδες των ασθενών με ή χωρίς θετικό οικογενεικαό ιστορικό καρκίνου (P<0.05 και P<0.001, αντιστοίχως) και με ή χωρίς θετικό οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας (P<0.05 και P<0.001, αντιστοίχως). Συμπεράσματα: Υπό το φως γνωστών παρατηρήσεων που καταδεικνύουν αυξημένες τιμές της IL–8 στο πλάσμα σε διάφορους τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος, τα ευρήματα από αυτή τη μελέτη υποδεικνύουν ότι το μεταλλαγμένο αλληλόμορφο του πολυμορφισμού –251Α/Τ μπορεί να αποτελεί έναν σημαντικό γενετικό παράγοντα για τον κίνδυνο ανάπτυξης στοματικού καρκίνου.

Oncol Rep 2007;17(4): 963–968. PMID: 17342343

Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε προκειμένου να διερευνηθεί η πιθανή συσχέτιση του πολυμορφισμού –418G/C στο γονίδιο του ιστικού αναστολέα της μεταλλοπρωτενάσης–2 (TIMP–2) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Εφαρμόστηκε η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης σε δείγματα DNA 158 ασθενών με ακανθοκυτταρικό καρκίνο του στόματος και 168 υγειών μαρτύρων αντίστοιχου φύλου, ηλικίας και εθνικότητας (Έλληνες και Γερμανοί). Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του Fisher’s Exact Test. Το χαμηλής έκφρασης αλληλόμορφο C ανευρέθηκε σε δεκαπλάσια συχνότητα στους ασθενείς σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (31% αντί 2.7% αντίστοιχα, P<0.001). Τόσο ο γονότυπος C/C όσο και ο γόνοτυπος G/C σχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος (P<0.001, OR=40.88, 95% CI=2.24–744.40 και P<0.001, OR=21.31, 95% CI=9.82–46.21 αντίστοιχα). Αντίστοιχες πολύ σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με τους μάρτυρες παρατηρήθηκαν στις υποκατηγορίες των ασθενών τόσο με αρχικά όσο και μεα προχωρημένα στάδια καρκίνου του στόματος, θετικό ή αρνητικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ή θρόμβωσης καθώς και θετικό ή αρνητικό ιστορικό κατάχρησης καπνού ή αλκοόλ. Τα ευρήματα αυτά είναι συμβατά με τις μειωμένες ποσότητες του TIMP–2 που οφείλονται στο χαμηλής έκφρασης αλληλόμορφο C και οι οποίες είναι ανεπαρκείς να καταστείλουν αφενός μεν την αποδόμηση της εξωκυττάριας θεμέλιας ουσίας από τις μεταλλοπρωτεϊνάσες, αφετέρου δε τη νεοαγγειογένεση που διαμεσολαβείται από μιτογόνους παράγοντες. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται τόσο η μετάσταση των καρκινικών κυττάρων όσο και η αύξηση του όγκου. Συμπερασματικά, ο υπό μελέτη πολυμορφισμός του TIMP–2 συνδέεται σε πολύ μεγάλο βαθμό με αύξηση του κινδύνου για ακανθοκυτταρικό καρκίνο του στόματος στους Ευρωπαίους φορείς του χαμηλής έκφρασης αλληλομόρφου C. Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν ότι ο πολυμορφισμός αυτός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης γενετικής προδιάθεσης για καρκίνο της στοματικής κοιλότητας.

Clin Oral Implants Res 2007;18(2): 197–203. PMID: 17348884

Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η εκτίμηση διαφορών στη νοσηρότα ασθενών ανάμεσα στη διαβλεννογονική τοποθέτηση εμφυτευμάτων και στην εγκατάσταση εμφυτεύματος μετά από ανύψωση βλεννογονοπεριοστεϊκών τμημάτων. Σε πέντε από τους ασθενείς τα εμφυτεύματα τοποθετήθηκαν διαβλεννογονικά χρησιμοποιώντας ένα χειρουργικό σύστημα CAD/CAM [ομάδα εξέτασης(TG)]. Στους υπόλοιπους πέντε ασθενείς τα εμφυτεύματα τοποθετήθηκαν μετά από ανύψωση βλεννογονοπεριοστεϊκών τμημάτων [ομάδα ελέγχου (CG)]. Αμέσως μετά την εγχείρηση, καθώς και την 1η και 7η ημέρα μετά την εγχείρηση, ο πόνος και η δυσφορία που βίωσαν οι ασθενείς καταγράφηκε με τη βοήθεια μίας αναλογικής οπτικής κλίμακας (0=ελάχιστος πόνος και δυσφορία, 100=μέγιστος πόνος και δυσφορία). Παράλληλα, εκτιμήθηκαν οπτικές τρισδιάστατες εικόνες τόσο προεγχειρητικά όσο και 1η και 7η μετά το χειρουργείο ημέρα, ώστε να εκτιμηθεί το οίδημα των μαλακών ιστών του άνω χείλους και των παρειών. Αμέσως μετά το χειρουργείο, η μέση κατά ζεύγη διαφορά ανάμεσα στις δύο ομάδες όσον αφορά στην εκτίμηση του πόνου και της δυσφορίας (control minus test) ήταν 45.6 (SD: 20,7). Τις ημέρες 1 και 7 οι μέσες διαφορές ήταν 51.6 (SD: 21.8) και 19 (SD, 8) αντίστοιχα. Το τεστ επιφανείας κάτω από την καμπύλη (AUC) για τη μηδενική υπόθεση: «η επιφάνεια κάτω από την καμπύλη των κατά ζεύγη διαφορών των τιμών του πόνου για τη χρονική περίοδο της μελέτης ισούται με μηδέν», εμφάνισε στατιστικά σημαντική διαφορά (P=0.01). Η μέση κατά ζεύγη διαφορά ανάμεσα στις δύο ομάδες όσον αφορά τη διόγκωση των μαλακών ιστών ήταν 6.1 (SD: 2), cm(3) την 1η ημέρα μετά το χειρουργείο και 4.6 (SD: 1.2), cm(3) την 7η ημέρα. Το τεστ για την επιφάνεια κάτω από την καμπύλη (AUC) για τη μηδενική υπόθεση: «η επιφάνεια κάτω από την καμπύλη των κατά ζεύγη διαφορών των τιμών του οιδήματος για τη χρονική περίοδο της μελέτης ισούται με μηδέν», εμφάνισε στατιστικά σημαντική διαφορά (P=0.002). Παρά τους περιορισμούς αυτής της πιλοτικής μελέτης μπορεί να λεχθεί ότι η διαβλεννογονική τοποθέτηση εμφυτευμάτων μειώνει τη νοσηρότητα των ασθενών συγκριτικά με μία ανοιχτή προσέγγιση.

Anticancer Res 2007;27(1A): 459–464. PMID: 17352267

Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η διερεύνηση της πιθανής σχέσης της μεταλλοπρωτεϊνάσης–1 της εξωκυττάριας θεμέλιας ουσίας MMP–1 (Μatrix Μetalloproteinase–1) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος, υπό το πρίσμα της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής αγγειογενετικών και θρομβωτικών παραγόντων στην ανάπτυξη κακοηθειών. Για το λόγο αυτό εξετάσαμε τον πολυμορφισμό 1G/2G στο γονίδιο MMP–1, ο οποίος και επηρεάζει την έκφρασή του, σε 166 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος και 150 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχης εθνικότητας, φύλου και ηλικίας (Έλληνες και Γερμανούς). Η συχνότητα του υψηλής έκφρασης 2G αλληλομόρφου ήταν παρόμοια τόσο στους ασθενείς όσο και στην ομάδα ελέγχου. Στατιστικά σημαντικά αυξημένες συχνότητες των ομοζυγωτών 2G/2G και των ετεροζυγωτών 1G/2G παρατηρήθηκαν μόνο στους ασθενείς με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P<0.01). Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι παρόλο που ο πολυμορφισμός του MMP–1 έχει ήδη συσχετιστεί με διάφορους τύπους καρκίνου, δεν αποτελεί κύριο παράγοντα της καρκινογένεσης του στόματος στους Ευρωπαίους.

Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2007;16(3): 553–558. PMID: 17372251

Υπόβαθρο: Αρκετές μελέτες βασισμένες σε εργαστηριακά δεδομένα υποστηρίζουν τον ρόλο στην εξέλιξη του στοματοφαρυγγικού ακανθοκυτταρικού καρκινώματος της συνεχούς ενεργοποίησης της οδού διαμεταγωγής σήματος που διαμεσολαβείται από την πρωτεΐνη Akt. Η απώλεια της φωσφατάσης PTEN είναι ένας από τους προτεινόμενους μηχανισμούς ενεργοποίησης της πρωτεΐνης Akt. Στην παρούσα μελέτη προσπαθήσαμε να εξακριβώσουμε την προγνωστική σημασία της ενεργοποίησης της πρωτεΐνης Akt σε μία ομάδα σθενών με στοματοφαρυγγικό ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, καθώς και τη σχέση ανάμεσα στις φωσφορυλιωμένες (ενεργοποιημένες) τιμές της Akt και της φωσφατάσης PTEN. Μεθοδολογία: Χρησιμοποιώντας ένα νέο σύστημα ανάλυσης in situ ποσοτικής έκφρασης πρωτεϊνών, μελετήσαμε τις τιμές έκφρασης της φωσφορυλιωμένης πρωεΐνης Akt (p–Akt) και PTEN σε μικροπεριοχή ιστού. Συνολικά μελετήθηκαν 79 στοματοφαρυγγικά ακανθοκυτταρικά καρκινώματα σε μία μέση περίοδο παρακολούθησης 36 μηνών. Αποτελέσματα: Οι ασθενείς με όγκους που εξέφραζαν χαμηλές τιμές p–Akt εμφάνισαν χαμηλότερα ποσοστά πενταετούς τοπικής υποτροπής (5% έναντι 38%). Επιπροσθέτως, αυτοί οι ασθενείς εμφάνισαν βελτιωμένα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης (45% έναντι 27%). Αυτό το αποτέλεσμα επιβίωσης οφειλόταν πιθανόν στην επανεμφάνισης της ασθένειας, καθώς δεν υπήρξε διαφορά στα ποσοστά θανάτου χωρίς επανεμφάνιση της νόσου ανάμεσα στις ομάδες υψηλής και χαμηλής έκφρασης. Στην προσαρμοσμένη ανάλυση, η έκφραση της p–Akt από τον όγκο ήταν ισχυρός παράγοντας πρόβλεψης τοπικής υποτροπής. Μία σημαντική αντίστροφη σχέση εμφανίστηκε ανάμεσα στην πυρηνική p–Akt και στην πυρηνική PTEN: Οι όγκοι με υψηλή πυρηνική p–Akt είχαν χαμηλότερη πυρηνική PTEN και το αντίστροφο. Συμπεράσματα: Η ενεργοποίηση της Akt στο στοματοφαρυγγικό ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα συνδεέται με δυσμενές αποτέλεσμα υποδεικνύοντας ότι η Akt είναι ένα πολλά υποσχόμενος μοριακός στόχος για το καρκίνωμα αυτό. Η απώλεια της φωσφατάσης PTEN μπορεί να είναι ένας από τους μηχανισμούς ενεργοποίησης της Akt στο στοματοφαρυγγικό καρκίνωμα.

Strahlenther Onkol 2007;183(4): 184–189. PMID: 17406799

Υπόβαθρο: Τα τελευταία χρόνια, εμφανίστηκαν διαφορετικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος. Αυτές περιλαμβάνουν ταυτόχρονη προεγχειρητική συμπληρωματική χημειοακτινοθεραπεία (neoadjuvant) και εγχείρηση σε ένα στάδιο με αφαίρεση του όγκου και αποκατάσταση. Όσον αφορά στην μακροχρόνια επίβιωση, υπάρχει επαρκής ένδειξη ότι η πολυπαραγοντική θεραπεία η οποία βασίζεται στην προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία είναι αποτελεσματικότερη της συμπληρωματικής θεραπείας (adjuvant) η οποία περιλαμβάνει χειρουργική εκτομή και μετεγχειρητική ακτινοβόληση. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει την πενταετή επιβίωση ύστερα από εφαρμογή των δύο αυτών θεραπευτικών προσεγγίσεων σε ασθενείς με πρωτοπαθές ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος. Μεθοδολογία: Αυτή η μη τυχαιοποιημένη μελέτη αξιολογεί προοπτικά τη μακροχρόνια επιβίωση χωρίς επανεμφάνιση όγκου σε 128 ασθενείς με καρκίνο του στόματος. Δημιουργήθηκαν δύο ομάδες ασθενών που περιελάμβαναν 74 άτομα στα οποίου εφαρμόστηκε προεγχειρητική χημειοακτινοθεραπεία και 54 ασθενείς στους οποίους εφαρμόστηκε συμπληρωματική ακτινοθεραπεία μετά το χειρουργείο. Από τους ασθενείς αυτούς, οι 99 εμφάνισαν καρκίνο σταδίου ΙΙΙ και ΙV σύμφωνα με τα κριτήρια της UICC. Η μακροχρόνια επιβίωση εκτιμήθηκε σύμφωνα με την υπόθεση Kaplan–Maier. Αποτελέσματα: Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή η εκτίμηση για πενταετή επιβίωση χωρίς επανεμφάνιση του όγκου κατηγορίας T1 ήταν 83.1% στην πρώτη ομάδα και 70.1% στη δεύτερη, για όγκους κατηγορίας Τ2 79,6% και 57,7%, για όγκους κατηγορίας Τ3 68.2% και 33.2%, και για όγκους κατηγορίας Τ4 51.4% και 30.5% αντίστοιχα. Σημαντική διαφορά (p<0.05) μπόρεσε να τεκμηριωθεί για τους όγκους κατηγορίας T1 (p=0.002), T2 (p=0.028), και T4 (p<0.0001). Η αποτελεσματικότητα της προεγχειρητικής χημειοακτινοθεραπείας καταδείχθηκε και στην παθολογοανατομική μελέτη δειγμάτων ελεύθερων όγκου από 28 ασθενείς στους οποίους εφαρμόστηκε η θεραπεία αυτή (37.8%). Από την άλλη πλευρά, τέσσερις ασθενείς πέθαναν κατά τη διάρκεια της προεγχειρητικής συνδυαστικής θεραπείας. 64.8% των ασθενών με την συμπληρωματική και 71.6% των ασθενών με την προεγχειρητική θεραπεία επιβίωσαν κατά την περίοδο παρακολούθησης. Συμπεράσματα: Η προεγχειρητική θεραπεία είναι πολύ αποτελεσματική και οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα πενταετούς επιβίωσης σε σύγκριση με την μετεγχειρητική. Όλοι οι ασθενείς με πρωτοπαθές ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος πρέπει να επιλεγούν για εφαρμογή της θεραπείας αυτής. Μελλοντικές θεραπευτικές προσεγγίσεις θα πρέπει να συνδυάσουν την αποτελεσματικότητα μίας συστηματικής θεραπείας με την ασφάλεια μιας περιορισμένης χειρουργικής εκτομής από την περιοχή του όγκου, ώστε να διατηρείται όσο το δυνατόν ακέραιη η λειτουργικότητα της περιοχής.

Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2007;104(6): 796–802. PMID: 17428692

Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε προκειμένου να διερευνηθεί η πιθανή σχέση του πολυμορφισμού 590C/T στο γονίδιο της ιντερλευκίνης–4 (IL–4) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Ο πολυμορφισμός αυτός επηρεάζει την έκφραση του γονιδίου της ιντερλευκίνης–4. Για το σκοπό αυτό εφαρμόστηκε η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης σε δείγματα από 156 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 162 υγιών μαρτύρων αντίστοιχου φύλου, ηλικίας και εθνικότητας (Έλληνες και Γερμανοί). Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων ολοκληρώθηκε με την εφαρμογή του Fisher’s exact test. Ο γονότυπος Τ/Τ συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκινώματος (P=0.018, OR=1.47, 95% CI=0.66–3.28), ιδίως στα αρχικά στάδια αυτής της κακοήθειας (P<0.0001, OR=3.17, 95% CI =1.31–7.65). Τα ευρήματα αυτά είναι συμβατά με την ήδη γνωστή αυξητική δράση της IL–4 στον καρκίνο της κεφαλής και του τραχήλου και την ανασταλτική της δράση στη νεοαγγειογένεση και στη μετάσταση. Η παρούσα μελέτη σε Ευρωπαϊκό πληθυσμό διαφοροποιείται από προηγούμενη μελέτη του ίδιου πολυμορφισμού σε Κινέζους, η οποία και είχε πραγματοποιηθεί κατά τρόπο ασαφή.

Anticancer Res 2007;27(2): 979–984. PMID: 17465230

Υπόβαθρο: Είναι ήδη γνωστό ότι το γονίδιο του καταστολέα των όγκων p16 συμμετέχει στη ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου. Μελετήθηκε η έκφραση του γονιδίου p16 σε διαδοχικά ιστολογικά στάδια του ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος χρησιμοποιώντας ένα πειραματικό μοντέλο προκαλούμενης καρκινογένεσης σε Syrian golden hamsters. Υλικό και Μέθοδος: 37 ζώα διαχωρίστηκαν σε μία ομάδα ελέγχου (N=7) και τρεις πειραματικές ομάδες (Ν=10 έκαστη) στις οποίες εφαρμόστηκε καρκινογόνος ουσία και θυσιάστηκαν την 10η, 14η και 19η εβδομάδα αντίστοιχα μετά την εφαρμογή της. Οι ιστολογικές τομές μελετήθηκαν με ανοσοϊστοχημικές μεθόδους με τη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι της πρωτεϊνης p16. Αποτελέσματα: H έκφραση του γονιδίου p16 εμφανίστηκε σημαντικά αυξημένη στην υπερπλασία, ενώ μειώθηκε απότομα στο στάδιο της δυσπλασίας καθώς και στα ακόλουθα στάδια της ογκογένεσης του στόματος. Συμπέρασμα: Η απενεργοποίηση του γονιδίου p16 εμφανίζεται στο αρχικό στάδιο της δυσπλασίας του στοματικού βλεννογόνου κατά την πολύπλοκη διαδικασία της καρκινογένεσης στο στόμα. Για το λόγο αυτό η πρωτεϊνη p16 μπορεί να θεωρηθεί χρήσιμος προγνωστικός δείκτης για την εξέλιξη της στοματικής ογκογένεσης.

J Cancer Res Clin Oncol 2007;133(10): 787–791. PMID: 17564725

Σκοπός: Έχοντας υπ’όψιν τον καλά μελετημένο ρόλο του αγγειακού ενδοθηλιακού παράγοντα αύξησης (VEGF) στην αγγειογένεση όγκων σε αρκετούς τύπους καρκίνου και τον μη εξακριβωμένο ρόλο της στη στοματική ογκογένεση, ερευνήσαμε την πιθανή σχέση του γενετικού πολυμορφισμού +936 C/T ο οποίος επηρεάζει την έκφραση του γονιδίου που κωδικοποιεί για τον παράγοντα VEGF, με τον κίνδυνο ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος. Μεθοδολογία: Μελετήσαμε τις συχνότητες των αλληλομόρφων του πολυμορφισμού +936 C/T σε δείγματα DNA 144 ασθενών με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 153 υγειών μαρτύρων με αντιστοιχία ηλικίας, φύλου και εθνικότητας, χρησιμοποιώντας ανάλυση πολυμορφισμών μήκους περιοριστικών τμημάτων. Αποτελέσματα: Το χαμηλής έκφρασης αλληλόμορφο T εμφάνισε σημαντικά αυξημένη συχνότητα στην ομάδα των ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P = 0.008), λόγω της σημαντικής παρουσίας C/T ετεροζυγωτών σε σύγκριση με C/C ομοζυγώτες (P=0.007). Η ίδια εικόνα παρατηρήθηκε και στις περισσότερες υποομάδες των ασθενών και ήταν ιδιαιτέρως εμφανής στους ασθενείς με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου (P=0.001). Ενδιαφέρον παρουσίασε το γεγονός ότι η αύξηση αυτή στη συχνότητα του T αλληλομόρφου παρουσιάστηκε μόνο στους ασθενείς με στάδια I και II καρκίνου στόματος (P=0.006). Συμπεράσματα: Αυτή η εργασία καταδεικνύει ξεκάθαρα ότι το T–αλληλόμορφο το οποίο ευθύνεται για την χαμηλή παραγωγή VEGF, συνδέεται ισχυρά με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης ακανθοκυτταρικού καρκίνου του στόματος. Επιπροσθέτως, η εντυπωσιακή αύξηση της συχνότητας του T αλληλομόρφου στους ασθενείς με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου υποδηλώνει ότι αυτό το αλληλόμορφο πιθανόν να συνδέεται και με άλλες κακοήθειες. Επιπλέον, το γεγονός ότι η αύξηση αυτή παρατηρήθηκε μόνο σε ασθενείς με αρχικά στάδια καρκίνου, υποδηλώνει ότι η χαμηλή ποσότητα του παράγοντα VEGF ίσως εμποδίζει τα επακόλουθα στάδια της ογκογένεσης. Τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να οφείλονται είτε στις μη γνωστές ως τώρα ιδιότητες του πολυμορφισμού +936 C/T, είτε σε μία ισχυρή σύνδεση ανισορροπίας ανάμεσα σε αυτόν τον πολυμορφισμό και σε άλλον γενετικό τόπο.

J Craniomaxillofac Surg 2007;3 5(3): 177–184. PMID: 17582779

Εισαγωγή: Η πρωτεΐνη noggin είναι ανταγωνιστής των οστικών μορφογενετικών πρωτεϊνών (BMP)–2, –4 και –7. Λίγα δεδομένα όμως είναι γνωστά που να αφορούν στην κλινική της χρησιμότητα. Στην παρούσα μελέτη ελέγχθηκαν δύο υποθέσεις: Πρώτον, εάν η αυθόρμητη αναδόμηση κρανιακών ελλειμμάτων με την πρωτεΐνη noggin θα οδηγούσε σε ελαττωμένο οστικό όγκο σε σύγκριση με κρανιακά ελλείμματα στα οποία δεν εφαρμόστηκε αυτή η πρωτεΐνη. Δεύτερον, εάν η φυγόκεντρη κρανιακή διόγκωση θα παρέμενε ανεπηρέαστη είτε με την εφαρμογή της πρωτεΐνης αυτής είτε όχι. Μεθοδολογία: Δημιουργήθηκε μονόπλευρο έλλειμμα των προσθίων και βρεγματικών οστών (2x4cm) με εκτομή της δεξιάς στεφανιαίας ραφής σε χοίρους ηλικίας 2 μηνών (n=10). Στην πρώτη ομάδα (n=5) δεν πραγματοποιήθηκε καμία άλλη παρέμβαση. Στη δεύτερη ομάδα (n=5) τοποθετήθηκε ιστικό τμήμα κολλαγόνου τύπου Ι και πρωτεΐνη noggin (1.05 mg/ml). Μετά από 4 μήνες οι περιοχές της στεφανιαίας ραφής των προσθίων περιοχών ελέχθηκαν σε κάθε ζώο με αξονική τομογραφία και με ιστολογική τεχνική που απέτρεπε την απασβεστιοποίηση. Αποτελέσματα: Οστικά κενά αντίστοιχου μεγέθους παρέμειναν στα ζώα και των δύο ομάδων. Οι διαφορές στον όγκο του οστού των πειραματικών περιοχών της πρώτης ομάδας δεν ήταν στατιστικά σημαντικές όταν συγκρίθηκαν με αυτές της δεύτερης ομάδας (p=0.117). Σημαντική διαφορά στους όγκους των οστών από τις πειραματικές έναντι των περιοχών ελέγχου (μη χειρουργηθήσες) βρέθηκε τόσο στην πρώτη ομάδα (p=0.043) όσο και στην δεύτερη ομάδα (p=0.043). Οι εσωτερικές διάμετροι του κρανίου αυξήθηκαν κατά 16.4% στις δύο ομάδες αλλά η φυσιολογική φυγόκεντρη κρανιακή διόγκωση παρέμεινε αναλλοίωτη. Οι οστικές πυκνότητες των πειραματικών περιοχών και των περιοχών ελέγχου των ομάδων 1 και 2 δεν διέφεραν στατιστικά σημαντικά (και οι δύο p>0.05). Συμπεράσματα: Η πρώτη υπόθεση δεν επιβεβαιώθηκε: η ποσότητα και ποιότητα των αυθόρμητα αναγεννημένων οστών δεν τροποποιήθηκε με την εφαρμογή της πρωτεΐνης noggin. Η δεύτερη υπόθεση επιβεβαιώθηκε: καμία παρέκκλιση από την επακόλουθη κρανιακή αύξηση δεν παρατηρήθηκε. Ίσως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μία μόνο εφαρμογή αυτής της πρωτεΐνης δεν είναι επαρκής. Παρόλα αυτά μπορεί να λεχθεί ότι συνεχής παροχή της πρωτεΐνης noggin, για παράδειγμα μέσω γονιδιακής μεταφοράς από αδενοϊό, μπορεί να μειώσει σημαντικά την ποσότητα αυθόρμητης αναδόμησης οστού σε παρόμοιο πείραμα.

Anticancer Res 2007;27(3B): 1465–1473. PMID: 17595763

Υπόβαθρο: Ερευνήθηκε η έκφραση του αναστολέα όγκων p53 και του ογκογονιδίου c–myc σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικά προκληθείσας καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου Ι) αρουραίους Sprague–Dawley. Μεθοδολογία: Μελετήθηκαν ιστολογικές τομές που κυμαίνονταν από φυσιολογικό βλεννογόνο έως μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίον των μεταλλαγμένων πρωτεϊνών p53 και c–myc. Αποτελέσματα: Από το στάδιο της υπερπλασίας έως τα απώτερα στάδια της στοματικής ογκογένεσης, η έκφραση της μεταλλαγμένης πρωτεΐνης p53 ανιχνεύθηκε σε υψηλότερες τιμές στους διαβητικούς αρουραίους σε σύγκριση με τα φυσιολογικά ζώα, αν και υπήρχε παρόμοιο πρότυπο έκφρασης στις δύο ομάδες ζώων. Σε αντίθεση, η έκφραση της πρωτεΐνης c–myc εμφανίστηκε σημαντικά υψηλότερη στους διαβητικούς αρουραίους σε σύγκριση με τα φυσιολογικά ζώα μόνο στον φυσιολογικό βλεννογόνο και στο στάδιο της υπερπλασίας. Συμπέρασμα: Φαίνεται ότι ο διαβήτης συνέβαλε στην αυξημένη συγκέντρωση μεταλλαγών στο γονίδιο της πρωτεΐνης p53 συμβάλλοντας σε αυξημένο πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης. Επιπλέον, ο διαβήτης εμφανίστηκε να επηρεάζει την έκφραση του γονιδίου της πρωτεΐνης c–myc μόνο στα αρχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης.

Am J Hematol 2007;82(11): 1010–1012. PMID: 17636471

Έως σήμερα καμία εργασία δεν έχει μελετήσει τη συμβολή του ενεργοποιούμενου από τη θρομβίνη αναστολέα της ινωδόλυσης (TAFI) στη στοματική ογκογένεση. Στην παρούσα εργασία μελετήσαμε τον πολυμορφισμό 1040 C/T που σχετίζεται με τη δράση του παράγοντα TAFI σε δείγμα 150 ασθενών και 138 υγειών μαρτύρων με αντιστοιχία ηλικίας, φύλου και εθνικότητας. Η συχνότητα του υψηλής ενεργότητας T αλληλομόρφου, παρατηρήθηκε σημαντικά μειωμένη στους ασθενείς σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (28.7% έναντι 37.0%, P < 0.05). Οι T/T ομοζυγώτες εμφάνισαν περίπου τις μισές πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο στόματος (OR: 0.39, 95% CI: 0.13–1.14), ενώ καμία στατιστική διαφορά δεν παρατηρήθηκε στους C/T ετεροζυγώτες, Η μεγάλη προφυλακτική δράση της αυξημένης ενεργότητας του TAFI ίσως προέρχεται από την μείωση της πλασμίνης και την αναστολή της διάλυσης της εξωκυττάριας θεμέλιας ουσίας.

Anticancer Res 2007;27(4B): 2449–2451. PMID: 17695537

Υπόβαθρο: Η σύνδεση ανάμεσα στη θρόμβωση και στον καρκίνο έχει τεκμηριωθεί επαρκώς έως σήμερα. Οι τιμές της πρωτεΐνης Z και της θρομβομοντουλίνης ρυθμίζουν εμμέσως την παραγωγή της θρομβίνης και για τον λόγο αυτό μπορεί να επηρεάσουν την προδιάθεση ανάπτυξης καρκίνου στόματος. Μεθολογία: Οι λειτουργικοί πολυμορφισμοί –13 A/G και –33 G/A στα γονίδια της πρωτεΐνης Z και της θρομβομοντουλίνης αντίστοιχα, επηρεάζουν τη διαδικασία της μεταγραφής αυτών των γονιδίων. Ο δύο αυτοί πολυμορφισμοί μελετήθηκαν σε ένα δείγμα 160 ασθενών με καρκίνο στόματος και 168 υγειών μαρτύρων αντίστοιχης ηλικίας, φύλου και εθνικότητας χρησιμοποιώντας τη μέθοδο αποτύπωσης πολυμορφισμών μήκους περιοριστικών τμημάτων. Αποτελέσματα: Η συχνότητα του αλληλομόρφου –13G το οποίο μειώνει την έκφραση του γονιδίου της πρωτεΐνης Z,δεν εμφανίστηκε αυξημένο σε στατιστικά σημαντικό βαθμό στην ομάδα των ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (8.1% και 6.3% αντίστοιχα, OR: 1.35, 95% CI: 0.72 – 2.56). Επιπλέον, δεν ανευρέθηκαν φορείς του χαμηλής έκφρασης αλληλομόρφου –33A του γονιδίου της θρομβομοντουλίνης, υπογραμμίζοντας την σπανιότητα αυτού του αλληλομόρφου στους λευκούς της Καυκασίας φυλής. Συμπέρασμα: Η κληρονομική προδιάθεση που ρυθμίζει την παραγωγή της πρωτεΐνης Z και της θρομβομοντουλίνης δεν μεταβάλλει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στόματος. Πιθανή συμβολή της θρομβίνης στη στοματική ογκογένεση ίσως περιλαμβάνει άλλους παράγοντες.

Anticancer Res 2007;27(4B): 2493–2498. PMID: 17695544

Υπόβαθρο: Υπό το πρίσμα της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής των μεταλλοπρωτεϊνασών στη στοματική ογκογένεση, ερευνήσαμε τη σχέση της μεταλλοπρωτεϊνάσης–7 της εξωκυττάριας θεμέλιας ουσίας (MMP–7) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Μεθοδολογία: Μελετήσαμε τον πολυμορφισμό –181 A/G του γονιδίου της MMP–7 σε 159 Γερμανούς και Έλληνες ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 120 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχου φύλου και εθνικότητας. Αποτελέσματα: Η ευρεθείσα συχνότητα φορέων του υψηλής έκφρασης αλληλομόρφου G ήταν σημαντικά αυξημένη στους ασθενείς σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (74.8% αντί 61.7%, P = 0.0257). Αυτή η σημαντική διαφορά ήταν περισσότερο εμφανής στους ασθενείς με αρχικά στάδια καρκίνου και απούσα σε αυτούς με προχωρημένα στάδια. Οι A/G ετεροζυγώτες εμφάνισαν διπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στόματος αρχικού σταδίου (OR 2.07, 95%, CI 1.17–3.67) από τους ομοζυγώτες A/A. Συμπέρασμα: Η έκφραση του γονιδίου MMP–7 συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μόνο αρχικών σταδίων καρκίνου στόματος, πιθανότατα λόγω της ανασταλτικής δράσης της μεταλλοπρωτεϊνάσης–7 στην αγγειογένεση.

Oral Med Oral Surg Oral Pathol Oral Radiol Endod 2007;104(4): e71–75. PMID: 17703962

Η διείσδυση σφαιρών από αεροβόλα όπλα στους μαλακούς ιστούς του προσώπου μπορεί να δημιούργησει σοβαρά προβλήματα κατά την αφαίρεση ξένων σωμάτων, αν και η συμβατική ακτινογραφία, η υπολογιστική ακτινογραφία, η καθοδηγούμενη με εικόνα χειρουργική αφαίρεση και οι υπέρηχοι έχουν χρησιμοποιηθεί για να διευκολύνουν αυτή τη διαδικασία. Σκοπός της παρούσας αναφοράς περιστατικού είναι η παρουσίαση μίας διεγχειρητικής μεθόδου για την εντόπιση σφαιρών από αεροβόλα όπλα βασισμένων στη χρήση ακτινοσκιερών δεικτών σε συμβατικές ακτινογραφίες. Ένας 66χρονος ασθενής επιχείρησε να διαπράξει αυτοκτονία χρησιμοποιώντας αεροβόλο όπλο. Η σφαίρα χτύπησε τη δεξιά βρεγματική χώρα. Για την εντόπιση του ξένου σώματος απαιτήθηκε η χρήση υπολογιστικής τομογραφίας (CT). Η πρώτη απόπειρα να αφαιρεθεί η σφαίρα διαμέσου της πληγής που δημιούργησε κατά τη διείσδυσή της απέτυχε. Λόγω μίας μετατόπισης της σφαίρας, η υπολογιστική τομογραφία δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί πλέον για την εντόπιση της. Καθώς η σφαίρα τοποθετήθηκε κάτω από το ζυγωματικό τόξο, ο υπέρηχος δεν μπορούσε να εξακριβώσει τη θέση της. Επιτυχής διεγχειρητική εντόπιση του βλήματος πραγματοποιήθηκε μετά από προσάρτηση ακτινοσκιερών δεικτών στην επιδερμίδα, στην περιοχή της υποτιθέμενης εντόπισης της σφαίρας και συμβατικών ακτινογραφιών σε δύο επίπεδα που ανακτήθηκαν με κινητή συσκευή ακτίνων Χ. Αν και οι δείκτες παρέμειναν προσκολλημένοι στον ασθενή σαν δείκτες αναφοράς, η σφαίρα του αεροβόλου αφαιρέθηκε εύκολα. Η χρήση ακτινοσκιερών δεικτών σε συμβατικές ακτινογραφίες δύο επιπέδων επιτρέπει γρήγορη, διεγχειρητική εντόπιση ακτινοσκιερών ξένων σωματιδίων μέσα σε μαλακούς ιστούς. Η διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί με ένα συμβατικό μηχάνημα ακτίνων Χ το οποίο πρέπει να είναι διαθέσιμο στην καθημερινή πρακτική σε κάθε γναθοπροσωπικό χειρουργό. Η χρήση δεικτών αναφοράς πρέπει να θεωρείται μια διαδικασία ρουτίνας για την εντόπιση ακτινοσκιερών σωμάτων στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου.

In Vivo 2007;21(4): 615–621. PMID: 17708355

Υπόβαθρο: Ερευνήσαμε την έκφραση των πρωτεϊνών N–ras και ets–1 σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικώς προκληθείσας καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου Ι) αρουραίους Sprague–Dawley. Μεθοδολογία: Μελετήθηκαν ιστολογικές τομές που κυμαίνονταν από φυσιολογικό βλεννογόνο έως μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίον των πρωτεϊνών N–ras και ets–1. Αποτελέσματα: Στους διαβητικούς αρουραίους, η έκφραση της πρωτεΐνης N–ras αυξήθηκε με την πρόοδο του όγκου, ενώ στους φυσιολογικούς αρουραίους η πρωτεΐνη N–ras δεν ανιχνεύθηκε στα αρχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης και αυξήθηκε μόνο στο καλά διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος. Η ίδια εικόνα με αύξηση της έκφρασης της πρωτεΐνης ets–1 παρατηρήθηκε τόσο στους διαβητικούς όσο και στους φυσιολογικούς αρουραίους αλλά στα καρκινικά στάδια αυτή η έκφραση ήταν υψηλότερη στους διαβητικούς αρουραίους παρά στους φυσιολογικούς. Συμπεράσματα: Πιθανά ο διαβήτης συμβάλλει στην αύξηση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού μέσω της αμιγούς ενεργοποίησης της πρωτεΐνης N–ras καθώς και στην αυξημένη ικανότητα διήθησης και στο αυξημένο μεταστατικό δυναμικό του καρκινικού κυττάρου, αυξάνοντας τη στάθμη της πρωτεΐνης ets–1.

In Vivo 2007;21(4): 623–628. PMID: 17708356

Υπόβαθρο: Προσφάτως έχει περιγραφεί η αυξημένη έκφραση των παραγόντων αύξησης των ινοβλαστών (FGFRs) και των υποδοχέων τους στο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος. Επιπλέον, έχουμε περιγράψει σε προηγούμενες εργασίες μας μία πιθανή μοριακή βάση που συνδέει τον καρκίνο του στόματος με τον διαβήτη. Στην παρούσα εργασία ερευνήθηκε η έκφραση των πρωτεϊνών FGFR–2 και FGFR–3 σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικά προκληθείσας καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου Ι) αρουραίους. Μεθοδολογία: Μελετήθηκαν ιστολογικές τομές που κυμαίνονταν από φυσιολογικό βλεννογόνο έως μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος, χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίον των πρωτεϊνών FGFR–2 και FGFR–3. Αποτελέσματα: Ένα παρόμοιο πρότυπο αυξημένης έκφρασης των παραγόντων FGFR–2 και FGFR–3 παρατηρήθηκε στα αρχικά στάδια της ογκογένεσης τόσο στα διαβητικά όσο και στα μη διαβητικά ζώα. Στα τελευταία στάδια της στοματικής ογκογένεσης η έκφραση των δύο πρωτεϊνών παρέμεινε σχετικά σταθερή. Συμπεράσματα: Φαίνεται ότι ο διαβήτης δεν επηρεάζει το πρότυπο έκφρασης των πρωτεϊνών FGFR–2 και FGFR–3 στα διάφορα στάδια της στοματικής ογκογένεσης.

Acta Oncol 2007;46(8): 1097–1102. PMID: 17851834

Εισαγωγή: Υπό το φως της πρόσφατης ευρεθείσας συμβολής παραγόντων σχετιζόμενων με τη θρόμβωση και τη φλεγμονή στην καρκινογένεση, ερευνήσαμε την πιθανή σχέση του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης–Ι (ACE) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Μεθοδολογία: Μελετήσαμε τον πολυμορφισμό εισαγωγής/διαγραφής (I/D) στο γονίδιο της πρωτεΐνης ACE, ο οποίος επηρεάζει την μεταγραφή του σε δείγματα DNA από 160 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και 153 υγειών μαρτύρων αντίστοιχης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου. Αποτελέσματα: Η συχνότητα του Ι αλληλομόρφου ανευρέθηκε σημαντικά αυξημένη στους ασθενείς σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (40,6% έναντι 27,5% αντίστοιχα, P<0.001). Οι Ι/Ι ομοζυγώτες εμφάνισαν τριπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος (OR: 3.17, 95% CI: 1.32–7.61) ασχέτως από τις συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ και καπνού, αρχόμενου ή προχωρημένου σταδίου καρκίνου, παρουσίας ή απουσία οικογενειακού ιστορικού καρκίνου ή θρομβοφιλίας (Fischer’s exact test p values <0.05). Συμπεράσματα: Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο πολυμορφισμός I/D, επηρεάζοντας την έκφραση του γονιδίου του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης–Ι, συνδέεται με την εξέλιξη της στοματικής ογκογένεσης.

Oncol Rep 2007;18(6): 1537–1543. PMID: 17982641

Σκοπός: Υπό το φως της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής στην καρκινογένεση παραγόντων που σχετίζονται με τις διαδικασίες της θρόμβωσης και της φλεγμονής, ερευνήσαμε την πιθανή σχέση των παραγόντων πήξης XII και XIII με πιθανή αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του στόματος. Μεθοδολογία: Σε δείγματα DNA από ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και υγειών μαρτύρων συγκρίσιμης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου, μελετήσαμε τον πολυμορφισμό C46T στο γονίδιο του παράγοντα XII ο οποίος και επηρεάζει τη μεταγραφή του γονιδίου αυτού, καθώς και τον πολυμορφισμό V34L στο γονίδιο του παράγοντα XIII ο οποίος επηρεάζει την ενζυμική δραστηριότητα του παράγοντα αυτού και οδηγεί σε τροποποποίηση της δομής του δικτύου του ινώδους. Αποτελέσματα: Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στους γονότυπους και στις συχνότητες των μεταλλαγμένων αλληλομόρφων του πολυμορφισμού C46T στο γονίδιο του παράγοντα XII ανάμεσα στους ασθενείς και στην ομάδα ελέγχου. Αντίθετα, τα δεδομένα από τον πολυμορφισμό V34L στο γονίδιο του παράγοντα XIII αποκάλυψαν μια σημαντική αύξηση στη συχνότητα του L αλληλομόρφουη οποία οδηγεί σε λεπτότερο δίκτυο ινώδους στην ομάδα των ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (33.1% έναντι 22.2% αντίστοιχα, Fischer’s exact test P value <0.05). Επιπροσθέτως, οι L/L ομοζυγώτες εμφάνισαν τριπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος (OR: 2.893, 95% CI: 1.056–7.890), ενώ στους V/L ετεροζυγώτες παρατηρήθηκε διπλάσιος κίνδυνος (OR: 1.868, 95% CI: 1.126–3.101). Σημαντικά αυξημένη συχνότητα του L αλληλομόρφου παρατηρήθηκε επίσης στις υποομάδες των ασθενών χωρίς οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας ή καρκίνου, με ή χωρίς κατά χρηση καπνού και χωρίς κατάχρηση αλκοόλ (P<0.05). Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, μόνο στους ασθενείς με αρχικά στάδια καρκίνου Ι και ΙΙ σημειώθηκε αύξηση στη συχνότητα των L αλληλομόρφων και όχι στους ασθενείς με στάδια καρκίνου III και IV. Συμπεράσματα: Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η παρουσία του L αλληλομόρφου συνδέεται στενά με τη γένεση του στοματικού καρκίνου αλλά όχι με την περαιτέρω εξέλιξή του και τη μετάσταση. Παρουσία του L αλληλομόρφου, το δίκτυο του ινώδους συντίθεται από λεπτές ίνες, είναι λιγότερο πορώδες και διευκολύνει τη δημιουργία στοιβάδας καρκινικών κυττάρων και επομένως τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων του όγκου.

Παραταύτα αυτό το πιο λεπτό και λιγότερο πορώδες δίκτυο καταστέλλει την κυτταρική μετανάστευση.

In Vivo 2007;21(5): 745–750. PMID: 18019407

Υπόβαθρο: Η πρωτεΐνη καταστολής όγκων p16 έχει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου. Η έκφραση της πρωτεΐνης p16 ερευνήθηκε σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικά προκληθείσας καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου Ι) αρουραίους Sprague–Dawley. Μεθοδολογία: Μελετήθηκαν με ανοσοϊστοχημική μέθοδο ιστολογικές τομές που κυμαίνονταν από φυσιολογικό στοματικό βλεννογόνο έως μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος. Αποτελέσματα: Στους φυσιολογικούς αρουραίους η έκφραση της πρωτεΐνης p16 αυξήθηκε σταδιακά κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης, όμως σημαντική αύξηση παρατηρήθηκε μόνο στο μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος (P=0.038). Σε αντίθεση, στους διαβητικούς αρουραίους η ευρεθείσα σταδιακή αύξηση ήταν σημαντική στην υπερπλασία, δυσπλασία, αρχόμενη διήθηση και στο καλά διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (P<0.001). Παρόλα αυτά δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στην έκφραση της πρωτεΐνης p16 κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης ανάμεσα στα φυσιολογικά και στα διαβητικά ζώα. Συμπεράσματα: Φαίνεται ότι η έκφραση του ρυθμιστή του κυτταρικού κύκλου p16 δεν επηρεάζεται από τον διαβήτη στο υπό μελέτη ζωικό μοντέλο στοματικής ογκογένεσης.

In Vivo 2007;21(5): 791–796. PMID: 18019413

Υπόβαθρο: Τα ογκογονίδια EGFR και c–jun εμπλέκονται στο ίδιο μονοπάτι διαμεταγωγής σήματος επηρεάζοντας την κυτταρική διαφοροποίηση. Προκειμένου να ερευνήσουμε την πιθανή σχέση των παραγόντων αυτών στα διαδοχικά ιστολογικά στάδια της ανάπτυξης του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος, δημιουργήσαμε ένα πειραματικό μοντέλο προκλητής στοματικής καρκινογένεσης σε Syrian golden hamsters. Μεθοδολογία: Τριάντα επτά ζώα διαιρέθηκαν σε μία ομάδα ελέγχου (N=7) και τρεις πειραματικές ομάδες (N=10 για κάθε μία) στις οποίες εφαρμόστηκε καρκινογόνος ουσία και ακολούθησε θανάτωση των ζώων την 10η, 14η και 19η εβδομάδα μετά την εφαρμογή της ουσίας αυτής. Οι τομές από τους όγκους μελετήθηκαν με τη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων εναντίον των πρωτεϊνών EGFR και c–jun. Αποτελέσματα: Το ίδιο πρότυπο έκφρασης παρατηρήθηκε και για τα δύο ογκογονίδια με σταδιακή αυξηση των θετικά χρωματισμένων κυττάρων κατά τη διάρκεια της στοματικής ογκογένεσης. Συμπεράσματα: Εφόσον τα ογκογονίδια EGFR και c–jun εμπλέκονται στο ίδιο μοριακό μονοπάτι μεταφοράς σήματος, μπορούμε να υποθέσουμε ότι αύξηση στη στάθμη του παράγοντα EGFR, οδηγεί σε αυξημένη ενεργότητα την οδό μεταφοράς σήματος που διαμεσολαβείται από την φωσφολιπάση Cγ και η οποία στη συνέχεια θα ενεργοποιήσει την πρωτεΐνη c–jun. Επομένως, η έκφραση του γονιδίου c–jun στον καρκίνο του στόματος φαίνεται να αυξάνεται μέσω της οδού EGFR–PLCγ–Raf–MEK–ERK και όχι μέσω της οδού H–ras–Raf–MEK–ERK/JNK.

In Vivo 2007;21(5): 901–904. PMID: 18019433

Υπόβαθρο: Η αναστολή της απόπτωσης των πνευμονικών κυττάρων στο βρογχοπνευμονικό δέντρο σηπτικών ασθενών, ίσως έχει προγνωστική αξία για τη βαρύτητα της σήψης. Η παρούσα μελέτη αξιολόγησε την απόπτωση στον ρινικό και παρειακό βλεννογόνο σηπτικών ασθενών σαν εναλλακτική και λιγότερο επεμβατική προσέγγιση για τη μελέτη των κυττάρων που λαμβάνουν μέρος στη φλεγμονή των βρόγχων. Μεθοδολογία: Σχεδιάστηκε μία μελέτη προοπτικού τύπου. Επιχρίσματα της ρινός και της παρειάς ελήφθησαν από 20 αλλεπάλληλους ασθενείς, οι οποίοι εισήχθησαν σε δύο μονάδες εντατικής θεραπείας. Την ομάδα ελέγχου αποτέλεσαν 24 ασθενείς οι οποίοι ήταν προγραμματισμένοι να χειρουργηθούν για καρκίνο του παχέος εντέρου ή για λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Η απόπτωση αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας τη μέθοδο TUNEL, ενώ η έκφραση των γονιδίων BCL–2 και BAX αξιολογήθηκε με ανοσοϊστοχημική μέθοδο. Αποτελέσματα: Ανιχνεύθηκε σημαντικά ελαττωμένη απόπτωση στον ρινικό βλεννογόνο των σηπτικών ασθενών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P=0.043) μόνο με τη μέθοδο TUNEL. Συμπεράσματα: Παρατηρήθηκε ελάττωση της απόπτωσης κατά τη σήψη στον ρινικό βλεννογόνο, ένα εύρημα το οποίο ήταν σε συμφωνία με τη μειωμένη απόπτωση στους πνεύμονες των σηπτικών ασθενών. Σε αντίθεση όμως με τους σηπτικούς πνεύμονες, ο υποκείμενος μηχανισμός ο οποίος οδηγεί σε απόπτωση στον ρινικό βλεννογόνο δεν σχετιζόταν με την έκφραση των δύο συνδεδεμένων με την απόπτωση γονιδίων BCL–2 και BAX.

Strahlenther Onkol 2007;183(7): 374–379.

Υπόβαθρο: Η ίνωση των αρτηριών και των μαλακών ιστών αποτελούν παρενέργειες της ακτινοθεραπείας. Οι συγγραφείς στην παρούσα εργασία υπέθεσαν ότι υπήρξε μία άμεση καταστροφή του κολλαγόνου των οστών, του περιόστεου και της επιδερμίδας οφειλόμενη στην ακτινοβολία. Μεθοδολογία: 15 δείγματα από γνάθους χοίρων (1η ομάδα) εκτέθηκαν σε συνολική δόση 60 Gy (κοβάλτιο–60, 2 Gy/ημέρα, πέντε κλάσματα/ανά εβδομάδα). 15 επιπλέον δείγματα διατηρήθηκαν κάτω από τις ίδιες συνθήκες τα οποία και δεν ακτινοβολήθηκαν (2η ομάδα – ομάδα ελέγχου). Απομονώθηκαν τμήματα από το κολλαγόνο των οστών, του περιόστεου και της επιδερμίδας και από τις δύο ομάδες μέσω υπερδιήθησης. Οι διαφορετικοί τύποι κολλαγόνου αναλύθηκαν μέσω της τεχνικής SDS–PAGE. Χρησιμοποιήθηκαν οι ανευρεθείσες ποσότητες από κατακερματισμένα τμήματα ώριμου κολλαγόνου που περιείχαν υδροξυ–λυσυλ–πυριδινολίνη (HP) και λυσυλ–πυριδινολίνη (LP) για να προσδιοριστεί ο λόγος των κατακερματισμένων τμημάτων κολλαγόνου των ακτινοβολημένων προς τα μη ακτινοβολημένα δείγματα. Αποτελέσματα: Οι συγκεντώσεις HP, LP και Hyp (υδροξυπρολίνης) στα υπερδιηθήματα από τα δείγματα ακτινοβολημένου οστού, περιόστεου και επιδερμίδας, ήταν εμφανώς αυξημένες (μέσες τιμές για τα οστά: 3.69, 1.84, και 3.40 αντίστοιχα. Μέσες τιμές για το περιόστεο: 1.55, 1.41 και 1.77 αντίστοιχα. Μέσες τιμές για την επιδερμίδα: 1.55, 1.60, και 2.23 αντίστοιχα) συγκρινόμενα με τα μη ακτινοβολημένα δείγματα. Με την ανάλυση SDS–PAGE ευρέθησαν οι τύποι κολλαγόνου I και V στο μη ακτινοβολημένο οστούν, Ι και ΙΙΙ στη μη ακτινοβολημένη επιδερμίδα και Ι στο μη ακτινοβολημένο περιόστεο. Στα ακτινοβολημένα δείγματα εμφανίστηκαν ασαφείς ζώνες που καταδείκνυαν τον κατακερματισμό του μορίου του κολλαγόνου. Συμπεράσματα: Οι αυξημένες συγκεντρώσεις HP, LP και Hyp στα υπερδιηθήματα, κατέδειξαν αυξημένες συγκεντρώσεις τεμαχισμένου κολλαγόνου. Καταδείχθηκε η άμεση και ακαριαία καταστροφή κολλαγόνου της εξωκυττάριας θεμέλιας ουσίας του οστού, του περιοστέου και της επιδερμίδας συνεπεία της ακτινοβόλησής τους.

J Craniomaxillofac Surg 2007;35(8): 382–387. PMID: 18023197

Σκοπός: Μελετήθηκε η έκφραση της ογκογονιδιακής πρωτεΐνης c–jun σε ένα πειραματικό μοντέλο χημικά προκληθείσας καρκινογένεσης σε φυσιολογικούς και διαβητικούς (τύπου Ι) αρουραίους Sprague–Dawley. Μεθοδολογία: Δεκατρείς διαβητικοί και δώδεκα φυσιολογικοί αρουραίοι ανέπτυξαν καρκίνο μετά από την εφαρμογή της ουσίας 4–nitroquinoline–N–oxide, ενώ έξι διαβητικά και έξι φυσιολογικά ζώα χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδα ελέγχου. Οι βιοψίες κατηγοριοποιήθηκαν παθολογοανατομικά από στοματική βλεννογονική δυσπλασία έως μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και μελετήθηκαν ανοσοϊστοχημικά χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίον της πρωτεΐνης c–jun. Αποτελέματα: Παρατηρήθηκαν υψηλές τιμές της πρωτεΐνης c–jun στα μη–καρκινικά και προ–καρκινικά στάδια στους φυσιολογικούς αρουραίους ενώ στα καρκινικά στάδια η έκφραση της πρωτεΐνης c–jun ήταν πρακτικά ίδια και για τις δύο ομάδες ζώων. Συμπεράσματα: Φαίνεται ότι ο διαβήτης δεν επηρεάζει την οδό μεταγωγής σήματος JNK/c–jun.

Anticancer Res 2007;27(6): 3981–3986. PMID: 18225559

Υπόβαθρο: Αυξημένες τιμές της ιντερλευκίνης–1β (IL–1β) έχουν περιγραφεί από άλλες μελέτες στον ορό ασθενών με καρκίνο του στόματος. Υπό το πρίσμα της γνωστής συμβολής άλλων ιντερλευκινών στην ανάπτυξη του καρκίνου του στόματος, αυτή η μελέτη ερεύνησε αν ο πολυμορφισμός +3953 C/T στο γονίδιο της IL–1β σχετίζεται με αυτή την κακοήθεια. Μεθοδολογία: Ο πολυμορφισμός +3953 C/T μελετήθηκε σε δείγματα DNA από 108 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και 156 υγιείς μάρτυρες. Αποτελέσματα: Οι ευρεθείσες συχνότητες για το υψηλής έκφρασης αλληλόμορφο T και για τους φορείς αυτού στην ομάδα ελέγχου ήταν 28,8% και 48.1% αντίστοιχα. Στους ασθενείς παρατηρήθηκε μία μικρή πτώση των συχνοτήτων αυτών (24.1% και 38.9% αντίστοιχα), αλλά τα ευρήματα αυτά δεν ήταν στατιστικά σημαντικά. Το ίδιο πρότυπο παρατηρήθηκε και στις υποομάδες των ασθενών που αφορούσαν το στάδιο του όγκου, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ή θρόμβωσης καθώς και τις συνήθειες κατανάλωσης αλκοόλ και καπνού. Συμπεράσματα: Ο πολυμορφισμός +3953 C/T δε σχετίζεται με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Φαίνεται ότι η ιντερλευκίνη–1β δεν διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο στη στοματική ογκογένεση, παρόλο που άλλες ιντερλευκίνες που ήδη έχουν σχετιστεί με αυτή την κακοήθεια ασκούν προέχουσα δράση στη διαδικασία αυτή.

Anticancer Res 2007;27(6): 4011–4014. PMID: 18225563

Υπόβαθρο: Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της σχέσης του αναστολέα της αγγειογένεσης ιντερλευκίνης –18 (IL–18) με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος, υπό το πρίσμα της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής των κυτταροκινών στην καρκινογένεση. Υλικό και Μέθοδος: Μελετήθηκε ο πολυμορφισμός –607 A/G στην περιοχή του εκκινητή του γονιδίου IL–18, ο οποίος επηρεάζει τη μεταγραφή του, σε 149 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος και 89 αντίστοιχους υγιείς μάρτυρες. Αποτελέσματα: Οι ευρεθείσες συχνότητες φορέων και αλληλομόρφων για το χαμηλής έκφρασης αλληλόμορφο Α δεν ήταν σημαντικά διαφορετικές στους ασθενείς σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (63.1% έναντι 60.7%, P=0.78 και 40.9% έναντι 42.7%, P=0.77, αντίστοιχα). Η ίδια μη σημαντική στατιστικά διαφορά, παρατηρήθηκε στις υποομάδες των ασθενών που αφορούσαν στο στάδιο του καρκίνου, στο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου ή θρόμβωσης καθώς και στις συνήθειες κατάχρησης αλκοόλ ή καπνού. Συμπέρασμα: Παρά τον ήδη γνωστό ανασταλτικό ρόλο της IL–18 στην αγγειογένεση, η έκφραση του γονιδίου IL–18 δεν είναι παράγοντας που συμβάλλει στη στοματική ογκογένεση.

Anticancer Res 2007;27(6): 4027–4030. PMID: 18225566

Υπόβαθρό: Υπό το φως της ήδη γνωστής συμβολής άλλων μεταλλοπρωτεϊνασών στην ανάπτυξη του καρκίνου του στόματος, αυτή η εργασία ερεύνησε την πιθανή σχέση του πολυμορφισμού –77A/G στο γονίδιο της μεταλλοπρωτεϊνάσης–13 (MMP–13) με την κακοήθεια αυτή. Μεθοδολογία: Ο πολυμορφισμός –77A/G ο οποίος επηρεάζει τη μεταγραφή του γονιδίου της μεταλλοπρωτεϊνάσης–13, μελετήθηκε σε δείγματα DNA από 161 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 97 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου. Αποτελέσματα: Οι ευρεθείσες συχνότητες για το υψηλής έκφρασης αλληλόμορφο Α και για τους φορείς αυτού στην ομάδα των ασθενών δεν παρουσίασαν σημαντική διαφορά συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου (70.8 % έναντι 65.5% και 95% έναντι 89.7% αντίστοιχα). Το ίδιο πρότυπο παρατηρήθηκε ανάμεσα στην ομάδα ελέγχου και την κεντρική ομάδα των ασθενών και στις διάφορες υποομάδες των ασθενών όσονα αφορά το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, καθώς και την κατάχρηση αλκοόλ και καπνού. Μόνο στην υποομάδα των ασθενών με προχωρημένα στάδια καρκίνου η συχνότητα του υψηλής έκφρασης αλληλομόρφου Α προέκυψε σημαντικά αυξημένη σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P=0.038). Στην ίδια ομάδα ασθενών εμφανίστηκε και οριακά σημαντική διαφορά στους ΑΑ γονότυπους σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P=0.059). Συμπεράσματα: Ο υπό μελέτη πολυμορφισμός του γονιδίου της μεταλλοπρωτεϊνάσης–13 συνδέεται με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης επιθετικής μορφής καρκίνου του στόματος. Το υψηλής έκφρασης αλληλόμορφο Α του πολυμορφισμού –77A/G φαίνεται να αποτελεί προγνωστικό παράγοντα για την εξέλιξη του όγκου.

Anticancer Res 2007;27(6): 4095–4100. PMID: 18225577

Υπόβαθρο: Η μεταλλοπρωτεϊνάση–3 της εξωνωττάριας θεμέλιας ουσίας (MMP–3) διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις διαδικασίες της φλεγμονής και της θρόμβωσης. Αυξημένες τιμές της MMP–3 έχουν σχετιστεί με την πρόοδο της ογκογένεσης και της μετάστασης σε διάφορους τύπου καρκίνου. Υπό το πρίσμα της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής παραγόντων που σχετίζονται με τη φλεγμονή στην ανάπτυξη κακοηθειών, η παρούσα μελέτη ερεύνησε την πιθανή σύνδεση του πολυμορφισμού –1171 5A/6A ο οποίος επηρεάζει την έκφραση της μεταλλοπρωτεϊνάσης–3 με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Μεθοδολογία: Ο πολυμορφισμός αυτός μελετήθηκε με ανάλυση ενζύμων περιοριστικών τμημάτων σε 160 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 156 υγιείς μάρτυρες, αντίστοιχου φύλου, ηλικίας και εθνικότητας (Έλληνες και Γερμανοί). Αποτελέσματα: Σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, παρατηρήθηκε μία σημαντική αύξηση στους 5A/6A ετεροζυγώτες στη συνολική ομάδα των ασθενών αλλά και σε αρκετές υποομάδες αυτών (P<0.05). Παρόλα αυτά, στις υποομάδες αυτές όσο και στην κεντρική ομάδα των ασθενών οι συχνότητες τόσο του αλληλομόρφου 5Α όσο και αυτή των φορέων δεν διέφεραν σημαντικά από αυτές της ομάδας ελέγχου. Η μόνη σημαντική αύξηση των συχνοτήτων του αλληλομόρφου 5Α σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου παρατηρήθηκε στις υποομάδες των ασθενών με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου (μόνο η συχνότητα του αλληλομόρφου 5Α), με προχωρημένα στάδια καρκίνου (μόνο η συχνότητα του αλληλομόρφου 5Α) και χωρίς θετικό οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας (τόσο η συχνότητα του αλληλομόρφου 5Α όσο και των φορέων). Επιπροσθέτως, καπνιστές των οποίων οι γονότυποι περιελάμβαναν το αλληλόμορφο 5Α (5A/5A και 5A/6A) εμφάνισαν διπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος (OR: 2.16, 95% CI: 1.04–4.48 και OR: 1.78, 95% CI: 1.01–3.13, αντίστοιχα). Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης υποδηλώνουν ότι το υψηλής έκφρασης αλληλόμορφο 5Α του γονιδίου της μεταλλοπρωτεϊνάσης–3 συνδέεται με αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του στόματος σε συγκεκριμένες ομάδες ατόμων.

Anticancer Res 2007;27(6): 4121–4126. PMID: 18225582

Υπόβαθρο: Σε προηγούμενη εργασία μας ανευρέθηκε συσχέτιση ανάμεσα στον πολυμορφισμό που αφορά στη γλυκοπρωτεΐνη Ια των αιμοπεταλίων με αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να ερευνήσει και πιθανή σχέση άλλης γλυκοπρωτεΐνης αιμοπεταλίων, της Ibα (GPIbα), με τη στοματική ογκογένεση. Μεθοδολογία: Ο πολυμορφισμός επαναλαμβανόμενων αλληλουχιών (VNTR) του γονιδίου της γλυκοπρωτεΐνης Ιbα (GPIbα), ο οποίος επηρεάζει τη δομή της πρωτεΐνης και τη λειτουργία της, μελετήθηκε σε 162 Έλληνες και Γερμανούς ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος και 225 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχης ηλικίας, φύλου και εθνικότητας. Αποτελέσματα: Οι ευρεθείσες συχνότητες του Β αλληλομόρφου – το οποίο αυξάνει την ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων – στην ομάδα των ασθενών και στις υποομάδες των ασθενών χωρίς οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας και καρκίνου ήταν σημαντικά αυξημένες σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P=0.03, P=0.016, και P=0.036, αντίστοιχα). Η συχνότητα του D αλληλομόρφου (χαμηλότερη ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων) ήταν σημαντικά μειωμένη σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου μόνο στους ασθενείς με θετικό οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας. Η συχνότητα των ομοζυγωτών Β/Β εμφανίστηκε σημαντικά αυξημένη στην κεντρική ομάδα των ασθενών και στην υποομάδα των ασθενών με θετικό οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P=0.042 και P=0.043, αντίστοιχα), ενώ η συχνότητα των ετεροζυγωτών για τα αλληλόμορφα C/B ήταν σημαντικά χαμηλότερη στις υποομάδες ασθενών με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου και θρομβοφιλίας (P=0.036 και P=0.027, αντίστοιχα) συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Συμπεράσματα: Ο πολυμορφισμός VNTR του γονιδίου GPIbα, ο οποίος επηρεάζει τη δομή και τη λειτουργία αυτή της γλυκοπρωτεΐνης, φαίνεται να σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του στόματος, ιδίως σε ασθενείς χωρίς οικογενειακό ιστορικό καρκίνου.

Anticancer Res 2007;27(6): 4185–4194. PMID: 18225590

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος (OSCC) είναι η έκτη σε συχνότητα εμφάνισης κακοήθεια και αποτελεί μεγάλο πρόβλημα υγείας. Για την ανάπτυξή του έχουν ενοχοποιηθεί η κατάχρηση καπνού και αλκοόλ, η απορρύθμιση ογκογονιδίων και ογκοκατασταλτικών γονιδίων, επιγενετικές αλλαγές και μιτοχονδριακές μεταλλαγές. Πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες έχουν ενοχοποιήσει τον σακχαρώδη διαβήτη σαν παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του στόματος, καθώς και για την εμφάνιση προκαρκινινών αλλοιώσεων. Εδώ περιγράφουμε τα ευρήματα από την εφαρμογή ενός πειραματικού μοντέλου προκειμένου να διερευνήσουμε την επίδραση του διαβήτη στις οδούς διαμεταγωγής σήματος σε κάθε στάδιο της καρκινική ανάπτυξης. Εφαρμόσαμε ένα πειραματικό μοντέλο προκλητής καρκινογένεσης σε διαβητικούς (τύπου Ι) και σε φυσιολογικούς αρουραίους, ώστε να μελετήσουμε την επίδραση του διαβήτη στα μοριακά μονοπάτια που παίρνουν μέρος στα διαδοχικά στάδια της ογκογένεσης στο στόμα, τα οποία είναι τα εξής: φυσιολογικός βλεννογόνος, υπερπλασία, δυσπλασία, αρχόμενη διήθηση, υψηλής διαφοροποίησης ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και χαμηλής διαφοροποίησης ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος. Ο διαβήτης προκλήθηκε με χρήση στρεπτοζοτοκίνης, ενώ η χημική καρκινογένεση πραγματοποιήθηκε με χρήση του καρκινογόνου 4–nitroquinolone N–oxide. Μελετήσαμε την έκφραση των ογκογονιδίων EGFR, erbB2, erbB3, FGFR–2, FGFR–3, c–myc, N–ras, ets–1, H–ras, c–fos και c–jun, των ογκοκατασταλτικών γονιδίων p53 και p16, των δεικτών της απόπτωης Bax και Bcl–2 και του δείκτη κυτταρικού πολλαπλασιαμού Ki–67 στα διαδοχικά στάδια της στοματικής ογκογένεσης σε αρουραίους. Ο διαβήτης φαίνεται ότι προάγει την ενεργοποίηση της οδού διαμεταγωγής σήματος Ras/Raf/MAPK ενεργοποιώντας κυρίως τους υποδοχείς erbB2 και erbB3, οδηγώντας έτσι σε αύξηση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού, ενώ δεν υπήρξε διαφορά στα επίπεδα της απόπτωσης κατά τη διάρκεια της ογκογένεσης.

J Cancer Res Clin Oncol 2006;132(4): 219–222. PMID: 16365753

Σκοπός: Εξετάσαμε εάν η μεταλλαγμένη μεθυλενοτετραϋδροφυλλική αναγωγάση (MTHFR) αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος. Μία συνήθης μετάλλαξη της βλαστικής σειράς που αναγνωρίστηκε στο γονίδιο της MTHFR στο νουκλεοτίδιο 677 (C677T) ελαττώνει σημαντικά την ειδική δράση του ενζύμου, το οποίο είναι υπεύθυνο για την ανακύκλωση του φυλλικού οξέος. Η ανεπάρκεια του φυλλικού που προκύπτει από τη χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών σχετίζεται με τον αυξημένο κίνδυνο διαφόρων τύπων καρκίνου, μέσω της διάσπασης της μεθυλίωσης του DNA, της σύνθεσης και της ελλιπούς διόρθωσης του.

Μέθοδος: Διερευνήσαμε τη μετάλλαξη του C677T στα προϊόντα PCR με τη μέθοδο της τομής με περιοριστικά ένζυμα σε δείγματα DNA σε 110 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος και σε 120 υγιείς μάρτυρες αντίστοιχης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου.

Αποτελέσματα: Το αλληλλόμορφο C677T βρέθηκε σε διαφορετική στατιστικά συχνότητα στις δύο ομάδες (Ρ<0.001). Αυτή η παρατήρηση οφείλεται κυρίως στην υποομάδα των ασθενών με θετικό ιστορικό θρομβοφιλίας οι οποίοι είχαν μία σημαντική αύξηση των ετεροζυγωτών (84.6%, Ρ<0.001) συγκριτικά με τους υγιείς μάρτυρες. Επιπλέον, παρατηρήθηκε μία στατιστικά σημαντική αύξηση των μεταλλαγμένων αλληλομόρφων σε ασθενείς με αρνητικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, συγκριτικά με τους υγιείς μάρτυρες (Ρ<0.001).

Συμπεράσματα: Τα ληφθέντα αποτελέσματα δηλώνουν ότι η μεταλλαγμένη (MTHFR) είναι ένας μικρός προδιαθεσικός παράγοντας της ογκογένεσης στην περιοχή του στόματος, σε συνδυασμό με χαμηλή διαιτητική λήψη φυλλικού οξέος.

Oral Oncol 2006;42(5): 540–550. PMID: 16464633

Μελετήθηκαν ο δείκτης κυτταρικού πολλαπλασιασμού Ki–67 και οι πρωτεΐνες της απόπτωσης Bax και Bcl–2 σε μία πειραματική μελέτη σε Syrian golden hamsters, στα οποία προκλήθηκε καρκίνος του στόματος. Σε 37 ζώα, τα οποία διαχωρίστηκαν σε τρεις πειραματικές ομάδες και μία ομάδα ελέγχου, χορηγήθηκε ένα καρκινογόνο και θυσιάστηκαν τη 10η, 14η και 19η εβδομάδα από τη χορήγηση της ουσίας. Η ιστολογική κατάσταση της βλάβης στις τρεις πειραματικές ομάδες ήταν αντίστοιχη με την πρόοδο του όγκου (από το στάδιο της δυσπλασίας του στόματος μέχρι το χαμηλής διαφοροποίησης ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα). Οι τομές που ελήφθησαν από τον όγκο μελετήθηκαν με τη χρήση μονοκλωνικού αντισώματος έναντι των πρωτεϊνών Bax, Bcl–2 και Ki–67. Η έκφραση της προαποπτωτικής πρωτεΐνης Bax ήταν υψηλή σ’ όλα τα στάδια της καρκινογένεσης. Η έκφραση της αντιαποπτωτικής πρωτεΐνης Bcl–2 μειώθηκε σημαντικά στο στάδιο της δυσπλασίας και το πρώιμο διηθητικό στάδιο της βλάβης και ακολούθως αυξήθηκε σχεδόν σε φυσιολογικά επίπεδα. Τέλος, υπήρξε σημαντική αύξηση της έκφρασης του Ki–67 στα αρχικά στάδια της καρκινογένεσης, η οποία ελαττώθηκε αρκετά στα τελευταία στάδια.

Eur J Surg Oncol 2006;32(4): 455–457. PMID: 16513317

Σκοπός: Για να διευκρινιστεί η συνεισφορά των παραγόντων θρόμβωσης στην ογκογένεση, ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να διερευνήσει αν ο πολυμορφισμός C807/T807 στην αιμοπεταλιακή γλυκοπρωτεΐνη Ia (GPIa) συνεισφέρει στην ανάπτυξη του στοματικού καρκίνου. Το αλληλόμορφο T807 σχετίζεται με υψηλότερη πυκνότητα της GPIa και αυξημένη προσκόλληση του αιμοπεταλίου στο κολλαγόνο τύπου I του στρώματος, που προκαλεί μεγαλύτερο κίνδυνο για θρόμβωση.

Μέθοδος: Ο πολυμορφισμός C807/T807 διερευνήθηκε σε δείγματα DNA 110 Γερμανών και Ελλήνων ασθενών με καρκίνο του στόματος και 114 υγιών μαρτύρων αντίστοιχης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου, με την ειδική για το αλληλόμορφο αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR) και ακολούθησε ηλεκτροφορητική ανάλυση.

Αποτελέσματα: Οι ομοζυγώτες με το μεταλλαγμένο αλληλόμορφο T807 ήταν σημαντικά αυξημένοι στην ομάδα των ασθενών, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου (Ρ<0.001). Εν τούτοις, αυτή η αύξηση των ομοζυγωτών δεν επηρέασε τη συνολική συχνότητα του μεταλλαγμένου αλληλομόρφου και των φορέων του, η οποία δε διέφερε σε βαθμό στατιστικά σημαντικό ανάμεσα στις δύο ομάδες. Στατιστικά σημαντικά αυξημένη συχνότητα των μεταλλαγμένων αλληλίων συγκριτικά με τα αντίστοιχα στην ομάδα ελέγχου παρατηρήθηκε μόνο στην υποομάδα των ασθενών με θετικό ιστορικό καρκίνου (Ρ<0.01).

Συμπεράσματα: Τα ληφθέντα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο πολυμορφισμός C807/T807 αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα που συνεισφέρει ελάχιστα στην αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του στόματος.

Cleft Palate Craniofac J 2006;43(2): 129–137. PMID: 16526915

Σκοπός: Να εκτιμηθούν τα λάθη μέτρησης μία νέας τεχνικής για τον τρισδιάστατο προσδιορισμό του βαθμού συμμετρίας του προσώπου, σε ασθενείς που πάσχουν από μονόπλευρες δυσμορφίες λόγω σχιστιών του χείλους και της υπερώας. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Σχιστιών Χείλους και Υπερώας του Πανεπιστημίου Erlangen–Nürnberg, στο Erlangen της Γερμανίας. Ασθενείς: Αναλύθηκαν τα τρισδιάστατα δεδομένα από την επιφάνεια του προσώπου 5 ασθενών, ηλικίας 10 ετών με μονόπλευρες σχιστίες χείλους και υπερώας. Πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί που αφορούσαν το λάθος της μεθόδου, τον ενδοταξικό συντελεστή συσχέτισης και την επαναληψιμότητα των μετρήσεων των αποστάσεων, των γωνιών, των περιοχών της επιφάνειας και των όγκων. Αποτελέσματα: Τα λάθη της μεθόδου ανήλθαν σε λιγότερο από 1 χιλιοστό για τις αποστάσεις και σε λιγότερο από 1,5 μοίρες για τις γωνίες. Οι ενδοταξικοί συντελεστές συσχέτισης εμφάνισαν τιμές μεγαλύτερες από 0,90 για όλες τις παραμέτρους. Συμπέρασμα: Τα μικρά λάθη της μεθόδου, οι υψηλοί ενδοταξικοί συντελεστές συσχέτισης και η συγκρίσιμη επαναληψιμότητα των τιμών για την πλευρά του προσώπου με τη σχιστία και αυτήν χωρίς, αποκαλύπτουν ότι αυτή η νέα τεχνική είναι κατάλληλη για κλινική χρήση.

Oral Oncol 2006;42(9): 888–892. PMID: 16730474

Ο καρκίνος του στόματος προκύπτει από πολλαπλά γενετικά γεγονότα που περιλαμβάνουν τα υπεύθυνα γονίδια για τους παράγοντες που σχετίζονται με την αγγειογένεση και τη θρόμβωση. Ο αναστολέας–1 του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου (PAI–1) είναι μια πρωτεΐνη που ενοχοποιείται τόσο για τη θρομβοφιλία όσο και για τον καρκίνο. Ο PAI–1 ελέγχει την ενεργοποίηση της ινωδόλυσης, της πρωτεόλυσης του εξωκυτταρίου στρώματος, την προσκόλληση του κυττάρου και την αγγειογένεση. Ένας συνήθης πολυμορφισμός 4G/5G στην προαγωγική περιοχή του γονιδίου PAI–1 επηρεάζει σημαντικά την εκφραστικότητα του. Για να διερευνηθεί αν ο πολυμορφισμός 4G/5G συνοδεύεται από αυξημένο κίνδυνο για στοματικό καρκίνο, μελετήσαμε δείγματα 104 Ελλήνων και Γερμανών ασθενών και 106 υγιών μαρτύρων αντίστοιχης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου. Στην ομάδα των ασθενών οι συχνότητες του μεταλλαγμένου αλληλομόρφου 4G (65.9%) και των φορέων αυτού (88.5%) ήταν σημαντικά αυξημένες συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου (49.5% και 69.8% αντίστοιχα, Ρ<0.01). Η διαφορά στις συχνότητες ήταν μεγαλύτερη στις υποομάδες των ασθενών με θετικό οικογενειακό ιστορικό για θρομβοφιλία παρά σε εκείνες που είχαν ιστορικό μόνο καρκίνου (Ρ<0.001%). Είναι ενδιαφέρον ότι στις υποομάδες των ασθενών με καρκίνο σταδίου I και II αμφότερες οι συχνότητες ήταν σημαντικά αυξημένες συγκριτικά με τις ισοδύναμες ομάδες στην ομάδα ελέγχου (Ρ<0.001), ενώ δεν βρέθηκε σημαντική διαφορά στις υποομάδες με στάδιο καρκίνου III και IV. Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι το μεταλλαγμένο αλληλόμορφο 4G, το οποίο οδηγεί σε υψηλότερη εκφραστικότητα του γονίδιου PAI–1, αποτελεί ένα μείζονα προδιαθεσικό παράγοντα για τα αρχικά στάδια της ογκογένεσης στη στοματική περιοχή. Πιθανόν η αύξηση του PAI–1 φαίνεται να ελέγχει την ανάπτυξη του στοματικού καρκίνου μέσω της ρύθμισης του μηχανισμού της κυτταρικής αποκόλλησης και μειώνει την περαιτέρω ανάπτυξη του όγκου μέσω καταστολής της αγγείωσης.

Eur J Drug Metab Pharmacokinet 2006;31(2): 97–101.

Οι νόσοι του ήπατος μεταβάλλουν τις φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές ιδιότητες των ηπατικά μεταβολιζόμενων φαρμάκων. Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζονται είναι οι τιμές της αλβουμίνης πλάσματος, η ενζυμική ισορροπία (επαγωγή και καταστολή) και η σύνδεση του φαρμάκου με τις πρωτεΐνες των ιστών. Μελετήθηκε η επίδραση της λιδοκαΐνης στις τιμές της προπανολόλης στον ορό, στην καρδιά και στο ήπαρ αρουραίων Wistar μετά από βλάβη στο ήπαρ που προκλήθηκε από τετραχλωρίδιο του άνθρακα CCl4 0.4 ml/kg x 2/εβδ. 40 αρσενικοί αρουραίοι Wistar διαιρέθηκαν σε τέσσερις ομάδες (I, II, III, IV; n=10). Τα ζώα της πρώτης ομάδας ελάμβαναν μόνο προπρανολόλη 40 mg/kg/12 h p.o., τα ζώα της δεύτερης ομάδας προπρανολόλη μαζί με λιδοκαΐνη σε μία δόση 4mg/kg s.c., τα ζώα της τρίτης ομάδας μετά από εφαρμογή CCl4 για 6 εβδομάδες έλαβαν προπρανολόλη x2 στην ίδια δόση με την ομάδα Ι, ενώ η ομάδα IV μετά από εφαρμογή CCl4 έλαβε την ίδια δόση φαρμάκου με την ομάδα ΙΙ. Η ταυτόχρονη χορήγηση Η3–προπρανολόλης και λιδοκαΐνης αύξησαν τα επίπεδα της προπρανολόλης στον ορό και στους ιστούς. Το ήπαρ στα τραυματισμένα ζώα εμφάνισε αύξηση στις τιμές της προπρανολόλης ύστερα από συγχορήγηση λιδοκαΐνης, πιθανόν λόγω της επαγωγής ηπατικών ένζυμων από τον CCl4, που οδήγησε σε ένα ταχύ μεταβολισμό της προπρανολόλης ή σε ανταγωνισμό ανάμεσα στις θέσεις σύνδεσης των δύο πρωτεϊνών. Οι αυξημένες τιμές της προπρανολόλης στην καρδιά μετά από χορήγηση λιδοκαΐνης πιθανό να οφείλονταν στην υψηλή της συγγένεια για το όργανο αυτό. Επομένως, όσον αφορά τη θεραπευτική προσέγγιση για ασθενείς με ηπατική νόσο που λαμβάνουν προπρανολόλη, η δόση της προπρανολολης θα πρέπει να μειωθεί όταν συγχορηγείται λιδοκαΐνη.

J Craniomaxillofac Surg 2006;34(5): 253–262. PMID: 16777429

Σκοπός: Να εκτιμηθεί ο βαθμός της ασυμμετρίας του προσώπου σε ασθενείς που εμφανίζουν μονόπλευρη σχιστία του χείλους, του φατνίου και της υπερώας (UCLAP), προσδιορίζοντας τις διαφορές ανάμεσα στο ημιμόριο του προσώπου με τη σχιστία και σε αυτό χωρίς με τη βοήθεια τρισδιάστατων δεδομένων. Μεθοδολογία: Το δείγμα της μελέτης περιελάμβανε 22 ασθενείς, ηλικίας 10 ετών με σχιστία τύπου (UCLAP), στους οποίους έγινε αποκατάσταση του χείλους με την τεχνική Tennison–Randall και οι οποίοι δεν προχώρησαν σε περαιτέρω επαναληπτική χειρουργική αποκατάσταση. Στους ασθενείς αυτούς προσδιορίστηκαν οι διαφορές ανάμεσα σε ειδικά σημεία του προσώπου, σε περιοχές της ερυθράς επιφάνειας του άνω χείλους και των ρωθώνων και σε εικονικούς όγκους του μέσου τριτημορίου του προσώπου, της μύτης και του άνω χείλους τόσο για την πλευρά του προσώπου με τη σχιστία όσο και για αυτή χωρίς τη σχιστία. Οι παραπάνω εκτιμήσεις πραγματοποιήθηκαν ύστερα από τον προσδιορισμό ενός επιπέδου συμμετρίας το οποίο υπολογίστηκε από οπτικά τρισδιάστατα δεδομένα της επιφάνειας του προσώπου. Αποτελέσματα: Ανευρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στην πλευρά με σχιστία και σε αυτή χωρίς τη σχιστία, για συγκεκριμένα σημεία στην περιοχή της ρινός G(lat), G(sup) και La(med), τη γωνία του ρώθωνα και τον εικονικό ογκο της μύτης (p(Glat)=0.011, p(Gsup)<0.0005, p(Lamed)=0.002, p(γωνία ρώθωνα)=0.036 και p(όγκος ρινός)<0.0005, αντίστοιχα). Συμπεράσματα: Πρόσθετες μελέτες σε μεγαλύτερο δείγμα πληθυσμού ασθενών θα επιτρέψουν μία περισσότερο εκτενή και συνεπή ανάλυση των επιπτώσεων των διαφορετικών μεθόδων για την αποκατάσταση των σχιστιών ώστε να προσδιοριστούν οι τεχνικές με το καλύτερο αποτέλεσμα όσον αφορά στη συμμετρία του προσώπου.

Anticancer Res 2006;26(4B): 2957–2962. PMID: 16886620

Το ογκοκατασταλτικό γονίδιο p53 και το ογκογονίδιο c–myc, τα οποία έχουν σημαντική επίδραση στον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και στην απόπτωση, φαίνεται να παίζουν κριτικό ρόλο στη γένεση του στοματικού καρκίνου, τόσο χωριστά το καθένα όσο και με κοινή δράση. Σ’ αυτή τη μελέτη εξετάστηκε η έκφραση αυτών των ρυθμιστικών γονιδίων σε διαδοχικά ιστολογικά στάδια καρκινογένεσης στο στόμα σ’ ένα πειραματικό μοντέλο. Τριάντα επτά άρρενα Syrian golden hamsters διαχωρίστηκαν σε τρεις πειραματικές ομάδες Α, Β και C και μια ομάδα ελέγχου. Στον αριστερό παρειακό μάρσιπο των ζώων στις ομάδες Α, Β και C έγινε επάλειψη τρεις φορές την εβδομάδα, για 14 συνολικά εβδομάδες, με καρκινογόνο (9, 10–διμεθυλ–1,2 βενζανθρακένιο 0.5%) και ακολούθως έγινε εκτομή την 10η, 14η και 19η εβδομάδα αντίστοιχα. Στον αριστερό παρειακό μάρσιπο των ζώων στην ομάδα ελέγχου έγινε εκτομή μετά τη 10η εβδομάδα, χωρίς να έχει εκτεθεί προηγουμένως ο μάρσιπος σε καρκινογόνο. Οι βιοψίες ταξινομήθηκαν ιστοπαθολογικά ως εξής: φυσιολογική, υπεκεράτωση, υπερπλασία (υπερακάνθωση), δυσπλασία, πρώιμη διήθηση, υψηλής ή χαμηλής διαφοροποίησης καρκίνωμα. Παρατηρήθηκε μία πρόοδος της ιστολογικής κατάστασης από την ομάδα ελέγχου μέχρι την ομάδα C. Σε όλες τις βιοψίες έγινε ανοσοϊστοχημική διερεύνηση των p53 και c–myc και ακολούθως στατιστική ανάλυση ανά ομάδα σε κάθε ιστολογικό στάδιο. Η εκφραστικότητα των p53 και c–myc αυξήθηκε σημαντικά στα προκαρκινικά στάδια της υπερπλασίας και της δυσπλασίας συγκριτικά με το φυσιολογικό βλεννογόνο και έφτασε σ’ ένα σταθερό επίπεδο. Ανάλογη σημαντική αύξηση των θετικών κυττάρων ως προς τα p53 και c–myc παρατηρήθηκε στην ομάδα Α, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Παρόλα αυτά, βρέθηκε μια σημαντική μείωση στην ομάδα C σε σύγκριση με την ομάδα Β. Ο συνδυασμός αυτών των δεδομένων δείχνει μια συσχέτιση των πρωτεϊνών p53 και c–myc με τα πρώιμα στάδια του στοματικού καρκίνου, ενώ το γονίδιο c–myc φαίνεται να καταστέλλεται στα τελικά στάδια. Θα πρέπει να διευκρινιστεί αν η συνέκφραση αυτών των γονιδίων είναι το αποτέλεσμα της ενεργοποίησης του p53 από το c–myc ή υπάρχουν παράλληλα ανεξάρτητα γεγονότα κατά τη διάρκεια της στοματικής καρκινογένεσης.

Int J Biol Markers 2006;21(4): 246–250. PMID: 17177164

Υπό το φως της προσφάτως ευρεθείσας συμβολής παραγόντων που σχετίζονται με τη θρόμβωση και τη φλεγμονή στην καρκινογένεση, ερευνήσαμε την πιθανή σύνδεση της ιντερλευκίνης–6 (IL–6) με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος. Μελετήσαμε τον πολυμορφισμό –174 G>C του γονιδίου IL–6, σε δείγματα DNA από 162 ασθενείς με ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του στόματος και 156 υγιών μαρτύρων συγκρίσιμης εθνικότητας, ηλικίας και φύλου, ο οποίος και επηρεάζει την μεταγραφή του γονιδίου. Η συχνότητα του C αλληλομόρφου εμφανίστηκε σημαντικά αυξημένη στους ασθενείς σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, 42,6% vs 23.1% (P<0.001) αντίστοιχα. Οι ομοζυγώτες CC είχαν επτά φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του στόματος (OR: 7.39, 95% C.I: 2.61–20.92), ενώ οι ετεροζυγώτες GC είχαν τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο (OR: 3.74, 95% C.I: 2.29–6.11). Σημαντική αύξηση των C αλληλομόρφων παρατηρήθηκε στους ασθενείς ασχέτως των συνηθειών κατανάλωσης αλκοόλ ή καπνού, αρχικού ή προχωρημένου σταδίου καρκίνου, παρουσίας ή απουσίας οικογενειακού ιστορικού καρκίνου ή θρομβοφιλίας (Fischer’s P values <0.001). Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι ο πολυμορφισμός –174 G>C, επηρεάζοντας την έκφραση του γονιδίου IL–6 συνδέεται με επιθετικότερη πορεία του καρκίνου του στόματος.

Anticancer Res 2006;26(6B): 4217–4221. PMID: 17201136

Σκοπός: Τα γονίδια FGFR–2 και FGFR–3 διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές διαδικασίες μεταξύ των οποίων και στην καρκινογένεση. Αυτή η μελέτη σχεδιάστηκε προκειμένου να προσδιοριστεί η βαθμιαία έκφραση των FGFR–2 και FGFR–3 σε διαδοχικά στάδια της καρκινογένεσης στη στοματική κοιλότητα σε Syrian golden hamsters. Μεθοδολογία: Μελετήθηκαν ιστολογικές τομές που κυμαίνονταν από φυσιολογικό βλενογόννο έως και ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα χρησιμοποιώντας μονοκλωνικά αντισώματα εναντίον των πρωτεϊνών FGFR–2 και FGFR–3. Αποτελέσματα: Καταδείχθηκε μία σημαντική αύξηση της έκφρασης των γονιδίων FGFR–2 και FGFR–3 κατά τα στάδια της δυσπλασίας και αρχικής διήθησης, ενώ στα επόμενα στάδια της καρκινογένεσης στη στοματική κοιλότητα η έκφραση των δύο γονιδίων μειώθηκε όχι όμως σε σημαντικό βαθμό. Συμπεράσματα: Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι πρωτεϊνες FGFR–2 και FGFR–3 φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στα αρχικά στάδια της εξέλιξης του καρκίνου στη στοματική κοιλότητα.

J Craniomaxillofac Surg 2005;33(4): 255–259. PMID: 15975809

Υπόβαθρο: Έχουν περιγραφεί σημαντικές επιπλοκές από τα κατάγματα τύπου blow–in. Για τον λόγο αυτόν συνίσταται η άμεση χειρουργική αντιμετώπιση τέτοιων καταγμάτων. Έως σήμερα, υπάρχει ελάχιστη γνώση για τις όψιμες επιπλοκές αυτών των καταγμάτων σε περίπτωση που έχουν παραμείνει χωρίς θεραπεία. Η παρούσα αναφορά περιστατικού περιγράφει μία όψιμη επιπλοκή ενός μη αντιμετωπισμένου κατάγματος τύπου blow–in του εδάφους του οφθαλμικού κόγχου. Περίπτωση: Ένας 37χρονος άνδρας ενεπλάκη σε αυτοκινητιστικό ατύχημα πριν από 16 χρόνια. Εκείνη την περίοδο έγινε διάγνωση ενός μη παρεκτοπισμένου κατάγματος του μέσου τριτημορίου του προσώπου το οποίο και παρέμεινε χωρίς θεραπεία λόγω απουσίας κλινικών συμπτωμάτων. Τέσσερις μήνες πριν από την εγχείρηση άρχισε η ανάπτυξη εξόφθαλμου του αριστερού βολβού. Η αξονική εξέταση απεκάλυψε ένα πορωμένο κάταγμα τύπου blow–in του εδάφους του αριστερού κόγχου και μία αδιαφανής μάζα γύρω από τα παρεκτοπισμένα τμήματα των οστών. Μέσω ενδοκογχικής προσπέλασης τα τμήματα των οστών και η περιβάλλουσα μάζα αφαιρέθηκαν. Η ιστολογική εξέταση του υλικού που εξαιρέθηκε απεκάλυψε μία κυστική δομή περιγεγραμμένη από αναπνευστικό επιθήλιο. Για το λόγο αυτό έγινε η εξής διάγνωση: «μετα–τραυματική βλεννοκήλη στον οφθαλμικό κόγχο, οφειλόμενη σε παρεκτοπισμένο αναπνευστικό επιθήλιο από το γναθιαίο άντρο». Συμπέρασμα: Ακόμα και αν τα κατάγματα τύπου blow–in δεν προκαλούν επιπλοκές μετά από τραυματισμό, όψιμες επιπλοκές όπως βλεννοκήλες μπορούν να εμφανιστούν μετά από αρκετά χρόνια ελεύθερα συμπτωμάτων. Για το λόγο αυτό πρέπει να επιχειρείται η έγκαιρη ανάταξη ακόμα και σε ασυμπτωματικές περιπτώσεις τέτοιων καταγμάτων, με ελάχιστη παρεκτόπιση των οστικών τμημάτων.

J Oral Maxillofac Surg 2005;63(7): 1016–1021. PMID: 16003631

Η σαρκοείδωση είναι μία συστηματική νόσος άγνωστης αιτιολογίας, που μπορεί να προσβάλλει κάθε όργανο και να προκαλέσει σημαντική νοσηρότητα, ακόμα και θάνατο. Συχνότερα παρουσιάζεται με αμφοτερόπλευρη πυλαία λεμφαδενίτιδα, πνευμονική διήθηση και δερματικές ή οφθαλμικές βλάβες. Συνήθως προσβάλλει ηλικίες μεταξύ 20 και 40 ετών, με ελαφρά προτίμηση στο γυναικείο φύλο. Μία μεγάλη Αμερικανική ερευνητική ομάδα (ACCESS Research group) επιβεβαίωσε τη γενετική της προδιάθεση και απέδειξε ότι η παραλλαγή του αλληλίου στη θέση HLA–DRB1 αποτελεί το μεγάλο προδιαθεσικό παράγοντα.

Η διάγνωση βασίζεται στα κλινικά και ακτινολογικά ευρήματα, καθώς και την ιστολογική ένδειξη ευρείας διασποράς μη τυροειδοποιημένων επιθηλιακών κοκκιωμάτων σε περισσότερα από ένα όργανα. Η σαρκοείδωση μπορεί να προσβάλλει οποιαδήποτε περιοχή του στόματος, χείλη, σκληρή και μαλθακή υπερώα, γλώσσα, αμυγδαλή, μείζονες και ελάσσονες σιαλογόνους αδένες, ούλα και στοματικό βλεννογόνο. Οι στοματικές βλάβες έχουν τυπικά περιγραφεί σαν μη ευαίσθητα, καλά περιγεγραμμένα, ερυθρόφαια ή ρόδινα οζίδια ή θηλώματα τα οποία μερικές φορές παρουσιάζουν επιφανειακή εξέλκωση.

Ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να παρουσιάσει τρεις νέες περιπτώσεις στοματικής σαρκοείδωσης, οι οποίες εντοπίζονταν στις παρωτίδες και τους υπογνάθιους σιελογόνους αδένες. Επιπλέον, κάνει ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τις επιπλοκές της νόσου στους σιελογόνους αδένες και στη στοματική κοιλότητα γενικότερα.

Anticancer Res 2005;25(3c): 2561–2565. PMID: 16080493

H μεθυλενοτετραϋδροφυλλική αναγωγάση (MTHFR) έχει ήδη σχετιστεί με την παθογένεση στους θρόμβωσης και τον καρκίνο του στόματος. Με αυτό το δεδομένο, η αναζήτηση πιθανής σχέσης και άλλων θρομβωτικών παραγόντων με τον καρκίνο του στόματος είναι δικαιολογημένη. Μεθοδολογία: Προκειμένου να διερευνηθεί εάν οι μεταλλαγές G20210A του παράγοντα πήξης V Leiden και στους προθρομβίνης αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του στόματος, αναζητήσαμε τα μεταλλαγμένα αυτά αλληλόμορφα μέσω RFLP ανάλυσης σε δείγματα DNA από 102 ασθενείς με καρκίνο του στόματος και 120 υγιών μαρτύρων. Αποτελέσματα: Οι διαφορές συχνοτήτων τόσο για τον παράγοντα V Leiden όσο και για τα G20210A αλληλόμορφα δεν ανευρέθησαν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό διαφορετικές ανάμεσα στους δύο ομάδες. Επιπλέον, δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά σε παραμέτρους στους το φύλο, η ηλικία και το θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου. Ωστόσο, στους ασθενείς με θετικό οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά όσον αφορά στον πολυμορφισμό του παράγοντα V Leiden (P<0.001). Συμπέρασμα: Φαίνεται να μην υπάρχει σχέση ανάμεσα στην προθρομβίνη και στην ογκογένεση στην περιοχή του στόματος, ενώ είναι πιθανή μία μικρή συμβολή του παράγοντα V Leiden στην παραπάνω διαδικασία.

Int J Oral Maxillofac Implants 2005;20(4): 540–546. PMID: 16161738

Σκοπός: Να εκτιμηθούν οι ιστομορφομετρικές παράμετροι οδοντικών εμφυτευμάτων σε μερικώς νωδούς γνάθους χοίρων. Μεθοδολογία: Τοποθετήθηκαν 6 εμφυτεύματα XiVE σε 9 χοίρους από κάθε πλευρά της γνάθου, είτε μετά από προετοιμασία της περιοχής εμφύτευσης με τεχνική οστεοτομίας, είτε με διάτρηση με σπειροειδή δράπανα. Τα εμφυτεύματα αποκαταστάθηκαν με ακίνητες μεταβατικές αποκαταστάσεις και φορτίστηκαν είτε άμεσα, είτε μετά από περιόδους επούλωσης έως και 5 μηνών. Μετά από περίοδο φόρτισης 6 μηνών, τα ζώα θυσιάστηκαν και τα εμφυτεύματα ανακτήθηκαν μαζί με το παρακείμενο οστούν. Ελήφθησαν δείγματα ιστών και προσδιορίστηκε ο λόγος επαφής οστού προς εμφύτευμα (BIC), η ενδοκοχλιακή οστική περιοχή και η περιεμφυτευματική οστική περιοχή. Αποτελέσματα: Η ανάλυση της διακύμανσης αποκάλυψε ότι η παράμετρος BIC στην πλευρά της υπερώας επηρεάστηκε σημαντικά από την τεχνική προετοιμασίας της περιοχής εμφύτευσης (P=0.001) και από την περίοδο επούλωσης (P=0.02). Μετά από προετοιμασία της περιοχής εμφύτευσης με τεχνική οστεοτομίας, επιτεύχθηκαν μεγαλύτερες τιμές της παραμέτρου BIC για εμφυτεύματα τα οποία φορτίστηκαν είτε άμεσα είτε μετά από περίοδο από έναν έως 3 μήνες. Μετά από περίοδο επούλωσης 4 έως 5 μηνών η προετοιμασία της περιοχής εμφύτευσης με σπειροειδή δράπανα εμφάνισε ελαφρώς καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την παράμετρο BIC. Η ενδοκοχλιακή οστική περιοχή και η περιεμφυτευματική οστική περιοχή δεν διέφεραν στατιστικά σημαντικά για τις δύο τεχνικές τοποθέτησης εμφυτευμάτων και για τις τρεις περιόδους επούλωσης. Συμπέρασμα: Μετά από 6 μήνες λειτουργικής φόρτισης στη γνάθο, τα επιτυχώς άμεσα φορτισμένα εμφυτεύματα απέδωσαν το ίδιο με αυτά που ακολούθησαν μία περίοδο επούλωσης χωρίς φόρτιση πριν τελικά φορτιστούν, όσον αφορά στα ιστομορφομετρικά χαρακτηριστικά τους. Θα πρέπει να διεξαχθούν προοπτικές κλινικές μελέτες τυχαιοποιημένου δείγματος σε ανθρώπους ώστε να συγκριθεί η άμεση φόρτιση με αυτήν ύστερα από αφόρτιστη περίοδο επούλωσης.

Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2005;100(4): e70–e73. PMID: 16182155

Σκοπός: Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να αφυπνίσει τον γενικό γιατρό για τις σοβαρές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η αφαίρεση ενός δοντιού περιλαμβανομένης της απώλειας όρασης παρά τη χρήση αντιβιοτικών. Συμπερασματικά: Η έγκαιρη και επιθετική θεραπεία είναι κρίσιμη στο να αποτρέψει την εξάπλωση της μόλυνσης προς την περιοχή των οφθαλμικών κόγχων, των οφθαλμών και τελικά του εγκεφάλου.

Eur J Drug Metab Pharmacokinet 2004;29(4): 231– 233.

Ο κιρκάδιος ρυθμός μπορεί να προκαλέσει μεταβολές στις φαρμακοκινητικές ιδιότητες πολλών φαρμάκων για κλινική χρήση. Ο σκοπός της μελέτης ήταν να ερευνήσει εάν οι συνθήκες φωτισμού μεταβάλλουν τα επίπεδα της κινολόνης (perfloxacin) στον ορό και και στους ιστούς και να προσδιορίσει τυχόν άθροιση του φαρμάκου στο δέρμα. Τριάντα αρσενικοί αρουραίοι Wistar διαιρέθηκαν σε τρεις ομάδες: A, B, Γ, (n=10). Τα ζώα της ομάδας Α στεγάστηκαν υπό συνθήκες 12 ωρών φωτώς/12 ωρών σκότους, της ομάδας Β υπό 24ωρη εφαρμογή ακτινοβολία UV και της ομάδας C υπό πλήρες σκοτάδι. Όλα τα ζώα έλαβαν 5 δόσεις perfloxacin 11mg/Kg, κάθε 8 ώρες για δύο ημέρες. Οι τιμές της perfloxacin μετρήθηκαν στον ορό, στο δέρμα και στο μηριαίο οστούν από τη ζώνη αναστολής ανάπτυξης της E. Coli. Οι συγκεντρώσεις του φαρμάκου στον ορό αυξήθηκαν σε συνθήκες έλλειψης φωτός για περίοδο 24 ωρών και μειώθηκαν σε συνθήκες εφαρμογής ακτινοβολίας UV για περίοδο 24 ωρών σε σύγκριση με τα ζώα της ομάδας Α. Παράλληλα, τόσο οι στάθμες του φαρμάκου στο δέρμα όσο και στο μηριαίο οστούν μειώθηκαν σε συνθήκες σκότους και σε συνθήκες συνεχούς ακτινοβολίας UV. Συμπερασματικά, η συνολική έκθεση στο φως όπως και η συνολική έκθεση σε συνθήκες σκότους, ίσως προκαλούν φαρμακοκινητικές μεταβολές στην perfloxacin, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές στην αποτελεσματικότητα του φαρμάκου στους ιστούς.

J Craniomaxillofac Surg 1996;24(1): 16–23. PMID: 8707937

Σε αυτή την προοπτική κλινική μελέτη των πρώιμων επιδράσεων της ακτινοβολίας στην παροχή αίματος στην περιοχή του στόματος και του προσώπου, 44 ασθενείς (31 άντρες – 13 γυναίκες, μέσης ηλικίας 63.4 ετών) με όγκους της στοματικής κοιλότητας, αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά και ακολούθως με συμπληρωματική συμβατική μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία (μέση δόση στον τράχηλο περίπου ίση με 50 Gy). Οι παράμετροι ροής του αίματος 1cm κάτω από τη διακλάδωση της κοινή καρωτίδας (μέση τιμή ταχύτητας, διάμετρος διαύγασης, δείκτης αντίστασης – RI), καθώς και η περιαγγειακή αντίσταση, καταγράφηκαν με τη βοήθεια έγχρωμου Doppler σε βιντεοταινία ύστερα από μία σειρά πέντε διαδοχικών εξετάσεων έως και έξι μήνες μετά την εφαρμογή της ακτινοβολίας. Δε σημειώθηκαν στατιστικά σημαντικές μεταβολές στις τιμές των παραμέτρων που καταγράφηκαν ανάμεσα στην αρχική εξέταση και σε αυτές που ακολούθησαν. Δεν υπήρξε διαφορά στη ροή του αίματος ανάμεσα στο ομόπλευρο τμήμα του τραχήλου που ακτινοβολήθηκε–χειρουργήθηκε και στο αντίπλευρο τμήμα. Τα αποτελέσματα δεν εμφάνισαν συσχέτιση σχετίζονταν με ήδη γνωστούς παράγοντες για πρόκληση αγγειακής νόσου όπως το φύλο, η αρτηριακή πίεση, η τιμή της χοληστερόλης ορού, το κάπνισμα και ο διαβήτης. Μετά από έλεγχο για την επίδραση της ηλικίας, οι μετρήσεις ροής παρέμειναν στατιστικά σταθερές. Η δόση της ακτινοβολία δεν φάνηκε να επηρεάζει τις παραμέτρους ροής στην καρωτίδα. Η περιαγγειακή αντίδραση εμφάνισε τη μέγιστη κορύφωση της αμέσως μετά την ακτινοβόληση, αλλά υποχώρησε με τον καιρό. Αυτή η εργασία υποδηλώνει ότι η θεραπευτική ακτινοβόληση του τραχήλου σε αυτό το επίπεδο δόσης ίσως δεν έχει σημαντική επίδραση στην παροχή αίματος στη γναθοπροσωπική περιοχή για περίπου έως και 8 μήνες μετά το χειρουργείο. Παρόλα αυτά οι ασθενείς θα πρέπει να εκτιμηθούν για συμπτώματα και σημεία καρωτιδικών αλλοιώσεων σε μακροχρόνια βάση.

J Craniomaxillofac Surg 1994;22(3): 177–181. PMID: 8063911

Η φυματική λεμφαδενίτιδα του τραχήλου διατηρεί και σήμερα σημαντική θέση στο διαφοροδιαγνωστικό προβληματισμό των τραχηλικών διογκώσεων.

Η μυκοβακτηριδιακή λεμφαδενίτιδα αποτελεί περίπου το 5% των περιπτώσεων τραχηλικής λεμφαδενίτιδας λοιμώδους αιτιολογίας. Οι λοιμώξεις από άτυπα μυκοβακτηρίδια υπερτερούν σε συχνότητα αυτών από Mycobacterium tuberculosis.

Διαγνωστική βοήθεια προσφέρουν α) Το ιστορικό, β) Το δερματικό test PPD (Mantoux), γ) η ιστολογική εξέταση του χειρουργικού παρασκευάσματος (ειδικές χρώσεις, καλλιέργεια). Συμβολή έχει και η διερεύνηση με αξονική τομογραφία του τραχήλου (τυπική εικόνα πολυλοβώδους ή πολύχωρης μάζας κεντρικά διαυγαστικής με παχύ τοίχωμα).

Η ακτινογραφία θώρακος είναι αναξιόπιστη, ιδιαίτερα στις άτυπες μυκοβακτηριδιακές λοιμώξεις, η δε καλλιέργεια είναι δύσχρηστη και βραδεία και χρησιμεύει κυρίως στην ταυτοποίηση του υπεύθυνου μυκοβακτηριδίου.

Η ολική αφαίρεση–βιοψία είναι η χειρουργική πράξη εκλογής. Η αντιφυματική φαρμακευτική αγωγή συνεχίζεται για 18 μήνες ή και περισσότερο.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η εμπειρία μας από την αντιμετώπιση ασθενών με φυματική λεμφαδενίτιδα του τραχήλου.

J Craniomaxillofac Surg 1994;22(5): 307–310. PMID: 7798364

Ο έκτοπος γλωσσικός θυρεοειδής αποτελεί σπάνια αναπτυξιακή ανωμαλία η οποία παρουσιάζεται στον ενήλικα με αποφρακτικά συμπτώματα κατά την αναπνοή, την κατάποση και την ομιλία. Το κύριο θεραπευτικό πρόβλημα μετά την ακριβή διάγνωση είναι η αποκατάσταση της θυρεοειδικής λειτουργίας και η χειρουργική επέμβαση, όπου αυτό είναι απαραίτητο, έρχεται αντιμέτωπη με προβλήματα ανάλογα με τη θέση και τη λειτουργία του έκτοπου ιστού. Αναφέρουμε την περίπτωση μίας 25χρονης γυναίκας με δύσπνοια και δυσφαγία εξαιτίας έκτοπου γλωσσικού θυρεοειδικού ιστού διαστάσεων 3×4 cm στην οποία πραγματοποιήθηκε μέση οστεοτομία της κάτω γνάθου. Περιγράφεται η χειρουργική τεχνική που ακολουθήσαμε, ενώ γίνεται ανασκόπιση διαγνωστικών και θεραπευτικών προβλημάτων.

J Oral Maxillofac Surg 1989;47(9): 991–996. PMID: 2760734

Οι μεταστατικοί όγκοι αποτελούν τα συνηθέστερα κακοήθη νεοπλάσματα του σκελετού και τις πιο συχνές κεντρικές κακοήθειες των γνάθων.

Τα κριτήρια για να θεωρηθεί μια νεοπλασία μεταστατική είναι: 1) να υπάρχει πρωτοπαθής εστία τεκμηριωμένη ιστολογικά, 2) η δευτεροπαθής αλλοίωση να είναι ταυτόσημη ιστολογικά με την πρωτοπαθή και 3) να αποκλείεται η απ’ ευθείας επέκταση της βλάβης απ’ την αρχική βλάβη στη δεύτερη.

Το 5% του συνόλου των κακοηθειών του ανθρώπινου σώματος παρουσιάζονται στη στοματική κοιλότητα, όπου το 1% των κακοήθων νεοπλασμάτων είναι μεταστατικά. Η μεταστατική εστία στο πρόσωπο γίνεται με την αιματογενή οδό, προέρχεται από πρωτοπαθή που συνήθως βρίσκεται κάτω από το επίπεδο των κλειδών και μπορεί να εγκατασταθεί και μέσω του σπονδυλικού πλέγματος του Batson, παρακάμπτοντας έτσι τον ηθμό των πνευμόνων. Η πιο συνηθισμένη εντόπιση στις γνάθους αφορά την προγομφιακή και γομφιακή περιοχή της κάτω γνάθου και ευνοείται από την ύπαρξη σπογγώδους ουσίας για επιβράδυνση της κυκλοφορίας.

Μελετήσαμε 422 μεταστατικούς όγκους από τη διεθνή βιβλιογραφία και βρήκαμε ότι στο 1/5 των περιπτώσεων η μετάσταση αυτή αποτελούσε και την πρώτη ένδειξη για την ύπαρξη πρωτοπαθούς εστίας κάπου αλλού. Η σχέση κάτω με άνω γνάθο ήταν 3: 1 περίπου. Οι περισσότερες μεταστάσεις προέρχονταν κατά σειρά από τους πνεύμονες, τους μαστούς και τους νεφρούς. Η μεταστατική εστία στις μισές περίπου περιπτώσεις ανακαλύφθηκε σε ένα χρόνο μετά την πρωτοπαθή εκδήλωση και η αντιμετώπιση στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν συντηρητική. Στην εργασία αυτή παρουσιάζουμε την εμπειρία μας από παρόμοιες περιπτώσεις ασθενών.

Int J Oral Maxillofac Surg 1987;16(1): 70–76. PMID: 3031179

Γίνεται ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας σχετικά με τους όγκους των περιφερικών νεύρων που παρουσιάζονται στη στοματική κοιλότητα, οι οποίοι και προέρχονται από το νευρικό έλυτρο. Οι περισσότεροι είναι καλοήθεις, ενώ οι κακοήθεις είναι πολύ σπάνιοι στο στόμα.

Το τραυματικό νεύρωμα είναι μάλλον μια αντιδραστική διεργασία, που μπορεί να θεωρηθεί σαν προσπάθεια επουλώσεως ενός νεύρου που τραυματίσθηκε, παρά αληθινός όγκος, αλλά περιγράφεται συνήθως μαζί με τους καλοήθεις.

Το νευροΐνωμα και το σβάννωμα, όροι που στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν κακώς ο ένας αντί του άλλου, έχουν σαφείς ιστολογικές διαφορές. Απ’ αυτά το νευρίνωμα εμφανίζεται με απλή ή πολλαπλή μορφή (νευροϊνωμάτωση ή δερματική νόσος του von Recklinghausen).

Το σβάννωμα ή νευρειλήμωμα προέρχεται από το έλυτρο του SCHWANN, είναι συνήθως μονήρες και σπάνια εμφανίζει κεντρική εντόπιση.

Παρουσιάζουμε αντιπροσωπευτικές περιπτώσεις από την κατηγορία αυτή των όγκων (νευροϊνώματος, σβαννώματος, τραυματικού νευρώματος, νευρ–ινωματώσεως) που αντιμετωπιστηκαν στην Γναθοχειρουργική Κλινική του ΚΑΤ. Η θεραπευτική αντιμετώπιση τους είναι κατά βάση χειρουργική.

Ιnt J Oral Maxillofac Surg 1987;16(3): 352–354. PMID: 3112266

Το σύνδρομο της κορυφής του κόγχου είναι μια σπάνια επιπλοκή των καταγμάτων του σπλαχνικού κρανίου στα οποία συμμετέχει ο κόγχος, όπως τα τύπου Le Fort II και ΙΙΙ και τα κατάγματα του ζυγωματικογναθικού συμπλέγματος. Μπορεί ωστόσο να συνοδεύει και άλλες καταστάσεις, όπως πχ. νεοπλάσματα του οπισθοβολβικού χώρου, αιματώματα ή μολύνσεις της περιοχής του σηραγγώδους κόλπου κ.ά.

Χαρακτηρίζεται από πτώση και πρόπτωση του οφθαλμού, οφθαλμοπληγία, ακινησία και διαστολή της κόρης, τύφλωση και αναισθησία του άνω βλεφάρου και του μετώπου.

Συχνότερα απαντάται μια πιό ήπια μορφή, που δεν συνοδεύεται από τύφλωση, συνήθως έχει καλή εξέλιξη και είναι γνωστή σαν Σύνδρομο Υπερκογχίου Σχίσματος.

Είχαμε την ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε μία περίπτωση με Σύνδρομο της Κορυφής του Κόγχου, το οποίο και παρουσιάζουμε.

Int J Oral Maxillofac Surg 1987;16(4): 510–515. PMID: 3117930

Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μια γενικευμένη κακοήθης κατάσταση του μυελού των οστών, που χαρακτηρίζεται από την διήθηση των ιστών από κύτταρα που μοιάζουν με πλασματοκύτταρα, ακόμη από σύνθεση ανώμαλων πρωτεινών, αναιμία, υπερασβε–στιαιμία, νεφρική δυσλειτουργία και τάση για λοιμώξεις. Πρόκειται για νόσο άγνωστης αιτιολογίας του δικτυοενδοθηλιακού συστήματος. Μπορεί να διανύσει μια περίοδο 20 χρόνων πριν δώσει συμπτώματα, ενώ άλλοτε εκδηλώνεται στα οστά με πολλαπλές οστεολυτικές προσβολές και άλλοτε πάλι παρουσιάζει εξωμυελική εντόπιση στο κεφάλι και στο λαιμό, στο σπλήνα, στο ήπαρ, στους νεφρούς, στα λεμφογάγγλια και αλλού.

Τα μονήρη μυελώματα ή πλασματοκυτταρικά μυελώματα των οστών είναι λιγώτερο συχνά και δεν έχει εξακριβωθεί ικανοποιητικά η σχέση τους με το πολλαπλούν μυέλωμα. Μπορεί νάναι η πρώτη εκδήλωση της διάχυτης – διασπαρμένης μορφής, δηλ. του πολλαπλού μυελώματος. Δεν είναι όμως βέβαιη η εξέλιξη των μονήρων αυτών μυελωμάτων και κατά συνέπεια η πρόγνωσή τους.

Η θεραπεία είναι συνδυασμός ή μη χημειοθεραπείας και ακτινοβολίας και μπορεί να συνοδεύεται ή και να αποτελείται αποκλειστικά από χειρουργικό καθαρισμό στις περιπτώσεις πλασματοκυτταρικών μυελωμάτων. Επειδή σ’ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η διάγνωση γίνεται από την κλινική εικόνα του στόματος σε συνδυασμό με την ακτινολογική απεικόνηση των γνάθων είναι ιδιαίτερα σημαντικός ο ρόλος του οδοντίατρου.

Παρουσιάζουμε 2 τέτοιες περιπτώσεις στις οποίες η εντόπιση στο στόμα ήταν η αρχική εκδήλωση.

Br J Oral Maxillofac Surg 1986;24(1): 69–71. PMID: 2936388

Η επίτευξη σωστής σύγκλεισης αποτελεί ένα από τους σκοπούς της θεραπείας κατά την αντιμετώπιση των καταγμάτων του σπλαχνικού κρανίου. Αυτό δεν είναι πάντα δυνατό να επιτευχθεί, ιδίως σε θύματα πυροβολισμών και σε ασθενείς με πολλαπλά κατάγματα ή με οστική απώλεια και ακόμη σε όσους έχουν χάσει πολλά δόντια, είτε εξ αιτίας του ατυχήματος, είτε πριν απ’ αυτό και τέλος σε ασθενείς με σοβαρή ορθογναθική ανωμαλία.

Σαν τραυματική οστεοτομία χαρακτηρίζουμε την οστεοτομία που είναι αποτέλεσμα τραυματισμού και όχι προσχεδιασμένης εγχειρήσεως.

Παρουσιάζουμε την περίπτωση ενός ατόμου 53 χρόνων, που υπέστη κάταγμα τύπου Le Fort III και που λόγω επανειλημμένων επεισοδίων ρινορραγίας η διαγναθική ακινητοποίηση άργησε να εφαρμοστεί. Οταν τελικά το στόμα έκλεισε με ελαστικές δυνάμεις διαπιστώθηκε σύγκλειση ΙΙΙ κατά Angle. Η σύγκλειση έγινε τελικά φυσιολογική, αφού χρειάστηκε χειρουργική αποσυμπίεση του μέσου τριτημορίου του προσώπου και εφαρμογή εξωσκελετικής έλξης.

Διαπιστώθηκε τότε από τον άρρωστο (και παλαιότερες φωτογραφίες του που μας έφερε) ότι ναι μεν, η σύγκλεισή του ήταν τώρα φυσιολογική, αλλά πριν το ατύχημα ήταν της τάξης ΙΙΙ κατά Angle.

Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχει μόνο μια ανάλογη περίπτωση, που αφορούσε όμως κάταγμα της κάτω γνάθου.

Int J Oral Maxillofac Surg 1986;15(5): 534–540. PMID: 3097177

Στην πραγματικότητα η ανευρυσματική κύστη δεν είναι αληθινή κύστη. Είναι μια οστική αλλοίωση που την χαρακτηρίζει η αντικατάσταση του οστού απο ινοοστικά στοιχεία που περιέχουν σηραγγώδεις χώρους γεμάτους με αίμα. Συνήθως αντιμετωπίζεται με χειρουργικό καθαρισμό και η προσπέλαση στη γνάθο μπορεί να είναι πολλές φορές δύσκολη.

Στη διεθνή βιβλιογραφία βρήκαμε 63 τέτοιες κύστεις στη περιοχή του προσώπου. Οι 22 αφορούσαν την άνω γνάθο και το ζυγωματικό τόξο και οι υπόλοιπες την κάτω γνάθο. Τα 88% των ασθενών ήσαν νεώτεροι απο 30 ετών, ενώ και τα δύο φύλα είχαν προσβληθεί με την ίδια συχνότητα. Στις περιπτώσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται και 2 δικές μας, από τις οποίες η μια αφορούσε την άνω και η άλλη την κάτω γνάθο.

J Maxillofac Surg 1985;13(3): 125–128. (continued by J Craniomaxillofac Surg) PMID: 3860588

Στη διεθνή βιβλιογραφία έχουν αναφερθεί, απ’ ό,τι γνωρίζουμε, ελάχιστες περιπτώσεις συνδρόμου του υπερκογχίου σχίσματος. Η πολύ σπάνια αυτή νοσολογική οντότητα μπορεί να οφείλεται κατά βάση σε διαταραχή των ανατομικών δεδομένων της περιοχής του υπερκογχίου σχίσματος που προέρχεται από αιματώματα, φλεγμονές ή νεοπλάσματα του οπισθοβολβικού χώρου ή επίσης και παρόμοιες καταστάσεις κεντρικώτερης αιτιολογίας, όπως φλεγμονές των μηνίγγων του σηραγγώδους κόλπου ή ακόμη και αιματώματα της περιοχής του σηραγγώδους κόλπου.

Στα κατάγματα του προσωπικού κρανίου που συμμετέχει ο κόγχος, όπως π.χ. στα κατάγματα του ζυγωματικού οστού ή στα τύπου LE FORT II και III, μπορεί να παρουσιαστεί η συμπτωματολογία του υπερκογχίου σχίσματος, εάν δημιουργηθεί κάποια αιμορραγία και οίδημα ή υπάρξει κάποια διαφοροποίηση απο το τραύμα των ορίων και του εύρους του υπερκογχίου σχίσματος με αποτέλεσμα βέβαια την συμπίεση ή ακόμα και την διατομή των νεύρων που διέρχονται απ’ αυτό.

Η προκαλούμενη κλινική συμπτωματολογία εξαρτάται από το μέγεθος της δημιουργηθείσης βλάβης που βρίσκεται βέβαια σε συνάρτηση με τον αριθμό και το είδος των τραυματιζόμενων νεύρων.

Το σύνδρομο του υπερκογχίου σχίσματος χαρακτηρίζεται κυρίως από διαστολή και ακινησία της κόρης, πτώση και πρόπτωση του βολβού και οφθαλμοπληγία.

Στη σπάνια αυτή μετατραυματική νοσολογική εικόνα προσθέτουμε τις παρατηρήσεις μας από 4 δικές μας περιπτώσεις και παρουσιάζουμε την εμπειρία μας από την κλινική τους πορεία.

Int J Oral Surg 1984;13(1): 1–6. (continued by Int J Oral Maxillofac Surg) PMID: 6429063

Η εργασία αυτή παρουσιάζει αφενός ευρεία ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας πάνω στο θέμα των οστεοποιών ινωμάτων των γνάθων και αφ’ ετέρου 16 παρόμοιες περιπτώσεις μέσα στις οποίες περιλαμβάνονται ένα ασυνήθιστο οστεοποιό ίνωμα των μαλακών μορίων.

Η νόσος αυτή κατατάσσεται στις ινοοστικές βλάβες των γνάθων που αποτελούν ένα σύνολο από παθολογικές οντότητες χωρίς σαφείς ιστολογικές μεταξύ τους διαφορές. Εχει διατυπωθεί η άποψη ότι είναι πιθανό οι περισσότερες από αυτές να αποτελούν διαφορετικά στάδια της ίδιας νόσου.

Γίνεται ανάλυση των ποικίλων ακτινολογικών εικόνων που δίνουν τα οστεοποιά ινώματα και παρουσιάζονται τα συμπεράσματά μας, σε σχέση με την κλινική τους εικόνα, τη θεραπευτική αντιμετώπιση και τη συμπεριφορά τους.

J Maxillofac Surg 1984;12(6);262–266. (continued by J Craniomaxillofac Surg) PMID: 6596366

Εγινε μελέτη 112 καταγμάτων που σημειώθηκαν σε 66 νωδούς ασθενείς που νοσηλεύθηκαν στη Γναθοχειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου Ατυχημάτων ΚΑΤ σε χρονική περίοδο 10 ετών. Στους ασθενείς αυτούς υπήρχε αναλογία 1,7 κατάγματος ανά άτομο. Απο τα 112 κατάγματα σε νωδούς ασθενείς που μελετήθηκαν τα 104 ήταν στην κάτω γνάθο και το 75% απ’ αυτά θεραπεύθηκαν χωρίς διαγναθική ακινητοποίηση ή δεν αντιμετωπίσθηκαν καθόλου. Στο 28,5% των καταγμάτων αυτών δεν έγινε καμμία θεραπεία, εκτός από μαλακή ή υδαρή τροφή και κατάλληλες οδηγίες. Γενικά, περισσότερο απο κάθε άλλη κατηγορία τα κατάγματα του κονδύλου και τα τύπου Le Fort ήταν αυτά που αφέθηκαν σε μεγαλύτερο ποσοστό απο κάθε άλλη ομάδα καταγμάτων χωρίς θεραπεία.

Η ηλικία των ασθενών που είναι συνήθως νωδοί συνοδεύεται και με καταστάσεις που συχνά δεν επιτρέπουν μεγάλες επεμβάσεις. Οι συνοδές αυτές νόσοι μπορεί να επιδεινωθούν μετά το ατύχημα και θα πρέπει ο χειρουργός να σταθμίσει και να συζητήσει με τον άρρωστο τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας επέμβασης. Φαίνεται επίσης ότι η αισθητική του προσώπου έχει μειωμένη σημασία στις ηλικίες αυτές και μικρές αποκλίσεις απο το φυσιολογικό (αισθητικές–λειτουργικές) είναι εύκολα αποδεκτές, αν πρόκειται να αποφευχθεί η επέμβαση και κάποια δυσάρεστη διαγναθική ακινητοποίηση. Η τελευταία πρέπει να σταθμιστεί σε σχέση ακόμη με τυχόν συνυπάρχοντα αναπνευστικά προβλήματα.

Ως εκ τούτου διατυπώνεται η άποψη ότι στη πλειοψηφία των καταγμάτων σε νωδούς ασθενείς δεν είναι απαραίτητη η διαγναθική ακινητοποίηση, διότι τα άτομα αυτά, προχωρημένης συνήθως ηλικίας, υπακούουν στις οδηγίες του γιατρού και σπάνια ασκούν υπέρμετρες δυνάμεις στην κάτω γνάθο.

Int J Comput Dent 2007;10(1): 11–24. PMID: 17455765

Όταν απαιτείται η τρισδιάστατη απεικόνιση στην οδοντιατρική, στη στοματική χειρουργική ή στη γναθοπροσωπική χειρουργική, επιλέγεται συνήθως η συμβατική υπολογιστική τομογραφία ή η υπολογιστική τομογραφία με ακτίνες τύπου κώνου. Παρόλα αυτά, υπάρχουν δύο εμφανή μειονεκτήματα: Οι μεταλλικές αποκαταστάσεις δημιουργούν έντονες ζώνες από τεχνητά ευρήματα (artefacts) στη συμβατική υπολογιστική τομογραφία. Επιπλέον, η ανάλυση τόσο της συμβατικής υπολογιστικής τομογραφίας όσο και της υπολογιστικής τομογραφίας με ακτίνες τύπου κώνου περιορίζεται στα 0.3mm. Αυτή η ανάλυση δεν είναι επαρκής για την κατασκευή οδοντικών αποκαταστάσεων. Προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα των δύο αυτών υπολογιστικών τομογραφικών τεχνικών και να περιοριστούν οι ζώνες τεχνητών ευρημάτων, μπορεί να αναλογιστεί κανείς τη συγχώνευση με οπτικές τρισδιάστατες εικόνες. Η ανάλυση των οπτικών τρισδιάστατων εικόνων μπορεί να φθάσει στο επίπεδο ορισμένων μικρών ανάλογα με τη ρύθμιση του αισθητήρα. Τα τεχνητά ευρήματα λόγω μετάλλων δεν εμφανίζονται. Η συγχώνευση υπολογιστικών τομογραφικών εικόνων χωρίς τεχνητά ευρήματα και οπτικών τρισδιάστατων εικόνων, οδηγεί σε μέση απόκλιση από τα αντίστοιχα σημεία για τις δύο μεθόδους απεικόνισης της τάξης των 0.1262 +/– 0.0301mm. Όταν χρησιμοποιούνται εικόνες υπολογιστικής τομογραφίας με τεχνητά ευρήματα λόγω μετάλλων, η απόκλιση αυξάνει στα επίπεδα των 0.2671 +/– 0.0580 mm. Η ακρίβεια της συγχώνευσης εικόνων περιορίζεται σημαντικά από τα τεχνητά ευρήματα λόγω παρουσίας μετάλλων (p < 0.0005). Όταν η συγχώνευση υπολογιστικής τομογραφίας και οπτικών τρισδιάστατων απεικονίσεων χρησιμοποιείται σε κλινικές μελέτες, η μέση απόκλιση των αντίστοιχων σημείων για τις δύο τεχνικές απεικόνισης για την άνω και την κάτω γνάθο είναι 0.66 +/– 0.49 mm και 0.56 +/– 0.48 mm αντίστοιχα. Τα υπάρχοντα δεδομένα από τη συγχώνευση εικόνων, δείχνουν ότι η ποιότητα των δεδομένων της υπολογιστικής τομογραφίας που δεν εμφανίζουν ζώνες τεχνητών ευρημάτων, μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά με την παραθεσή αυτών με οπτικές τρισδιάστατες εικόνες. Η ακρίβεια των συγχωνευμένων εικόνων ξεπερνά την ανάλυση της πρότυπης υπολογιστικής τομογραφίας. Όταν όμως υπάρχουν ζώνες τεχνητών ευρημάτων, η συγχώνευση εικόνων καθιστά εφικτή την αύξηση της ποιότητας των δεδομένων στα επίπεδα της πρότυπης υπολογιστικής τομογραφίας χωρίς τεχνητά ευρήματα.

Musculoskeletal Neuronal Interact 2007;7(2): 185–190. PMID: 17627089

Οι διαμεμβρανικοί υποδοχείς erbB2 και erbB3, οι οποίοι είναι γνωστό ότι επηρεάζουν την αναπτυξιακή λειτουργία των νευρώνων και των σκελετικών μυών, φαίνεται ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη στοματική ογκογένεση. Αυτή η μελέτη σχεδιάστηκε για να καθορίσει τη σταδιακή έκφραση των γονιδίων erbB2 και erbB3 σε ένα πειραματικό ζωικό μοντέλο προκλητής στοματικής καρκινογένεσης σε Syrian golden hamsters. Τριάντα επτά ζώα διαχωρίστηκαν σε μία ομάδα ελέγχου (N=7) και τρεις πειραματικές ομάδες (N=10 κάθε μία), στις οποίες εφαρμόστηκε η ουσία 9,10–διμέθυλ–1,2–βενζαθρακένιο και θυσιάστηκαν την 10η, 14η και 19η εβδομάδα μετά την εφαρμογή της. Η ιστολογική εικόνα των παρατηρούμενων αλλοιώσεων στις τρεις πειραματικές ομάδες ήταν αντίστοιχη με την εξέλιξη του όγκου (στοματική βλεννογονική δυσπλασία έως μέτρια διαφοροποιημένο ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα στόματος). Μελετήθηκαν ιστολογικές τομές που κυμαίνονταν από φυσιολογικό βλεννογόνο έως ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα με τη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων εναντίων των πρωτεϊνών erbB2 και erbB3. Η κυτταροπλασματική έκφραση του γονιδίου erbB2 αυξήθηκε σταδιακά στα προκαρκινικά στάδια, παρέμεινε σταθερή στα αρχικά στάδια του όγκου και μειώθηκε σημαντικά σε μέτρια διαφοροποιημένα καρκινώματα, υποδηλώνοντας ότι ο παράγοντας αυτός μπορεί να είναι χρήσιμος σαν αρχικός προγνωστικός δείκτης. Σε αντίθεση, το γονίδιο erbB3 δεν εκφράστηκε καθόλου είτε στους φυσιολογικούς είτε στους καρκινικούς ιστούς.

Ukranian Journal of Dentistry 2004;2(39): 15–19.

Κλινικές μελέτες υποδηλώνουν ότι ο συνδυασμός υποκατάστατων οστικών μοσχευμάτων και παραγόντων άυξησης όπως οι κυττοκίνες που περιέχονται σε πλάσμα εμπλουτισμένο με αιμοπετάλια (Platelet Rich Plasma – PRP) μπορούν να αποτελέσουν κατάλληλα υλικά για τη βελτίωση της πυκνότητας του οστού. Σκοπός της κλινικής αυτής μελέτης που περιελάμβανε την ανύψωση ιγμορείου, ήταν να διερευνήσει εάν ο συνδυασμός ενός υποκατάστατου οστού (β–tricalciumphosphate) με PRP θα βελτίωνε την αναγέννηση του οστού και την επαναπορρόφηση του υλικού β–tricalciumphosphate. Έξι μήνες μετά την ανύψωση του εδάφους του ιγμορείου η δημιουργία νέου οστού ήταν ελαφρώς υψηλότερη με την εφαρμογή του PRP. Δεν αποδείχθηκε η ταχύτερη αποδόμηση του κεραμικού υποκατάστατου του οστού. Διενεργήθηκε μία μελέτη σε ζώα προκειμένου να διερευνήσει την επίδραση του PRP στην αναγέννηση οστικών ελλειμμάτων κρίσιμου μεγέθους. Τα δείγματα αξιολογήθηκαν με μικροακτινογραφίες και ανοσοϊστοχημικά. Στις δύο εβδομάδες το PRP ήταν ικανό να βελτιώσει την επούλωση του οστού σε σημαντικό βαθμό (p=0.028) μόνο κατά την εφαρμογή του με αυτογενές οστούν.

Journal der Deutschen Gesellschaft für Plastische und Wiederherstellungschirurgie 2001;23: 62–65.

Σκοπός: Ο καθορισμός της βαρύτητας του αλκοόλ ως παράγοντα κινδύνου πρόκλησης αυτοκινητιστικών ατυχημάτων. Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε μία επιδημιολογική μελέτη αναδρομικού τύπου ανάμεσα στις συγκεντρώσεις αλκοόλ στο αίμα οδηγών (n=337) οι οποίοι ενεπλάκησαν σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα και στο αίμα οδηγών οι οποίοι δεν ενεπλάκησαν σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα και οι οποίοι είχαν ελεγχθεί για κατανάλωση αλκοόλ μέσω δειγμάτων αναπνοής σε σημεία ελέγχου στη νοτιοδυτική Ελλάδα. Έγινε αντιστοίχιση όλων των οδηγών κατά ηλικία και φύλο, τύπο αυτοκινήτου, ώρα οδήγησης, ημέρα της εβδομάδας και τόπο ελέγχου. Προκειμένου να εξομαλυνθούν οι τιμές του αλκοόλ ανάμεσα στο αίμα των οδηγών που ενεπλάκησαν σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα και της τιμής στην αναπνοή της ομάδας ελέγχου, πραγματοποιήθηκε μελέτη σε 50 εθελοντές και δημιουργήθηκε μία εξίσωση μετατροπής των τιμών αυτών. Αποτελέσματα: Με βάση την εφαρμογή της μεθόδου της λογιστικής παλλινδρόμησης, προέκυψε ότι οι οδηγοί με συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα ≥0,50 g/l εμφανίζουν 3,6 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να συμμετάσχουν σε σοβαρό αυτοκινητιστικό ατύχημα με θανάτους και τραυματισμούς, συγκριτικά με τους οδηγούς εκείνους οι οποίοι είχαν συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα <0,50 g/l. Ο παράγοντας αυτός κινδύνου αυξάνεται σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις αλκοόλ. Οι οδηγοί νεότερης ηλικίας, καθώς και οι οδηγοί δικύκλων, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εμπλακούν σε αυτοκινητιστικό ατύχημα από ότι οι μεγαλύτεροι οδηγοί τετράτροχων οχημάτων. Συμπεράσματα: Υπάρχει μεγάλος βαθμός συσχέτισης ανάμεσα στη συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα και στη συμμετοχή σε αυτοκινητιστικό ατύχημα. Αυτά τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ παρεμποδίζει την ικανότητα οδήγησης και αύξηση των σημείων ελέγχου της νηφαλιότητας των οδηγών θα βοηθήσει στη μείωση των αυτοκινητιστικών ατυχημάτων.

Chir Testa e Collo 1994;11: 11–19.

Τα λειομυοσαρκώματα στην περιοχή του στόματος είναι ασυνήθη λόγω της σπανιότητας των λείων μυϊκών κυττάρων σε αυτή την περιοχή και η προσβολή των γνάθων είναι πάρα πολύ σπάνια.

Πιστεύεται ότι η βλάβη ξεκινά από τα λεία μυϊκά κύτταρα των αγγείων του αίματος ή από τα διαφοροποιημένα μεσεκχυματικά κύτταρα των τοιχωμάτων των αγγείων του αίματος. Η πιθανότητα, παρ’ όλα αυτά, τα κακοήθη λεία μυϊκά κύτταρα να αποτελούν συστατικό ενός κακοήθους νευρικού όγκου πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψην.

Παρά το γεγονός ότι ο μικρός αριθμός των αναφερόμενων περιπτώσεων δημιουργεί δυσκολία στην εξαγωγή συμπερασμάτων, φαίνεται ότι υπάρχει μια προτίμηση στους άνδρες της 5ης και 6ης δεκαετίας καθώς και προτίμηση στην άνω γνάθο.

Η θεραπεία που ενδείκνυται ποικίλει από ριζική χειρουργική έως συνδιασμούς χειρουργικής ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας.

Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι το νεόπλασμα είναι επιθετικό και τυπικά μεθίσταται αιματογενώς στους πνεύμονες και το ήπαρ και συγκεκριμένα για τις βλάβες στις γνάθους μεθίσταται συχνά στους λεμφαδένες. Παρά το ότι οι αναλογίες επιβίωσης ποικίλουν, η τελική πρόγνωση φαίνεται φτωχή.

Παρουσιάζεται μια περίπτωση πρωτοπαθούς λειομυοσαρκώματος της κάτω γνάθου σε έναν άνδρα ηλικίας 18 χρόνων, ο οποίος αντιμετωπίσθηκε με ριζική χειρουργική σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία και η περίπτωση συζητείται.

Chir Testa e Collo 1994;11: 69–75.

Το σύνδρομο της βελονοειδούς απόφυσης ή σύνδρομο Eagle είναι μια σπάνια οντότητα που χαρακτηρίζεται από ανατομική διαφοροποίηση της βελονοειδούς, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μιας ποικίλης συμπτωματολογίας. Η βελονοειδής απόφυση θεωρείται επιμηκυσμένη, όταν υπερβαίνει τα 30 mm. Παρόλο όμως που αυτό συμβαίνει σε αρκετά υψηλή συχνότητα στο γενικό πληθυσμό (~18%), ελάχιστοι ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα.

Η συχνότερη ηλικία εμφάνισης είναι η έκτη δεκαετία της ζωής.

Οι ασθενείς μπορεί να παραπονούνται για διάφορα συμπτώματα με προεξάρχοντα πόνο, δυσκαταποσία, αίσθημα ξένου σώματος, δυσφωνία και κεφαλαλγία.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται δύο περιπτώσεις του συνδρόμου Eagle, που αντιμετωπίσθησαν χειρουργικά. Η πρώτη παρουσίαζε κλινικές και ακτινογραφικές εκδηλώσεις εκφυλιστικής αρθροπάθειας της κροταφογναθικής αρθώσεως και η δεύτερη κλινική συμπτωματολογία Επώδυνου Δυσλειτουργικού Συνδρόμου και οι δύο με σύγχρονη ετερόπλευρη επιμηκυσμένη βελονοειδή απόφυση. Παρατίθενται οι λόγοι οι οποίοι οδήγησαν στη διάγνωση του συνδρόμου του Εagle σαν αίτιο αυτών των επώδυνων επεισοδίων. Η συμπτωματολογία των ασθενών ανακουφίσθηκε μετά από εκτομή της βελονοειδούς αποφύσεως με ενδοστοματική προσπέλαση. Δεν υπήρχε επανάληψη της συμπτωματολογίας 2 χρόνια και 4 μήνες μετά από την επέμβαση και στις δύο περιπτώσεις.

Chir Testa e Collo 1994;11: 3–9.

Το μη οστεοποιό ίνωμα (ινώδες οστικό έλλειμα) των γνάθων είναι μια πολύ σπάνια καλοήθης οστική βλάβη.

Παρόλο που έχουν αναφερθεί αρκετές περιπτώσεις στα μακρά οστά, κυρίως στην παιδική ηλικία, οι περιπτώσεις που τεκμηριώνονται ιστολογικά με εντόπιση στη γνάθο δεν ξεπερνούν τις πέντε.

Η βλάβη είναι ασυμπτωματική, ακτινοδιαυγαστική, περιγεγραμμένη, εντοπίζεται στο κατώτερο τμήμα του κλάδου της κάτω γνάθου και δεν σχετίζεται με δόντια, τραύμα ή συστηματική λιπιδαιμία.

Στο μικροσκόπιο χαρακτηρίζεται από την παρουσία ιστιοκυττάρων, ινοβλαστών, αφρωδών κυττάρων και μακροφάγων με κοκκία αιμοσιδηρίνης και με απουσία οστεογεννητικής δραστηριότητας.

Το μη οστεοποιό ίνωμα θεωρείται σήμερα, σαν μια αντιδραστική, μη νεοπλασματική, εξεργασία άγνωστης αιτιολογίας, που διαφοροδιαγνώσκεται δύσκολα από άλλες συγγενείς οντότητες (κεντρικό ίνωμα, οστεοποιό ίνωμα, δεσμοπλαστικό ίνωμα, ινώδες ιστιοκύτωμα, ινοξάνθωμα).

Η θεραπεία συνίσταται σε απόξεση ή χειρουργική αφαίρεση.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται μια δική μας περίπτωση από τη σπάνια αυτή ξεχωριστή νοσολογική οντότητα.

Chir Testa e Collo 1994;11: 59–68.

Dtsch Z Mund Kiefer Gesichtschir 1994;18: 175–178.

Aktuelle Traumatol 1994;24(7): 279–280. PMID: 7825476

Η λαρυγγική ανεπάρκεια χαρακτηρίζεται από έλλειψη συντονισμού κατά την κατάποση και από την εκροή υγρού γύρω από τον σωλήνα της τραχειοτομίας. Εμφανίζεται εξαιρετικά σπάνια και οφείλεται σε τραυματισμό του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου. Σύμφωνα με τη δική μας εμπειρία, η κατάσταση αυτή δεν απαιτεί θεραπεία και προοδευτικά εξαφανίζεται. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζουμε την περίπτωση ενός 24χρονου άρρενος ασθενούς με κατάγματα του προσώπου ο οποίος παρουσίασε λαρυγγική ανεπάρκεια.

Chir Testa e Collo 1993;10: 53–59.

Chir Testa e Collo 1993;10: 47–51.

Οι μικτοί όγκοι (πλειόμορφο αδένωμα) αποτελούν σχεδόν το 65% όλων των νεοπλασμάτων της παρωτίδας.

Οι γυναίκες προσβάλλονται πιο συχνά από ότι οι άνδρες και μία μεγάλη συχνότητα παρατηρείται στην 5η δεκαετία της ζωής.

Παρουσιάζεται μια περίπτωση ενός τεράστιου (διάρκειας 40 χρόνων) μικτού όγκου της αριστερής παρωτίδας με εξέλκωση του δέρματος και συρίγγιο σε μία ασθενή ηλικίας 94 χρόνων.

Η προεγχειρητική εκτίμηση της κατάστασης, τα προβλήματα που συναντήθηκαν, κατά την επέμβαση, καθώς και το μέγεθος του όγκου εξετάζονται. Τέλος ακολουθεί η συζήτηση.

Chir Testa e Collo 1992;9: 21–27.

Αναφέρεται περίπτωση ανευρυσματικής κύστης που εδράζεται στη γωνία της κάτω γνάθου σε άρρενα 17 ετών.

Συζητούνται απόψεις ιστοπαθολογίας και παθογένεσης των ανευρυσματικών κύστεων και αναλύεται ο τρόπος αντιμετώπισης του ασθενούς μας.

Chir Testa e Collo 1991;8: 49–57.

Παρουσιάζονται 3 περιπτώσεις πνευμονικής καταπληξίας (ADULT RESPIRATORY DISTRESS SYΝDROME) που αντιμετωπίσθηκαν με επιτυχία στο Νοσοκομείο Ατυχη–μάτων σε συνδυασμό με υπάρχοντα κατάγματα του σπλαχνικού κρανίου. Στο σύνδρομο αυτό κατατάσσεται κάθε οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια που δεν οφείλεται σε καρδιακή νόσο.

Τα πρώτα συμπτώματα εγκαθίστανται 12–48 ώρες από την επέλευση του STRESS και περιλαμβάνουν τα συνηθισμένα χαρακτηριστικά που εμφανίζονται στην οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, δηλ. επιπόλαιη αναπνοή, δύσπνοια και ταχύπνοια που οφείλεται σε υποξαιμία, ενώ κυάνωση δεν εμφανίζεται πάντα. Στα τελευταία στάδια, όταν γεμίσουν με υγρό οι κυψελίδες, είναι δυνατόν να εμφανισθεί βήχας, σαν μια προσπάθεια του οργανισμού για την αποβολή των υγρών του οιδήματος.

Συνοπτικά κυριαρχεί η κλασσική τριάδα που περιλαμβάνει την υποξαιμία, την ατελεκτασία του πνεύμονα και το πνευμονικό οίδημα, μη καρδιολογικής αιτιολογίας.

Chir Testa e Collo 1990;7: 59–63.

Το σύνδρομο του Albright είναι αγνώστου αιτιολογίας και παρουσιάζεται με πολυοστική ινώδη δυσπλασία, χρώση του δέρματος και διαταραχές των ενδοκρινών αδένων. Σχεδόν στο 50% των ασθενών υπάρχει συμμετοχή των οστών του προσώπου και ανωμαλία στον οδοντικό φραγμό. Εγχειρητικές μέθοδοι της ορθογναθικής μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς αυτούς να βελτιώσουν την αισθητική του προσώπου τους, καθώς και τη λειτουργικότητα του οδοντικού φραγμού. Παρουσιάζουμε περίπτωση μιάς ασθενούς 18 ετών, η οποία είχε πρόσθια ανεωγμένη δήξη και ασυμμετρία του προσώπου. Η θεραπεία συνίστατο σε οστεοτομία Le Fort I και οστικά μοσχεύματα για την επαναδιαμόρφωση της περιμέτρου του προσώπου. Τα αποτελέσματα ήταν πολύ ικανοποιητικά.

Rev Stomatol Chir Maxillofac 1987;88(5): 382–387. PMID: 3324292

Το χονδροσάρκωμα είναι ο δεύτερος κατά σειρά πιο συνηθισμένος όγκος των οστών (το οστεοσάρκωμα είναι δύο φορές συχνότερο). Αποτελεί το 8% όλων των πρωτοπαθών και δευτεροπαθών κακοήθων όγκων των οστών. Μπορεί να αναπτυχθεί από προϋ3πάρχοντα όγκο ή de novo στο οστούν. Ακόμη έχει αναφερθεί σε συνδυασμό με τη νόσο του Paget και την ινώδη δυσπλασία.

Συναντάται σπάνια στις γνάθους, παρόλο που είναι πιο συνηθισμένο από το χόνδρωμα και προέρχεται από εμβρυικά κατάλοιπα. Συχνά είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς κάτω από το μικροσκόπιο, αν η αλλοίωση είναι καλoήθης ή κακοήθης.

Ο όγκος είναι ακτινοάντοχος και δεν υπάρχει αποτελεσματική χημειοθεραπεία. Η θεραπεία επομένως περιλαμβάνει μόνο τη ριζική του εκτομή σε ευρεία βάση. Παρουσιάζουμε δυο νέες περιπτώσεις και κάνουμε ανασκόπηση της παγκόσμιας βιβλιογραφίας, που αποδίδει 169 περιπτώσεις με σχέση 2 προς 1 ανδρών και γυναικών, καθώς και διπλάσια συχνότητα προβολής της άνω γνάθου σε σχέση με την κάτω.

J Oral Med 1986;41(1): 14–20. (Discontinued) PMID: 3457110

Το εγκεφαλικό απόστημα και ή η μηνιγγίτιδα είναι μια πολύ σπάνια επιπλοκή οδοντοφατνιακού αποστήματος, ιδίως μετά τη ανακάλυψη των αντιβιοτικών. Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να παρουσιάσει μια τέτοια περίπτωση που στη συνέχεια δημιούργησε ακόμα αγκύλωση του κονδύλου της κάτω γνάθου σαν συνέπεια της μολύνσεως.

Chir Testa e Collo 1986;3: 18–22.

Η στατική κύστη της κάτω γνάθου, γνωστή και σαν ιδιοπαθής οστική κοιλότητα ή κύστη του STAFNE δεν είναι στη πραγματικότητα μία κύστη, αλλά μιά καλά περιγεγραμμένη οστική κοιλότητα, που αντιπροσωπεύει λίγο – πολύ το αποτέλεσμα της πίεσης που ασκεί στο οστούν της κάτω γνάθου ο υπογνάθιος σιελογόνος αδένας.

Διακόσιες πενήντα τέτοιες περιπτώσεις είχαν αναφερθεί μέχρι το 1976, που έγινε η τελευταία βιβλιογραφική ανασκόπηση. Η πλειοψηφία αφορούσε άτομα ηλικίας 50 με 60 χρόνων και η πιο συνηθισμένη εντόπιση ήταν στη γωνία της κάτω γνάθου, κάτω από το αγγειονευρώδες δεμάτιο. Σε σπάνιες περιπτώσεις παρουσιάζεται και σε πρόσθιες θέσεις.

Το περιεχόμενο της “κύστης” είναι συνήθως ο υπογνάθιος σιελαδένας, αλλά μπορεί να αποτελείται από μύες, ινώδη συνδετικό ιστό, λεμφαγγεία κ.ά. ή να βρεθεί κατά την επέμβαση ότι είναι κενή.

Η στατική κύστη επομένως δεν είναι ασυνήθιστη οντότητα. Εκείνο ωστόσο που είναι σπάνιο είναι η αμφοτερόπλευρη εντόπισή της και φαίνεται ότι είναι μοναδική η περίπτωση παθολογικού κατάγματος κάτω γνάθου σε συσχετισμό με στατική κύστη.

Παρουσιάζουμε μια τέτοια περίπτωση αμφοτερόπλευρης στατικής κύστης σε συνδυασμό με κάταγμα της κάτω γνάθου στη μια πλευρά